Aptiar
Aptiarra Kretazeoko estai edo adinetako bat da. Orain dela 125,0 ± 1,0 Ma eta 112,0 ± 1,0 Ma artean hedatu zen. Aurreko estaia Barremiarra izan zen eta ondoren etorriko zena Albiarra, guztiak Behe Kretazeoaren parte. Europan Urgoniar estaiko sedimentuen azken atalaren parte da.
Aptiar | ||||
---|---|---|---|---|
Aptiar | ||||
Kronologia | ||||
Hasiera | duela 125 milioi urte | |||
Amaiera | duela 113 milioi urte | |||
Honen parte da | Kretazeo Goiztiar eta ICS Standard Global Chronostratigraphic (Geochronologic) Scale (en) ![]() | |||
Etimologia | ||||
Honen izena darama | Apt | |||
|
Selli gertakaria (OAE1a) Kretazeoan eman zen bi ozeanoko gertakari anoxikoetako bat da, orain dela 120 milioi urte hasi zena eta 1-1,3 milioi urte iraun zituena[1][2][3]. Garai horretan ozeanoaren azidifikazioa eta silikatoen higadura gertatu zen[4][5]. Aptiar iraungitzea gertakari erlatiboki txikia izan zen, orain dela 116-117 milioi urte gertatu zena.
Fauna
aldatuBehe
aldatu- Eotetragonites
- Pseudosaynella
- Roloboceras
- Helicancylus
- Procheloniceras
- Prodeshayesites
- Shastoceras
- Ammonitoceras
- Australiceras
- Cheloniceras
- Cicatrites
- Colombiceras
- Dufrenoya
- Melchiorites
- Parahoplites
Goi
aldatu- Hypacanthoplites
- Sinzovia
- Trochleiceras
- Mathoceratites
- Metahamites
- Neosilesites
- Protanisoceras
- Ammonoceratites
- Beudanticeras
- Gyaloceras
- Hulenites
- Knemiceras
- Uhligella
- Acanthohoplites
- Acanthoplites
- Argonauticeras
- Burckhardites
- Cloioceras
- Diadochoceras
- Diodochoceras
- Eodouvilleiceras
- Epancyloceras
- Epicheloniceras
- Gargasiceras
- Jauberticeras
- Kazanskyella
- Mathoceras
- Megatyloceras
- Miyakoceras
- Nodosohoplites
- Nolaniceras
- Protacanthoplites
- Somalites
- Theganoceras
- Tropaeum
- Gabbioceras
- Tetragonites
- Desmoceras
- Hamites
Erreferentziak
aldatu- ↑ Blok, C.N.; Ineson, J.; Anderskouv, K.; Fantasia, A.; Sheldon, E.; Thibault, N.; Jelby, M.E.; Adatte, T. et al.. (2022-09). «Latitude-dependant climate changes across the Aptian Oceanic Anoxic Event 1a» Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 601: 111085. doi: . ISSN 0031-0182. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
- ↑ Li, Yong-Xiang; Bralower, Timothy J.; Montañez, Isabel P.; Osleger, David A.; Arthur, Michael A.; Bice, David M.; Herbert, Timothy D.; Erba, Elisabetta et al.. (2008-07). «Toward an orbital chronology for the early Aptian Oceanic Anoxic Event (OAE1a, ~120 Ma)» Earth and Planetary Science Letters 271 (1-4): 88–100. doi: . ISSN 0012-821X. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
- ↑ (Ingelesez) Leckie, R. Mark; Bralower, Timothy J.; Cashman, Richard. (2002-09). «Oceanic anoxic events and plankton evolution: Biotic response to tectonic forcing during the mid‐Cretaceous» Paleoceanography 17 (3) doi: . ISSN 0883-8305. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
- ↑ Lechler, Maria; Pogge von Strandmann, Philip A.E.; Jenkyns, Hugh C.; Prosser, Giacomo; Parente, Mariano. (2015-12). «Lithium-isotope evidence for enhanced silicate weathering during OAE 1a (Early Aptian Selli event)» Earth and Planetary Science Letters 432: 210–222. doi: . ISSN 0012-821X. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).
- ↑ (Ingelesez) Erba, Elisabetta; Bottini, Cinzia; Weissert, Helmut J.; Keller, Christina E.. (2010-07-23). «Calcareous Nannoplankton Response to Surface-Water Acidification Around Oceanic Anoxic Event 1a» Science 329 (5990): 428–432. doi: . ISSN 0036-8075. (Noiz kontsultatua: 2024-04-30).