Hilen Liburua: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orrialde berria: '''Hilen Liburua''' edo ''Peri em Heru'' "Egunera irtetzeko Liburua", hil testu bat da, formula magiko multzo batetaz osatua, ''rau'', hila, Duatean zegoenean [[Osirisen epaiket... |
No edit summary |
||
9. lerroa:
*Tebastar bertsioa, [[hieroglifo]]ekin idatzia (gero [[idazkera hieratiko]]an) [[papiro]]etan, ataletan banatuta dago baina ordena zehatzik gabe, gehiengo handi batek izenburua eta biñeta duten arren [[XVII. dinastia]], [[XVIII. dinastia]], [[XIX. dinastia]], [[XX. dinastia]] eta [[XXI. dinastia]]tan erabilia, ez faraoiek bakarrik baizik eta baita hiritar soilek ere.
*Saitar bertsioak, bere espresio nagusiena eman zuen [[XXVI.dinastia]]n, non atalen ordena zehaztu zen, aldatu gabe mantenduko den ordena [[Ptolomeotar dinastia]]ren
[[Dyedefhor]], jakintsu eta igarle bezala ospe handia izan zuena, tradizioak Hilen Liburuko otoitzaren egiletzat hartzen du.
=== Izenburuaren jatorria ===
"Hilen Liburua" izenburua bere lehen editore eta itzultzaileagatik datorkio [[Karl Richard Lepsius]] egiptologo alemaniarra, [[1842]]an ''Das Todtenbuch der Ägypter'' bezala argitaratu zuena, izenburua, hilobi profanatzaileek momien ondoan aurkitu zituzten inskripziodun papiroei eman zieten izenetik datorrela ere esaten den arren: ''Kitab al-Mayitun'' [[arabiera]] "Hilaren Liburua" esan nahi duena. Antzinako
== Egitura ==
23. lerroa:
*17-63 atalak: "Egunera irten" (birsorkuntza); garaipena eta poza, etsaien ezintasuna, elementuenganako boterea
*64-129 atalak: "Egunera irten" (itxuraldaketa); forma ezberdinetan agertzeko ahalmena, eguzki txalupa erabili eta misterio batzuk ezagutu.
*130-162 atalak: Hildakoaren loriatzen testuak, urtean zehar irakurri behar direnak, jaiegun zehatz batzuetan, hil gurtzarako, ofrenden zerbitzua, momiaren babesa kuttunen aldetik.
33. lerroa:
Beharbada, Hilen Liburuko atalik garrantzitsu eta ospetsuena "Bi [[Maat]]en gelan sartzeko formula" izenburua daramana da, non, hildakoa [[Osiris]]en epaimahaiaren aurrean agertzen den bere bihotza pisatzeko (kontzientzia eta moralitatea), eta, behin froga gainditu ondoren, bere bidea jarrai dezan hilen munduan, [[Duat]]ean, [[Aaru]]ko zelai emankorretara iritsi arte.
Atal honek, luzera eta konplexutasun nabarmenekoa "Aitortza negatiboak" direlakoak ditu, hilak, epaimahaiko jainkoen aurrean egiten zituen errugabetasun aitorpenak, bere ekintza pertsonalak justifikatzeko, argi uzten duelarik, atal honek, antzinako
== Papiro nabarmenak ==
39. lerroa:
*[[Aniren Papiroa]]: Hilen Liburuaren bertsiorik ezagun eta osoena da, bere luzera nabarmenduz, (23,6 metro). Papiro hau, XIX. dinastiako Ani izeneko erret eskribak idatzia, gaur egun [[British Museum]]ean aurkitzen da, 10.470 zenbakipean erregistratua. Ernest Wallis Budgek itzuli zuen eta [[1895]]ean argitaratua izan zen.
*Aufanjen papiroa: Gaur egun [[Turineko
=== Bere antzinatasunagatik ===
*Iuyaren papiroa: [[Kairoko
*Jaren papiroa: Turineko
*Nuren papiroa: [[British Museum]]ean aurkitzen da (10.477. zenbakia) eta 137 atal ditu.
[[Irudi:Bookdead.jpg|thumb|center|700px|Hilen Liburuaren zaita, Aniren Papiroa]]
{{commons|Book of the Dead}}
[[af:Boek van Lewe en Dood]]
|