Bainuetxe publiko
Bainu publikoak higiene premia historiko arrunt batetik sortu ziren, biztanle gehienek ura eskuratzeko aukerarik ez zutenean edo instalazio pribatuetan bainatzeko.
Testuinguru horretan, bainu publikoek bainu guneak aipatzeaz gain, sauna, masajeak eta erlaxazio terapiak ere aipatzen dituzte, bainuetxe modernoen parekoak.
Askotan publiko terminoa engainagarria izan daiteke, izan ere, mugak daude erabil ditzaketenen gainean - adibidez, kultura bateko eliteko kideak, gizonezkoak soilik, erlijiosoak soilik, etab. Gizarteak aurrera egin ahala, bainu publikoak ez dira hain komunak izan, gaur egun komun pribatuak izatea posible baita. Kasu askotan, antzinako bainu publikoak gizarte egituran sartu dira eta gaur egun "elkarguneak" dira.
Kulturak eta herrialdeak aldatu
India aldatu
Lehen bainu publikoak Indus haraneko kulturaren zibilizazioaren hondakinetan sortu ziren. John Keayren arabera, " Mohenjo Daroren bainu handia" 'udal igerileku xume bat' zegoen, uretara jaisten ziren eskailerez beteta. [1] Bainugela bainu publikoetarako erabiltzen zen eraikin handi eta dotore baten barruan zegoen.
Grezia aldatu
Françoise de Bonneville-k honako hau idatzi zuen Bainuaren liburuan; "Bainu publikoen historia Grezian hasi zen K. a. XI. mendean", non gizonezkoak eta emakumezkoak ariketa fisiko eta intelektualeko lekuetatik gertu garbitzen ziren. Geroago, gimnasioek barruko bainuontziak zituzten goialdean, Lehoiek, ahutzak zabalik, dutxetarako bidea irekitzen zuten, eta igerileku zirkularrak, eskailera-lerroekin, atseden hartzeko. Bainua erritual bihurtu zen, arte bihurtu zen: harea bainuak, ur beroa, "lurrun bainuak" ganga ilunean aire beroarekin, ur jauzi hotzak, olio aromatikoekin masajeak. Antzinako Grezia osoko hiriek "gizon gazteak goratu eta ura beren gorputzetara isurtzen zuten lekuak" ohoratzen zituzten.
Erroma aldatu
K. a. 19an lehen bainu publikoak 25 metroko diametroko biribilgunea zuen, gela txikiz inguratuta, ibai artifiziala eta igerilekua zuen parke batean kokatuta. K. o. 300. urte inguruan. Dioklezianoren termek 140.000 m² betetzen zituzten, granitoan eta porfidoan egunean 3.000 bainulari zeuden. Erromatar bainuak "ur-parke eta jolas-parke baten erdibideko zerbait" bihurtu ziren, igerilekuak, bainu beroak eta epelak, jolas eta kirol gelak, paseoak egiteko lorategiak eta baita liburutegi eta antzoki publikoak ere zituztenak. Bainu publiko ospetsuenetako bat Batheko (Ingalaterra) Aquae Sulis da. Eskala txikian, etxe aberatsenek pribatuak zituzten. Erromatar Inperio osoan zehar, herri eta hiri bakoitzak gutxienez baimuetxe bat zuten eta Erroman, hiriburuan, 800 zeuden.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Keay, John (2001), India: A History, 13-14, Grove Press, ISBN 0-8021-3797-0.
