Rosa Parks: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
bandalismo ekintzak desegitea
Gorkaazk (eztabaida | ekarpenak)
tNo edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
6. lerroa:
Parks Tuskegeen ([[Alabama]]n) jaio zen. Aita arotza zen eta ama irakaslea. Txikitatik izan zituen osasun arazoak (amigdalitis kronikoa). Gurasoak banatzean amarekin joan zen [[Montgomery (Alabama)|Montgomery]] (Alabama) ondoan bizitzera. Jostuna izan zen ia bizitza osoan.
 
[[1950]]eko hamarkadaren hasieran Parksek eskubide zibilen aldeko mugimenduarekin bat egin zuen eta erakundean idazkari lanak bete zituen Koloreko Jendearen Aurrerapenerako Elkarte Nazionalaren (''National Association for the Advancement of Colored People, NAACP) barnean, Montgomeryn. ''Highlander Folk SchooleraSchool''era ere joan zen, langileen eskubideen eta arraza-berdintasunaren aldeko zentrua.
1955eko abenduaren 1ean, Montgomeryn Parksek autobus gidariaren esanei aurre egin zien eta ez zion bere eserlekua pertsona zuri bati utzi. Ordena publikoa asaldatzeagatik kartzelara eraman zuten.
Gartzelaratzeari erantzunez, [[Martin Luther King]] izeneko apaiz bautista artean ezezagunak Montgomeryko autobus publikoen aurkako boikota zuzendu zuen, agintariek autobusetako arraza-segregazioa alde batera utzi zuten arte. Honek segregazioaren aurkako protesta gehiago bultzatu zituen.
 
Bien bitartean, 1956an, Parksen kasua Estatu Batuetako Epaitegi Nagusira iritsi zen eta honek garraioetako segregazioa konstituziarenkonstituzioaren aurkakoa zela erabaki zuen.
 
Parks eskubide zibilen mugimenduaren ikono bilakatu zen. 1960ko hamarkadaren hasieran Detroit-era ([[Michigan]]) joan zen bizitzera eta han John Conyers demokrataren ordezkari izan zen [[1965]]etik [[1988]]ra.
28. lerroa:
<!--
==1994ko gertaera==
[[1994]]an Rosa Parks bere [[Detroit]]eko etxean erasotuaerasota izan zen. Joseph Skipper erasotzaileak 53 dolar estatubatuar lapurtu zituen. Gertaera honek harridura sortu zuen Parksek aitortu zuenean Skipperri, erasotueraso aurretik, "Badakizu nor naizen?" galdetu eta honek, afroamerikarra izanik, ez zekiela baina axolarik ez ziola erantzun zuela. -->
 
== OutKast-en aurkako demanda ==
[[1999]]an Parksen abokatuek OutKast musika taldea auzitara eraman zuten bere izena ''Rosa Parks'' abestian erabiltzeagatik. Auzia arbuiatua izan zen. Parksek [[2001]]ean Johnny Cochran abokatua kontratatu zuen hel egiteko, baina berriz arbuiatu zuten 1. enmiendak babesten zituela argudiatuz. [[2003]]an Auzitegi Gorenak onartu zuen auzia. [[2004]]an epaileak abokatu inpartzial bat aukeratu zuen, aurrekoak interes ekonomikoa besterik ez omen zuten eta. Auzia oraindik abian da. [[2005]]ean zehar demandan argitaratutakoaren arabera, Parksek dementzia izan zuen bere azken urteetan
37 ⟶ 38 lerroa:
[[1979]]an NAACPak bere saririk garrantzitsuena, ''Spingarn'' domina eman zion. Hurrengo urtean Martin Luther King Sr. jaunak jaso zuen sari hau.
 
Rosa Parks ''Michigan Women's Hall of Fame''-an sartu zuten [[1983]]an, eskubide zibilen alorrean lortutuakolortutako aurrerapausoengatik.
 
Bizitza osoan arrazakeriaren aurkako borrokan aritu ondoren, Congressional Gold Medal (Kongresuaren Urrezko Domina) jaso zuen [[1999]]an.