San Julian eta Santa Basilisa eliza (Andosilla)
San Julian eta Santa Basilisa eliza San Julian eta Santa Basilisa santuen omenezkoa, Andosillako (Nafarroa) parrokia-eliza da eta herriko kokapen berezi batean dago, muino baten mendebaldeko muturrean amildegi batera begira kare-arrokatik zintzilik.
San Julian eta Santa Basilisa eliza (Andosilla) | |
---|---|
Kokapena | |
Herrialdea | Euskal Herria |
Probintzia | Nafarroa Garaia |
Udalerria | Andosilla |
Koordenatuak | 42°22′37″N 1°56′31″W / 42.3769°N 1.9419°W |
Historia eta erabilera | |
Izenaren jatorria | Julian eta Basilisa |
Elizbarrutia | Iruñea eta Tuterako artxidiozesia |
Ezaugarriak
aldatu1543an eraiki zuten, Martin de Oyarzábal eta Juan de Aguerriren trazekin. Proiektu horien arabera, habearte bakarra du, kontrahormen artean kaperak dituena; gurutzadura hori ez da oinplanoan nabarmentzen, baina bai altxaeretan eta burualde pentagonalean. Bere espazioa nerbio lerromakurreko ganga gotikoz estalita dago. Habeartearen bi ataletan eta gurutzaduraren erdikoan eskema izartua dute; gurutzaduraren besoetan, berriz, erronbo soilak dira, eta alboko kaperetan, berriz, sexpartita oso sinplifikatuak. Burualdean, zazpi puntako izar-formako nerbioak dituen ganga galloidun bat dago. Funtsezko estalki horiek eta dekorazio-mentsulak dituzte, eredu platereskoen arabera. Azken horietan, eszena frantziskotarrak, kerubinak, kartelak maskaroiekin edo burezurrekin agertzen dira[1].
XVII. mendearen amaieran tenplua handitu egin zen. Burualdearen ondoan sakristia berria eraiki zen, Faltzesko maisu Damian Romeok 1695ean egina. Gaur egun, gela hori erabat eraldatuta dago, eta Sebastian de Portuk, Calahorrako eskultoreak, 1697an zizelkatutako igeltsu-gangak desagertu dira.
Azkenik, XVIII. mendearen bigarren erdian, oinen goi-korua egin zen, lau zutabe ildaskatuen gainean goratua eta rococo dekorazioa zuena.
Kanpoaldean, parrokia adreiluzko bloke handi bat da, hainbat gorputz prismatikoren oinetan dorre lirain bat eta kanpandorre gisa balio duen erremate oktogonal bat dituena. Horiek 1586koak dira eta Pedro de Izaguirre maisuari zor zaizkio; kanpaien gorputza, berriz, barroko formako eraberritze bati dagokio, 1752an Juan Ángel de Igareguik egin zuena.
Kanpoaldean, halaber, XVII. mendeko arkupe bat nabarmentzen da, epistolaren aldeko atea babesten duena, arkuteriaz eta bao zuzenez osatutako bi gorputzekin, Erriberako obra barrokoen ohiko lan geometrikoekin apainduak.
Parrokia-tenpluan erretaula handi bat dago, Bernabe Imbertok, Lizarrako tailerreko eskultore ospetsuak, 1597tik aurrera egina. Tafallako Santa Mariaren erretaulan inspiratuta eta Imbertoren Mendigorriako elizakoaren antzekotasun nabarmenekin, arkitektura konplexuko traza manierista du.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Gran Enciclopedia de Navarra | ANDOSILLA. (Noiz kontsultatua: 2022-02-08).