Telefono mugikor: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
bandalismoa desegin
Gorkaazk (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
1. lerroa:
[[Fitxategi:Mobile phone evolution.jpg|thumb|200px|Telefono mugikorraren eboluzioa]][[Fitxategi:HuaweiE220.JPG|thumb|Internet mugikorrera konektatzeko [[USB Modem]]a|200px]]
'''Telefono mugikorra''' edo '''mugikorra''', '''mobila''mobil''a''', '''sakelako telefonoa''', '''eskuko telefonoa''' edo '''esku-telefonoa''' —edo, lagunarteko hizkeran, ''[[sega poto]]a''— haririk gabeko [[telefono]] eramangarria da. Gailu honen bitartez telefonia mugikorreko sarera sar gaitezke, eta sareak eskaintzen dituen zerbitzuak erabil ditzakegu. Sarera sartzeko [[irrati-uhin|irrati uhinak]] erabiltzen ditu telefonoak.
 
Hasierako telefono mugikorrek deitzeko bakarrik balio zuten, baina [[teknologia]]k aurrera egin ahala aplikazio berriak sortu dira, hala nola [[SMS]]ak edo mezu laburrak, [[MP3]] erreproduzitzaileak, [[Bluetooth]], [[kamera|argazki-kamera]], [[bideojoko]]ak, [[internet]], eta abar. Eboluzio honen ondorioz, [[telefono adimentsu]]ak jaio dira.
 
=== Historia ===
Telefono mugikorra [[1973]]. urtean jaio zen. Hamabost urte ikertzen igaro ostean eta 150 milioi [[dolar]]reko inbertsioari esker teknologiaren munduan urrats garrantzitsua eman zen. Sorkuntzaren aita [[Motorola]] konpainiaren [[Martin Cooper]] exekutiboa izan zen. Hala ere, [[1983]]ra arte ez zen lehenbiziko mugikor modeloa diseinatu. Lehenengo mugikorra, [[Motorola DynaTAC]], [[Rudy Krolopp]]ek diseinatutakoa izan zen, kilo bat baino apur bat gutxiago pisatzen zuen eta 4.000 dolarreko prezioan saltzen hasi zen. Bere neurriak hurrengoak ziren: 25 cm luzera, ia 8 cm sakonera eta ia 4cm zabalera. Bestalde, ordu bakarreko autonomia zuen komunikazioan, eta egonean zortzi ordu, [[diodo]] argi-igorle pantaila izanik. Telefono hau [[elektronika analogiko|analogikoa]] zen. Cooper eta Kroloppek mugikorra patentatu zuten, eta handik aurrera Motorolak[[Motorola]]k modelo berriak merkaturatu zituen, hala nola [[1989]]ko ''[[Motorola MicroTAC]]'', hasiera batean [[elektronika analogiko|analogikoa]] zena eta [[1994]]tik aurrera [[elektronika digital|digitala]], eta bere ondorengoa, [[1996]]ko ''[[Motorola StarTAC]]''.
 
Gizakien arteko komunikazioa errazteko iraultza ekarri zuen telefono mugikorrak. Ekonomiaren parte handi bat mugitzen duen sektorea bilakatu da azken hamarkadetan, eta hainbat enpresa daude multinazionalizatuta. Egun, garrantzi handia hartu dute [[ukimen-pantaila]]dun mugikorrak.
11. lerroa:
== Osasunean eragina ==
 
Mugikorren abantailak eta garapena alde batera utziz, polemika handia dago mugikorrek igortzen dituzten erradiazioekin. Txikiak badira ere, gorputzetik hurbil daude. Nahiz eta, telefono mugikorra itzalita eduki erradiazioak igortzen ditu. Erradiazio horiek osasunean eragindako ondorioei buruzko hainbat ikerketa egin dira. Dena dela, ondorio posibleiposibleei aurre egiteko, hobe da oinarrizko neurri batzuk hartzea, esaterako, erabiltzen ez dugunean itzaltzea, gorputzetik hurbil ez jartzea, ahalik eta gutxien erabili hau da beharrezkoa denean etab.
 
== Ekoizleak ==
2015ko hirugarren hiruhilekoaren datuen arabera, hurrengo ekoizleen telefono mugikorrak erabiltzen dira munduan:<ref>http://www.gartner.com/it/page.jsp?id=2237315</ref>
# [[Apple Inc.|Apple]] %21,7
# [[Samsung]] %18,2
# [[Huawei]] %7.9
# [[Lenovo]] %5.2
# Besteak %43.6