Amdo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Orrialde berria: thumb|250px|[[Tibeteko hiru probintzia kulturalen mapa]] '''Amdo''' ({{lang-bo|ཨ༌མདོ}}; {{lang-zh|t=安多|p=Ānduō}}) Tibeteko h...
 
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:Tibet_provinces.png|thumb|250px|[[Tibet]]eko hiru probintzia kulturalen mapa]]
'''Amdo''' ({{lang-bo|ཨ༌མདོ}}; {{lang-zh|t=安多|p=Ānduō}}) [[Tibet]]eko hiru eskualde tradizionaletako bat da, beste biak [[Ü-Tsang]] eta [[Kham]] direlarik; [[14. Dalai Lama]]ren jaiolekua ere bada. Amdok [[Machu ibaia]]tik ([[Ibai Horia]]) [[Drichu ibaia]]ra ([[Yangtze ibaia]]) eskualde handia hartzen du. Historikoki, kulturalki eta etnikoki tibetar eremua izan bada ere, Amdok gobernu lokala izan du [[XVIII. mende]]aren erdialdetik eta [[Dalai Lama]]k ez du gobernatu eremu horretan garai hartatik. [[1917]]tik [[1928]]ra Amdo [[Ma Clique]]kko o[[Hui]] [[musulman]]engatik okupatua izan zen. 1928an Ma Clique [[Kuomintang]]ekin batu zen, eta 1928tik 1949ra bitarte Amdo asimilatua izan zen [[Qinghai probintzia]]ren barruan, Kuomintangen [[Txinako Errepublika]]n. [[1952]]an Txinako indar [[komunista|komunistek]] Kuomingtang eta tibetarrak garaitu zituzten eta eremuaren kontrola eureganatu zuten. 1958an Amdo Tibeteko probintzia gisa politikoki desagertarazi zuten.
 
Amdo historikoki [[monje]] [[budista]] (edo [[lama|lamen]]) jaioterria izan da. Euren artean daude [[14. Dalai Lama]], [[10. Panchen Lama]] eta [[Je Tsongkhapa]] erreformista handia.