Joan Mari Torrealdai: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
t →Biografia: Zehaztasunak ataletara eraman |
||
2. lerroa:
'''Joan Mari Torrealdai Nabea''' ([[Forua]], [[Bizkaia]], [[1942]]ko [[azaroaren 24]]a - [[Usurbil]], [[Gipuzkoa]], [[2020]]ko [[uztailaren 31]]<ref>{{Erreferentzia|izena=Garikoitz|abizena=Goikoetxea|izenburua=Joan Mari Torrealdai hil da|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/185087/joan-mari-torrealdai-hil-da.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-07-31}}</ref>) [[euskal idazle]]a, [[euskaltzainen zerrenda|euskaltzaina]], kazetaria eta soziologoa izan zen, [[frantziskotar]]ra izandakoa. ''[[Jakin]]'' aldizkariko zuzendaria eta ''[[Euskaldunon Egunkaria]]''ren administrazio kontseiluko kide eta lehendakaria izan zen.<ref>{{erreferentzia|egile1-lotura= Joxe Azurmendi|abizena1= Azurmendi |izena1= J. |urtea= 1997 |url= http://www.jakingunea.com/show/804a7b7d631bbf70d332b706d98b98d793270a51 |izenburua= Joan Mari Torrealdai: 25 urte "Jakin"-en zuzendari |aldizkaria= [[Jakin]]|alea= 102 |orrialdea= 85-109}}</ref><ref name=":0" />
Idazle oparoa izan zen, honako idazlan hauek idatziz, besteak beste
Euskaltzale sutsua izan zen, eta behin baino gehiagotan salatu zituen diglosiak dakartzan kalteak:▼
{{esaera2|Euskal prentsa euskaraz dela aitortu, onartu eta laguntzen ez duen erdal prentsak diglosia finkarazten du. Aldizkarien euskal izenak eta tituluak ez daitezela inoren engainutarako izan.▼
Hona hemen euskal kazetaritzaren puntu larri batzuk. Aztertzeak merezi du, eta aurrez aurre ez ikusi nahia geure buruaren kaltetan da. Erdal eta euskal prentsaren arteko erlazio hau, euskal kazetaritzaren urtea amaitu orduko argitan jarri behar genukeen arazo bat da.|Joan Mari Torrealdai<ref>''Anaitasuna'', 323-324 zenbaki bikoitza, 1976-09-15.</ref>}}▼
== Biografia ==
14 ⟶ 8 lerroa:
Urteetan aritu zen euskalgintzan eta kulturgintzan: ''Anaitasuna'' hamabostekariaren zuzendaria; [[Elkar (argitaletxea)|Elkar]] argitaletxearen sortzaileetako bat; Elkar Fundazioaren Patronatuko kidea; ''[[Jakin]]'' aldizkarian hasi zen [[1960]]<nowiki/>an, zuzendaritzan hasieratik eta zuzendari [[1964]]-[[1969]] eta [[1977]]-[[2002]] bitartean; [[Euskal Idazleen Elkartea|Euskal Idazleen Elkarteko]] idazkaria izan zen [[1969]]<nowiki/>tik [[1977]]<nowiki/>ra, eta Euskal Soziologoen Elkarteko idazkaria [[1979]]<nowiki/>tik [[1980]]<nowiki/>ra. ''[[Euskaldunon Egunkaria]]''ren Administrazio Kontseiluko kide eta lehendakaria izan zen, egunkariaren sorreratik bertatik.
[[2015|2015tik]] [[2017|2017ra]] [[PuntuEUS Fundazioa|PuntuEUS Fundazioko]] lehendakaria izan zen. 2015ean [[Hezur-muin|hezur muineko]] [[Minbizi|minbizia]] zuela jakinarazi zuen, [[Euskaldunon Egunkariaren itxiera]] prozesuan atxilotzean jasan zituen torturekin lotzen zuen Torrealdaik gaixotasun hau.<ref>{{Erreferentzia|izena=Maddi Ane Txoperena|abizena=Iribarren|izenburua=Torturaren mina, muineraino|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1953/010/001/2015-04-12/torturaren-mina-muineraino.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-07-31}}</ref>
34 ⟶ 26 lerroa:
== Lanak ==
Hainbat aldizkaritan (''[[Zeruko Argia]]'', ''Comun'', ''Jakin, [[Anaitasuna (aldizkaria)|Anaitasuna]], [[Egan (aldizkaria)|Egan]], Elgar, Arantzazu, Guipúzcoa, Jaunaren Deia, [[Argia (aldizkaria)|Argia]], [[RIEV]], [[Euskera (aldizkaria)|Euskera]]...'') idatzitako artikulu ugariez gain, 20 liburutik gora argitaratu zituen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Joan Mari TORREALDAI - Jakin.eus|url=https://www.jakin.eus/egilea/joan-mari-torrealdai/723|aldizkaria=www.jakin.eus|sartze-data=2019-03-19}}</ref> 1977az geroztik landu zuen lan bibliografikoak bi alor nagusi izan zituen:
* Batetik, liburua bera gizarte adierazle gisa ulertuta liburugintzaren azterketa, ''Jakin'' aldizkariaren 30 zenbakitan emana, eta modu zabalagoan ''Euskal idazleak, gaur'' eta ''Euskal Kultura gaur. Liburuaren mundua'' liburuetan sakondua.
* Eta, bestetik, liburuen katalogoa, fitxa bibliografikoz osatua. Euskal Liburuaren Behatokia sortzeko lan egin zuen.
▲Euskaltzale sutsua izan zen, eta behin baino gehiagotan salatu zituen diglosiak dakartzan kalteak, eta bereziki prentsari buruz hauxe adierazi zuen:
▲{{esaera2|Euskal prentsa euskaraz dela aitortu, onartu eta laguntzen ez duen erdal prentsak diglosia finkarazten du. Aldizkarien euskal izenak eta tituluak ez daitezela inoren engainutarako izan.
▲Hona hemen euskal kazetaritzaren puntu larri batzuk. Aztertzeak merezi du, eta aurrez aurre ez ikusi nahia geure buruaren kaltetan da. Erdal eta euskal prentsaren arteko erlazio hau, euskal kazetaritzaren urtea amaitu orduko argitan jarri behar genukeen arazo bat da.|Joan Mari Torrealdai<ref>''Anaitasuna'', 323-324 zenbaki bikoitza, 1976-09-15.</ref>}}
=== Saiakera ===
*
*
*
*
* ''La censura de Franco y el tema vasco'' (1999)
*''[[Artaziak - euskal liburuak eta Francoren zentsura 1936-1983]]'' ([[2000]], ''Susa'') *
*
=== Biografia ===
| |||