Zuntz optiko: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
1. lerroa:
{{erreferentzia falta}}
[[Fitxategi:Fibreoptic.jpg|thumb|right|Zuntz optikoak]]
'''Zuntz optikoa''' hari itxurako [[uhin]] gida bat da. [[Beira]]zkoa (zehazki, polisiliziozkoa) izan ohi da, baina plastikozkoa ere izan daiteke eta [[potentzia]] optikoa (luminikoa) garraiatzeko gaitasuna du, gehienetan [[laser]] batek edo [[LED]] batek sortua. Telekomunikazioetan distantzia luzeetarako erabiltzen diren zuntzak beti beirazkoak dira, plastikozkoak ordenagailuetan eta distantzia laburreko beste aplikazio batzuetan erabiltzen diren bitartean, azken hauek atenuazio handiagoa baitute.
4 ⟶ 5 lerroa:
Hari bakoitzak plastikozko edo beirazko ([[silizio]] eta [[germanio]] oxidozko) nukleo bat du, [[errefrakzio indize]] handia duena. Hau antzeko material batez egindako geruza batek inguratzen du, errefrakzio indize pixka bat txikiagokoa. [[Argi]]a bi gainazalen arteko mugara iristean, hein handi batean islatu egingo da, zenbat eta indizeen arteko alde handiagoa eta eraso-angelu handiagoa, orduan eta hobe islatuko da.
 
Honela, argia pareten aurka islatuz joango da, angelu oso handiekin, gutxi gorabehera zuntzaren zentrutikerdigunetik hedatuz. Modu honetan argi seinaleak gida daitezke distantzia handitan galerarik izan gabe.
 
Zuntz optikoak iraultza handia eragin du telekomunikazioetan, [[kobre]]zko hariak baztertuz informazio kopuru handien garraiorako.
15 ⟶ 16 lerroa:
* Ezin dezake dispositiboak elikatzeko potentzia elektrikorik garraiatu.
 
Desabantaila hauek izan arren, gaur egun sistema askotan erabiltzen da zuntz optikoa eta banda zabaleko sistmaksistemak izaten ari diren hedapena, zati batean behintzat, zuntzak trafiko kopuru handia garraiatzeko duen gaitasun itzelari zor zaio.
 
== Historia ==
Charles Kao-kKaok, bere doktoretza-tesian ([[1966]]), komunikazio loturetan erabilgarri izateko, zuntz optikoak gehienez izan zezakeen galera 20 dB/km-tan zela jo zuen. [[1970]]ean Corning Glass Works-entzat lan egiten zuten Maurer, Keck, Schultz eta Zimar ikertzaileek lehenengo zuntza egin zuten, [[silizio]]a [[titanio]]arekin dopatuz. Galerak 17 dB/km-koak ziren.
 
Zuntz optikoa erabili zuen lehen lotura transozeanikoa TAT-8 izan zen, [[1988]]an ezarri zena. Ordutik ugariak izan dira zuntz bidez egindako modu honetako loturak, baita hirien artekoak ere, eta poliki-poliki bere erabilera operadoreen enbor sareetatik azken erabiltzaileetaraino hedatuz doa.
25 ⟶ 26 lerroa:
* Medikuntzan eta industrian erabil daiteke uhin gida moduan, begi hutsez ikusten ez den jomuga batera iristeko.
* Tentsioa, tenperatura, presioa eta beste hainbat parametro neurtzeko sentsore gisa erabil daiteke.
* Hari hauek lente batzuekin batera erabiliz, endoskopio izeneko ikustarazpenikusarazpen tresna mehe eta luzeak sortzen dira. Hauek medikuntzan erabiltzen dira objektuak zulo txiki batean zehar ikusteko. Endoskopio industrialek antzeko erabilera dute, adibidez, turbinen barnealdea aztertzea.
* Dekoraziorako ere erabiltzen da zuntz optikoa, hala nola, gabonetakoEguberrietako zuhaitzetan
 
== Funtzionamenduaren hastapena ==
187 ⟶ 188 lerroa:
[[Kategoria:Telekomunikazioak]]
[[Kategoria:Optika]]
[[Kategoria:Ameriketako Estatu BatuerakoBatuetako asmakizunak]]
 
[[mr:प्रकाशवाहक तंतु]]