Trebizondako Inperioa: berrikuspenen arteko aldeak

'''Trebizondako Inperioa'''<ref>[http://www.euskaltzaindia.net/dok/arauak/Araua_0147.pdf Euskaltzaindiaren 147. araua: Antzinateko hirien euskal izenak], euskaltzaindia.net</ref> ([[greziera]]z: Αὐτοκρατορία Τραπεζούντος) Erdi Aroko estatu kristau bat izan zen; kulturaz, grekoa zen: hizkuntza ofiziala greko pontikoa zen. 1204. urtean sortu zen, Bizantziar Inperioa desegin zenean, Konstantinopla [[Laugarren Gurutzada]]n hartu baino lehentxeago.

[[Androniko I.a Komneno]] enperadore bizantziarra kargutik kendu eta hil ostean, bere bilobetatik bik (Trebizondako AlexiosAlexio I.a Komneno eta [[David Komneno]]) Georgiako Thamar erreginaren armadak lagunduta, Trebizonda eskuratu zuten, eta kostaldeko lurralde gehiago ere menperatu zituzten, [[Nizeako Inperioa]]ren mugetara arte. AlexiosekAlexiok bere burua enperadore izendatu zuen, Konstantinoplako tronua aldarrikatu zuen, eta hiriburua Trebizondan jarri zuen.

Harrezkero, Trebizondako Inperioa beste estatu grekoetatik bereizita egon zen. Ekonomia-hazkunde handiena XIII. mende amaieran eta XIV. mende hasieran izan zuen, [[AlexiosAlexio II.a KomnenoTrebizondakoa]]ren agintepean (1297-1330), besteak beste zetaren ibilbidean kokapen garrantzitsua zeukalako.

XV. mendean otomandarrek behin baino gehiagotan eraso egin zioten herrialdeari. Azkenean, [[Mehmed II.a]] sultanak 1461. urtean eskualdea menperatu egin zuen: Trebizondako David Komneno ([[JuanJoan IV.a KomnenoTrebizondakoa]]ren ondorengoa) errenditu egin zen, eta otomandarrekin hitzarmenak egin arren (tributuen truke, inor ez hiltzeko eta hiritik sartu-irten nahi bezala egiteko baimena), ez zuten bete, eta hiria arpilatu egin zuten, baita hiritarrak esklabo moduan saldu ere. Azkenean, David bera eta bere zortzi semeetatik zazpi hiltzeko agindu zuen Mehmed II.a sultanak, baita biloba batzuk ere, konspirazioren bat asmatzen zihardutelakoan.

* [[AlexiosAndroniko I.a KomnenoTrebizondakoa]] (1204-1222-1235)

* [[ManuelEmanuel I.a KomnenoTrebizondakoa]] (1238-1263)

* [[Androniko II.a KomnenoTrebizondakoa]] (1263-1266)

* [[Jurgi KomnenoTrebizondakoa]] (1266-1280)

* [[Joan II.a KomnenoTrebizondakoa]] (1280-1284)

* [[Teodora KomnenoTrebizondakoa]] (1284-1285)

* JuanJoan II.a KomnenoTrebizondakoa (1285-1297, bigarrenez)

* [[AlexiosAlexio II.a KomnenoTrebizondakoa]] (1297-1330)

* [[Androniko III.a KomnenoTrebizondakoa]] (1330-1332)

* [[ManuelEmanuel II.a KomnenoTrebizondakoa]] (1332)

* [[Basilio KomnenoTrebizondakoa]] (1332-1340)

* [[Ana KomnenoTrebizondakoa]] (1341)

* [[Mikel KomnenoTrebizondakoa]] (1341)

* Ana KomnenoTrebizondakoa (1341-1342, bigarrenez)

* [[Joan III.a KomnenoTrebizondakoa]] (1342-1344)

* Mikel KomnenoTrebizondakoa (1344-1349, bigarrenez)

* [[AlexiosAlexio III.a KomnenoTrebizondakoa]] (1349-1390)

* [[Emanuel III.a KomnenoTrebizondakoa]] (1390-1416)

* [[AlexiosAlexio IV.a KomnenoTrebizondakoa]] (1416-1429)

* [[JuanJoan IV.a KomnenoTrebizondakoa]] (1429-1459)

* [[David KomnenoTrebizondakoa]] (1459-1461)