LuciaGamez lankidearen ekarpenak
LuciaGamez(r)entzat eztabaida Blokeatze erregistroa igoerak erregistroak global account gehiegikerien erregistroa
A user with 70 edits. Account created on 10 maiatza 2022.
26 apirila 2023
- 15:1315:13, 26 apirila 2023 ezb. hist +18.016 B Onddoen konposatu bioaktiboak Orri berria: « '''Onddoen konposatu bioaktiboak''', laborategian in vitro edo in vivo egindako oinarrizko ikerketen arabera, organismo bizidunetan, baita euren ehunetan eragina duten substantzia kimiko batzuk dira <ref>{{Erreferentzia|izena=Joanne R.|abizena=Lupton|izenburua=Exploring the benefits and challenges of establishing a DRI-like process for bioactives|orrialdeak=1–9|hizkuntza=en|abizena2=Atkinson|abizena3=Chang|abizena4=Fraga|abizena5=Levy|abizena6=Messina|abizena7=Ri...» Etiketa: Ikusizko edizioa
10 apirila 2023
- 17:2917:29, 10 apirila 2023 ezb. hist −138 Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary azken aldaketa Etiketa: Ikusizko edizioa
17 martxoa 2023
- 19:2519:25, 17 martxoa 2023 ezb. hist +84 t Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary Etiketak: Ikusizko edizioa Mugikor edizioa Mugikor web edizioa
- 19:2219:22, 17 martxoa 2023 ezb. hist +48 t Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary Etiketak: Ikusizko edizioa Mugikor edizioa Mugikor web edizioa
- 19:2019:20, 17 martxoa 2023 ezb. hist 0 t Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary Etiketak: Ikusizko edizioa Mugikor edizioa Mugikor web edizioa
- 11:5511:55, 17 martxoa 2023 ezb. hist +3.139 Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 10:5910:59, 17 martxoa 2023 ezb. hist −651 Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 10:5610:56, 17 martxoa 2023 ezb. hist +1.334 Lankide:LuciaGamez/Proba orria No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
16 martxoa 2023
- 00:3100:31, 16 martxoa 2023 ezb. hist +13.297 B Lankide:LuciaGamez/Proba orria Orri berria: « Onddoen konposatu bioaktiboak, laborategian in vitro edo in vivo egindako oinarrizko ikerketen arabera, organismo bizi, ehun edo zelula baten gainean eragina duten substantzia kimiko batzuk dira. Konposatu hauek ez dira esentzialak bizitzarako, gorputzak haiek gabe funtzionatu baitezake. Konposatu hauek jatorri naturala edo sintetikoa izan dezakete, eta ikusi da ondorio fisiologiko positibo ugari dituztela; hala nola, propietate Antioxidatzaile|antioxidatzailea...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 00:2100:21, 16 martxoa 2023 ezb. hist +634 B Kluyveromyces lactis Orri berria: «'''''Kluyveromyces lactis''','' ''Kluyveromyces'' legamia bat da, ikerketa genetikoetarako eta aplikazio industrialetarako erabili ohi dena. Laktosa asimilatu eta azido laktiko bihurtzeko gaitasunetik datorkio izena. thumb|''Kluyveromyces lactis'' onddoa petri-kutxan ikusgai {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Kluyveromyces lactis'' |- | colspan="2" |Taxonomia |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Ascomycota |- |Kl...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 00:1600:16, 16 martxoa 2023 ezb. hist +518 B Scheffersomyces stipitis Orri berria: «'''''Scheffersomyces stipitis''''' (lehen '''''Pichia''' '''stipitis''''') legamia onddo talde bat da, serinaren ordez leuzina jartzen duena CUG codon-a aurkitzen denean. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |'''''Scheffersomyces stipitis''''' |- | colspan="2" |Taxonomia |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Ascomycota |- |Klasea: |Saccharomycetes |- |Ordena: |Saccharomycetales |- |Familia: |Saccharomycetaceae |- |Generoa: |''Scheffersomyces''...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 00:1300:13, 16 martxoa 2023 ezb. hist +770 B Thaumatococcus danielli Orri berria: «'''''Thaumatococcus daniellii''''' jatorriz Afrika tropikaleko mendebaldekoa da. Thaumatococcus generoko belar-landare monotipikoa da. thumb|''Thaumatococcus daniellii'' landarea negutegian hazten {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Thaumatococcus daniellii'' |- | colspan="2" |Taxonomia |- |Erreinua: |Plantae |- |Suberreinua: |Tracheobionta |- |Dibisioa: |Magnoli...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 00:0600:06, 16 martxoa 2023 ezb. hist +284 B Xilitol Orri berria: «'''Xilitola''', urki-azukrea izenez ere ezagutzen dena, 5 C-ko polialkohola edo azukre alkohola da, hidrogenazio katalitikoaren bidez azukre xilosa murriztuz lortzen dena. Xilosa komertzialki lortzen da urkiaren egurraren hemizelulosaren hidrolisi bidez.