Amanita beillei Amanitaceae familiako onddo espezie bat da.[1] Jangarria da, baina arriskutsua, Amanita verna delakoarekin habitata eta denboraldia partekatzen dituelako.

Amanita beillei
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaFungi
KlaseaAgaricomycetes
OrdenaAgaricales
FamiliaAmanitaceae
GeneroaAmanita
Espeziea Amanita beillei
Bon & Contu, 1985

Sinonimoak: Amanita boudieri var beillei.

Deskribapena aldatu

Kapela: 5 eta 8 cm bitarteko diametrokoa, ganbiletik laura eta ertz erregularrarekin, soberakinekin, errezel partzialaren hondakinez apainduta. Kapelaren azala zuria, arrosa-izokin koloreko garatxo piramidalekin gaztetan eta zuriekin helduaroan, desagertzeko joerarekin.

Orriak: Libreak, meheak, estu, arrosa-izokin edo gorrixka kolorekoak.

Orri libreak: Oinera hurbiltzen diren orriak baina ukitzen ez diotenak.

Hanka: Garaia, zilindrikoa, oinarria erraboilduna eta sustrai antzekoarekin, bolba hauskor zuri zikin koloreko zorkiz osatua. Irinezko eraztun txiki iheskorrarekin, iragankorra.

Haragia: Mehea, okre antzeko kolorekoa, ebakitzean gorritu egiten da. Usain eta zapore nabarmenik gabea.[2]

Etimologia: Amanita terminoa grekotik dator eta Zilizia eta Siria arteko mendiari egiten dio erreferentzia, han oso ugariak ziren eta, grezieraz beste esanahi bat ere badu, perretxikoa kontzeptu orokor gisa.

Jangarritasuna aldatu

Jangarria baina arriskutsua.[3]

Nahasketa arriskua aldatu

Amanita singeri delakoarekin nahas daiteke, honek ere izokin koloreko orriak ditu. Antzeko beste Amanita bat (boudieri), honek orri zuriak ditu.[4]

Sasoia eta lekua aldatu

Udaberrian. Oso lurperatuta jaiotzen da. Bakarka edo talde txikietan hazten da. Ingurune mediterraneoko lur solte eta hareatsuetan. Artadietan, birpopulatutako pinudietan, artelatz-basoetan.[5]

Banaketa eremua aldatu

Euskal Herria, Frantzia, Espainia, Austria.[6]

Erreferentziak aldatu

  1. Euskal Herriko perretxiko eta onddoak, 2013, 2014, 2016, 2017, Fernando Pedro Pérez, Kultura Saila, Eusko Jaurlaritza  •   Bizkaiko Perretxiko eta Onddoak, A.D.E.V.E., 2012  •   Euskalnatura  •   Euskal Herriko Onddoak. 5 tomos, Luis García Bona, Kriselv, 1987  •   Catálogo micológico del País Vasco, Aeranzadi, 1973  •   Mendizalearen Hiztegia [mikologia], Ostadar Mendi Taldea.
  2. (Gaztelaniaz) Lotina, Roberto. (1985). Mil setas ibericas. Diputacion foral de vizcaya, 168 or. ISBN 84-505-1806-7..
  3. (Gaztelaniaz) Morales Pulido Juan, Carmona Perate José Julián. (1981). Sociedad Micologica Extremeña, Medalla de Extremadura 2019.
  4. (Gaztelaniaz) Ubillos Javier. (2020). Curso de iniciación a la micología, fichas micológicas. Asociacion cultural “Baxauri” Kultur Elkartea Mikologia, Bajauri, Cofradia Vasca de Gastronomia.
  5. (Gaztelaniaz) AsoJaen, Asociación Botánica y Micológica de Jaén.
  6. Amanita beillei: GBIF—the Global Biodiversity Information Facility.

Kanpo estekak aldatu