[[Alarde]]aka armatuta eta gudariz[[gudari]]z jantzita Herriko zenbait herritan herritar talde batek gertakariegiten militarduen historiko bat irudikatzeko Euskal Herrian ospatzen diren jai zenbaitdesfilea dirada. Ekainean 30ean, [[San Martzial]] egunez, [[Irungo Alardeaalardea]] ospatzen da eta irailaren 8an [[Hondarribi]]koa. Bi herri horietako alardeak XVI eta XVII mendeetan armada frantsesen aurka lorturiko garaipenak ospatzen dituzte. Bi herri hauetan milaka gizon eta emakume segizio militar bat egiten dute herriko kaleetan zehar, herriko identitatea indartzen duten jaietan. Azken urteetan, hikamika sortu da bi herri horietako jaietan emakumeen berdintasunezko partaidetzari buruz. San Joan egunean [[Tolosa]]n ospatzen den alardean, ''eskopeteroak'' deritzon jaian, herritarrek segizioa egiten dute, baina hauetan jai-giroa nabarmenagoa da: herritarrak jantzi koloretsuekin joaten dira eta parte hartzaile batzuk daramaten eskopeta eta alardea dela adierazten duen elementu bakarra. 2011 urtetik beste alarde bat ospatzen da Tolosan ekainean, ikuskizun motakoa, bertan 1813 urtean gerra napoleonikoen baitan izan zen guda bat oroitzen duena. [[Antzuola]]n, [[Mairuaren Alardea]] ospatzen da uztaileko hirugarren asteburuan, 912 urtean [[Abderraman III.a]]ren aurka [[Valdejunkerako gudua]]n lortutako garaipena oroitzeko. [[Elorrio]]n, [[Errebonbiloak]] izeneko alardea egiten da, non hamabost bat gaztek segizio militarra eta dantza egiten dute herrian, eskopetaz armaturik eta kapitain baten aginduetara, kutsu erlijioso nabarmena duen jai baten baitan.
