Bestalde, Euskal Herriko [[ijito]]ak [[erromintxel]]a izeneko [[erromaniera|romaniaren]] aldaeraz mintzatzen ziren, eta gaur egun arrasto batzuk geratzen dira oraindik.
=== Ezaugarriak ===
[[2014]]an, inkesta bat egin zuen [[Aztiker]]rek zazpi herrialdeetan, [[Gipuzkoa]]k eskatuta. Honakoak izan ziren emaitzak.<ref name=Petxarroman20141005>Iñaki Petxarroman, [http://www.berria.eus/paperekoa/1815/021/001/2014-10-05/euskal_herritar_ez_ezik_espainiar_edo_frantziar_ere_sentitzen_da_gehiengoa.htm «Euskal herritar ez ezik, espainiar edo frantziar ere sentitzen da gehiengoa»], ''Berria'', 2014-10-05</ref>
*'''Jatorria''': % 72,8 dira bertan jaioak. Kanpoan jaiotakoen arteko gehienak [[Frantzia]]n eta [[Espainia]]n sortu dira (% 18,6), eta beste tokiren batean jaio dira % 8,6.<ref name=Petxarroman20141005/>
*'''Hizkuntza eta kultura''': Bost biztanletik lauk (% 79k) erdara dute lehen hizkuntza. Horien artean % 74,1ek [[gaztelania]] edo [[frantses]]a dute lehen hizkuntza, eta % 4,9k beste hizkuntzaren bat. Horien artean 34 hizkuntza antzeman dituzte inkesta egileek. Euskara lehen hizkuntza duten herritarrak % 15,6 dira, eta [[euskara]] eta beste bat edo beste batzuk % 4,6. Euskara edo gaztelania eta frantsesa ez den beste hizkuntza bat dakiten gehienek (% 85,2) erabiltzen dute hizkuntza hori senide edo herrikideekin. Beste % 9,9k erabili nahiko lukete. Euskal herritar gehienak eremu pribatuan norbere kultura mantentzeko eskubidearen aldekoak dira (% 93,2). Administrazioak [[kultura]] bat baino gehiago bultzatzearen aldekoak: % 64,2. [[Hezkuntza]] sisteman bertan bizi diren kolektiboen hizkuntzek eta kulturek toki bat izan beharko luketela % 56,3k babesten du. Euskal herritarren % 80,2k uste dute migratzaileei [[gaztelania]] eta [[frantses]]a jakiteko eskatu behar zaiela. Askoz gutxiago dira, berriz, [[euskara]] jakin behar dutela diotenen portzentajea: % 53,2.<ref name=Petxarroman20141005/>
*'''Nortasun kolektiboa''': Euskal Herrian [[identitate]] kolektibo nagusia euskal herritar eta espainiar edo frantziar sentitzen direnek osatutakoa da: % 33,2. Gertutik jarraitzen die euskal herritar bakarrik sentitzen direnek osatutako multzoak (% 28,6), eta atzerago dago soilik frantziar edo espainiar sentitzen direnek osatutako multzoa (% 10,6). [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n (EAE) euskal herritarra da identitate «erosoena». [[Nafarroa Garaia]]n, nafar identitatea da nagusia (% 26,4). [[Ipar Euskal Herria]]n frantziar eta euskal herritar sentitzen dira gehienak: % 53,6. Euskal Herriari buruz herritarrek duten pertzepzioan, % 45,2ren ustez, zazpi herrialdez osatua da Euskal Herria. Beste % 31,7ren ustez, berriz, [[Euskal Autonomia Erkidegoa|EAEra]] mugatzen da.<ref name=Petxarroman20141005/>
=== Diaspora ===
|