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 00:0600:06, 16 martxoa 2023 ezb. hist +461 B Taumatina Orri berria: «'''Taumatina''' gozagarri natural ez-energetikoa da. Elikadura-legedian E 957 identifikazio-kodearekin izendatzen da. Katemfeko (''Thaumatococcus'', ''Marantaceae'' familia) ariloetatik ateratako proteina da, Mendebaldeko Afrikako zuhaixka bat. Organismoan dietan kontsumitzen diren gainerako proteinak bezala metabolizatzen da. Erregaliza egiten du, eta, glutamatoarekin nahastuta, zaporea indartzeko erabil daiteke.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 00:0500:05, 16 martxoa 2023 ezb. hist +1.001 B Blakeslea trispora Orri berria: «'''''Blakeslea''' '''trispora''','' ''Zygomycota'' dibisioko likena da. Espezie hau ondo aztertua izan da karotenoideak sortzeko duen gaitasunagatik, bereziki, karotenoa eta likopenoa sortzeko duen gaitasunagatik. Karotenoa A bitaminaren aitzindaria da eta biek, karotenoak eta likopenoak, zeregin garrantzitsua dute estres oxidatzailearen inhibizioan. ''Blakeslea trispora'' Estatu Batuetako hegoaldean eta Asiako hegoaldea...» Etiketa: Ikusizko edizioa
15 martxoa 2023
- 23:5323:53, 15 martxoa 2023 ezb. hist +707 B Monascus purpureus Orri berria: «'''''Monascus purpureus''''' ''(sin. M. albidus, M. anka, M. araneosus, M. major, M. rubiginosus, y M. vini)'' gorri koloreko lizun bat da. thumb|Arroza ''Monascus purpureus'' onddoz hartzituta. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Monascus purpureus'' |- | colspan="2" |Taxonomia |- |Domeinua: |Eukaryota |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Ascomycota |- |Klase (b...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4823:48, 15 martxoa 2023 ezb. hist +4 Bakanae No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4723:47, 15 martxoa 2023 ezb. hist +341 B Gibberella fujikuroi Orri berria: «'''''Gibberella fujikuroi''''' Eishii Kurosawak 1926an aurkitutako onddo patogenoa da. Onddo horrek bakanae gaixotasuna eragiten du arrozean. Honek, giberelina fitohormonaren gainprodukzioan datza. thumb|''Gibberella fujikuroi'' onddoak ''Gossypium hirsutum'' onddoari eragiten dion kaltea ikusgai.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4423:44, 15 martxoa 2023 ezb. hist +296 B Bakanae Orri berria: «'''Bakanae''' (japoniarretik) '''edo bakanae gaixotasuna''', arroz-landarea kutsatzen duen gaixotasuna da. ''Gibberella fujikuroi'' onddoak sortzen du, eta haren metabolismoak giberelinaren soberakina eragiten du. Landareak hazkuntza-hormona gisa jokatzen du, eta hipertrofia eragiten du.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4423:44, 15 martxoa 2023 ezb. hist +8 Gibberella zeae No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4323:43, 15 martxoa 2023 ezb. hist +1.184 B Gibberella zeae Orri berria: «'''''Gibberella zeae''''', bere anamorfo ''Fusarium graminearum'' izenaz ere ezaguna, onddo-landare patogenoa da, eta fusarium-buruaren isuria (FHB) eragiten du (gaixotasun suntsitzailea da garian eta garagarrean). Patogenoak milaka milioi dolarreko galera ekonomikoak eragiten ditu mundu osoan urtero. Infekzioak aldaketak eragiten ditu gariaren aminoazidoen konposizioan. Ale ildaskatuak sortzen dira, eta geratzen den alea Mi...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4323:43, 15 martxoa 2023 ezb. hist +163 B Teleomorfo Orri berria: «'''Anamorfoa,''' ugalketa-belaunaldi asexuala (morfoa). Onddo bakar batek morfologikoki desberdinak diren anamorfoak sortzen dituenean, sinanamorfoak deitzen zaie.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4123:41, 15 martxoa 2023 ezb. hist +75 Fusarium No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4123:41, 15 martxoa 2023 ezb. hist +894 B Mikroonddo Orri berria: «'''Mikroonddoak''' edo '''mikromizetoak''' onddoak dira (organismo eukariotoak, hala nola lizunak eta legamiak), eta egitura mikroskopiko espora ekoizleak sortzen dituzte. Hodiaren puntan hazten dira, eta kitinaz (N-azetilglukosaminazko polimero bat) osatutako pareta zelularrak dituzte. Mikroonddoak talde parafiletikoa dira, eta makroonddoetatik gorputz fruktifero zelulaniz...