Zazpiak Bat: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
8. lerroa:
=== Sorrera ===
==== Goiburua ====
[[Fitxategi:Donibane Lohitzuneko Lore Jokoak 1892.jpg|thumb|230 px|Armarria eta goiburua elkarrekin lehen aldiz, 1892ko Congrès et Fêtes... ospakizunerako.]]
Goiburu edo leloaren jatorri zehatza zaila da argitzea, baina badakigu [[Agosti Xaho|Agosti Xahok]] bere ''Etudes grammaticales sur la langue euskarienne'' liburua "Zazpi Uskal Herrietako Uskalduner" eskeini zien 1836an. Bere lagun [[Anton Abadia|Anton Abadiak]] [[Euskal Lore Jokoak|Lore Jokoetarako]] moldatu zuela uste da "Zazpiak bat" leloa sortuz<ref>{{Cite web|url=https://rhpst.huma-num.fr/items/show/171|izenburua=Papiers d'Antoine-Th. d'Abbadie (1810-1897)|sartze-data=2019-11-0|egunkaria=RHPST|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=fr|formatua=}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.archives-abbadia.fr/notice_document_172.htm|izenburua=Affiche illustrée des fêtes internationales de Saint-Jean-de-Luz (1892)|sartze-data=2019-11-10|egunkaria=Chateau Abbadia Obserbatoire|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=fr|formatua=}}</ref>. Beranduago, 1877an Nafarroako Euskal Elkargoak goiburu bezala erabili zuen<ref name=":1">{{Cite book|hizkuntza=es|izenburua=Navarra: historia del euskera|urtea=1997|abizena=Jimeno Jurio|izena=Jose Maria|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Txalaparta|ISBN=}}</ref><ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.yumpu.com/es/document/read/23187396/zazpiak-bat-jakin|izenburua=Zazpiak Bat|sartze-data=2019-11-10|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Zabaltza|izena=Xabier|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>.
1893an, bestalde, [[Grazian Adema|Gazian Adema ''Zaldubi'']] Lapurtarrak "[[Zazpi euskal herriek bat egin dezagun]]" bertsoa kantatu zuen Azpeitiako Euskal Jaietan, hau ere azkar zabaldu zelarik<ref name=":2" />.
Irudiari dagokionez, Zazpiak Bat, era berean, zazpi herrialde historiko horien ezkutuak biltzen dituen armarria da eta herrialdeon batasuna irudikatzen du. Sei ataletan banatuta dago, Nafarroa osoa (Nafarroa Beherea eta Garaia) atal batean jarrita, armarri bat bera baitute. [[Jean Jaurgain]]ek [[1897|1892]]an diseinatu zuen<ref>{{Cite news|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1704/005/004/2011-12-22/zazpiak-bat-egaaren-artikuluari-buruz.htm|abizena=Esparza|izena=Andoni|izenburua='Zazpiak bat' Egañaren artikuluari buruz|data=2011-11-22|egunkaria=Berria|formatoa=|hizkuntza=|sartze-data=2019-11-04}}</ref> [[Donibane Lohizune]]n eginiko ''Congrès et Fêtes de la Tradition Basque'' ospakizunerako. Lapurdi eta Zuberoak haien armarririk ez zutenez, bizkondeen eta Urruña eta Uztaritzekoen ikurrekin osatu zituen Jaurgainek<ref name=":0" />. ▼
{{aipu|Zazpi Eskual Herriek bat egin dezagun
Guziak beti, beti, gauden gu Eskualdun}}
Beranduago, 1877an Nafarroako Euskal Elkargoak goiburu bezala erabili zuen<ref name=":1" />.
Atzerago joanik, baliteke goiburuaren jatorria 1765eko [[Euskalerriaren Adiskideen Elkartea|Euskalerriaren Adiskideen Elkartearen]] "[[Hirurak Bat]]" goiburuaren moldaketa izatea.
==== Armarria ====
▲Irudiari dagokionez, Zazpiak Bat, era berean, zazpi herrialde historiko horien ezkutuak biltzen dituen armarria da eta herrialdeon batasuna irudikatzen du. Sei ataletan banatuta dago, Nafarroa osoa (Nafarroa Beherea eta Garaia) atal
Armarri hartan honela antolatu zituen lurraldeetako ikurrak (ezkerretik eskuinera):
18 ⟶ 29 lerroa:
* Behean: [[Araba]], [[Lapurdi]], [[Zuberoa]].
Bestalde, armarriaren lehendabiziko irudian ezkutuaren inguruko markoan lurraldeen izenak ageri ziren, "Zazpiak Bat" goiburua azpian idatzia zelarik.
Aipatzekoa da Zuberoa eta Lapurdik beren armarririk ez zutenez, Zuberoako bizkondeen armekin eta Urruña eta Uztaritzekoen ikurrekin osatu zituela Jaurgainek<ref name=":0" />.
=== Aldaketak ===
[[Fitxategi:Zazpiak Bat.svg|eskuinera|thumb|150 px|Zazpiak Bat, jatorrizko armarriak
[[Fitxategi:Bizkaya'ren Edestija ta Izkera Pizkundia, 1896.jpg|thumb|150 px|Sabino Aranak 1896an aurkeztu zuen armarria.]]
32 ⟶ 46 lerroa:
Bestalde, jatorrizko bertsioan Bizkaia, Araba eta Gipuzkoako armarri zaharrak erabili ziren, baina 1923an zenbait aldaketa agertu eta zabaldu ziren<ref name=":0">{{Cite news|url=https://pmb.ldd.fr/estekak/ikas/Berria/200812/20081231_04_EH_Blasoia.pdf|abizena=Esparza|izena=Andoni|izenburua=Euskal Herriko blasoia finkatzeko beharra|data=2008-12-31|egunkaria=Berria|formatoa=pdf|hizkuntza=|sartze-data=2019-11-04}}</ref>: Gipuzkoakoak errege eta kainoiak galdu zituen eta Bizkaiakoak bi otsoak (hauek armarria ofizialki aldatzean desagertu ziren kontraesanak, 1979 eta 1986an, hurrenez hurren). Izan zen beste aldaketarik ere; Arabak bere gaztelerazko goiburua galdu zuen eta zenbait bertsiotan Lapurdikoa frantziar monarkiari erreferentzia den [[Lis lore|lis lorerik]] gabe ageri da<ref name=":0" />.
Azkenik, askotan armarriaren goiko espazioan idazkiren bat agertzen da ("Euskal Herria", "Euskadi" edo "Zazpiak Bat" izan ohi da), lehen bertsioetan ez bezala. Lurralde bakoitzari dagozkion izenak ere ez dira jartzen, normalean.
== Erabilera ==
| |||