XVIII. mendea: berrikuspenen arteko aldeak

Aberastasunaren piramidearen tontorrean, sarri, [[errege]] bat zegoen, gutxitan [[erregina]] bat. [[Monarkia|Botere monarkikoa]] estamentu tradizionalen pribilegioek mugatzen zuten eta, beraz, estamentuen eta haien erakundeen boterea asko aldatzen zen eskualde batetik bestera; gainera, aldatu egin zen mendean zehar. Ingalaterran, nobleziak osatutako parlamentu batek zorrotz mugatu zuen errege gobernua. Beste errege askok modu [[absolutismo|absolutistan]] gobernatzeko eskubidea zuten, baina noblezia eta jabetzak ere aintzat hartu behar zituzten. Boterearen aldarrikapen absolutista jada ez zen erlijioan oinarritzen, [[lege natural]]ean baizik, komunitatearentzat baliagarri gisa. Bereziki, [[Frederiko II.a Handia]] errege prusiarrak, [[Josef II.a]] enperadoreak eta [[Katalina Handia]] tsarinak [[Ilustrazioa]]ren printzipioak kontuan hartu zituzten beren estatu-erreforma ugaritan. Bere gobernu kontzeptuan, beranduago [[Absolutismo Iluminatua]] deitua, zenbait ilustratuk aholkatu zituzten. Erreforma ugari egin zituzten errege botere zentrala indartzeko eta herrialdea bateratzeko, baita prusiar eta austriar administrazio publiko baten ezarpena ere. [[Prusia]]n, estamentuen gizarte-sistema sendotu zuena bakoitzaren paperak argi eta garbi esleitzean, nekazariak [[joputza]]tik askatu ziren, nahiz eta gradualki eman aldaketa hau. Bestalde, Austriak berehala indargabetu zuen mendearen azken erdian joputza, bi dekreturekin<ref>{{Erreferentzia|abizena=Vocelka, Karl.|izenburua=Österreichische Geschichte.|argitaletxea=C.H. Beck|data=2011|url=https://www.worldcat.org/oclc/729166895|edizioa=3rd ed|isbn=9783406616303|pmc=729166895|sartze-data=2019-11-08}}</ref>. Errusiak, aldi berean, joputzaren figura hedatzen jarraitu zuen. Europako erreformek [[zigor zuzenbide]]an ere eragin zuten. Prusiak eta Austriak [[tortura]] zigor zuzenbidearen arabera indargabetu zuten. Horrez gain, gero eta espetxe zigor gehiago ezarri zituzten, unean uneko ordainketen ordez. Espetxeetan leku falta zela eta, Britainia Handiak Ipar Amerikara bidali zituen presoak. AEBen independentzia lortu ondoren, [[Australia]]ra joan ziren, 162.000 inguru<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Convicts and the British colonies in Australia {{!}} australia.gov.au|data=2016-01-01|url=https://web.archive.org/web/20160101181100/http://www.australia.gov.au/about-australia/australian-story/convicts-and-the-british-colonies|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-11-08}}</ref>.

Bere idatzietan, Ilustratu batzuk monarkia absolutistaren aurka agertu ziren, eta estatu moderno askoren oinarri diren printzipioak garatu zituzten. Horien artean dago [[John Locke]]k aurreko mendean postulatutako botere banaketa, [[Montesquieu]]k mende honetan hiru botere independentetara zabaldu zuena: [[botere exekutiboa]], [[botere legegilea]] eta [[botere judizial]]a<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Esprit des lois (1777)/L11/C6 - Wikisource|url=https://fr.wikisource.org/wiki/Esprit_des_lois_(1777)/L11/C6|aldizkaria=fr.wikisource.org|sartze-data=2019-11-08}}</ref>. Iraultzaile frantsesak zein amerikarrak Ilustratu horien ideia batzuetan oinarritu ziren.