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:4023:40, 15 martxoa 2023 ezb. hist +372 B Zearelanona Orri berria: «'''Zearalenona''' (ZEA), F2 mikotoxina ere esaten zaiona, ''Fusarium'' generoko onddo-espezie batzuek sortutako mikotoxina da, besteak beste, ''F. graminearum, F. culmorum, F.equiseti eta F. verticillioides.'' Onddo hauek dira eskualde epeletako laboreen kutsatzaile nagusiak, eta 21 eta 25 °C arteko tenperatura eta %87-88 bitarteko hezetasun erlatiboa izaten dute.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:3923:39, 15 martxoa 2023 ezb. hist +924 B Gibberella Orri berria: «thumb|''Fusarium'' ''graminearum'' makrokonidioa. '''''Gibberella''''' onddo-genero bat da Nectriaceae familiakoa. 1926an, zientzialari japoniarrek ikusi zuten Gibberellarekin infektatutako arroz-landareek zurtoin oso luzeak zituztela ("plantula tontoen gaixotasuna edo Bakanae gaixotasuna"). Giberelina izeneko sustantzia, onddo horretatik eratorria zen. Giberelina fitohormona bat da, eta zelulak luzat...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:3423:34, 15 martxoa 2023 ezb. hist +527 B Hipertonia Orri berria: «Medikuntzan, '''muskulu-hipertonia''' esaten zaio muskulu eskeletikoen tonua normala baino handiagoa den egoera bati, eta, horren ondorioz, muskuluak pasiboki tenkatu beharreko erresistentzia bat sortzen da. Ez da gaixotasun bat, hainbat arrazoirengatik gerta daitekeen sintoma bat baizik. Izaki bizidun baten muskulu orok muskulu-tonu izeneko uzkurdura txiki bat du atseden-egoeran ere, eta erabat uzkurtutako muskulu baten erabateko big...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:3023:30, 15 martxoa 2023 ezb. hist +771 B Aspergillus terreus Orri berria: «'''''Aspergillus terreus''''' onddo bat da, oso ezaguna dena B anfoterizina terapiarekiko duen errefraktantziagatik. Mebinolina (lobastatina) drogarako lehen iturria izan zen, kolesterol serikoa jaisteko droga, hain zuzen. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Aspergillus terreus'' |- | colspan="2" |Taxonomia |- |Erreinua: |Fungi |- |Filuma: |Ascomycota |- |Klasea: |Eurotiomycetes |- |O...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:2423:24, 15 martxoa 2023 ezb. hist +643 B Monascus Orri berria: «'''''Monascus''''' lizun genero bat da. Genero honetako espezie ezagunen artean, ''Monascus purpureus'' gorri pigmentatua garrantzitsuenen artean dago, Asia ekialdean, bereziki Txinan eta Japonian, hartzitutako zenbait elikagai ekoizteko erabiltzen delako. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Monascus'' |- | colspan="2" |Sailkapen zientifikoa |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Ascomycota |- |Klasea: |Eu...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:2123:21, 15 martxoa 2023 ezb. hist +507 B Penicillium citrinum Orri berria: «'''''Penicillium citrinum''''' anamorfo bat da, ''Penicillium'' generoko onddo mesofilikoa; A-D azido tanzawaikoa, ACC, Mebastatina, A Kinozitrinina , B Kinozitrinina eta zitrinina nefrotoxikoa sortzen dituena. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Penicillium citrinum'' |- | colspan="2" |Sailkapen zientifikoa |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Ascomycota |- |Klasea: |Eurotiomycetes |- |Ordena: |Eurotiales |- |Familia: |Trichocomaceae |- |Generoa: |''Penicillium'' |- |...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:1823:18, 15 martxoa 2023 ezb. hist +749 B Penicillium brevicompactum Orri berria: «'''''Penicillium''' '''brevicompactum''''' ''Penicillium'' generoko lizun espeziea da. Azido mikofenolikoa isolatu daiteke bertatik''.'' thumb|''Penicillium'' ''brevicompactum'', naranja zuhaitz batetik kultibatua. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Penicillium'' ''brevicompactum'' |- | colspan="2" |Sailkapen zientifikoa |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Ascomyco...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:1223:12, 15 martxoa 2023 ezb. hist +492 B Mebastatina Orri berria: «'''Mebastatina''' ('''konpaktina''', ML-236B) agente hipolipidemiko bat da, estatinen klasekoa. ''Penicillium citrinum'' moldeaz isolatu zuen Akira Endok 1970eko hamarkadan, eta HMG-CoA erreduktasa inhibitzaile gisa identifikatu zuen, hau da, estatina bat. Mebastatina estatinaren lehen botikatzat har daiteke; Mebastatinari buruzko saiakuntza klinikoak 1970eko hamarkadaren amaieran egin ziren Japonian, baina ez zen inoiz merkaturatu. Lobastatina izan zen merkatu publikoan l...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:1223:12, 15 martxoa 2023 ezb. hist +477 B Lobastatina Orri berria: «Medikuntzan eta farmakologian, '''lobastatina''' estatinen familiako kidea da, eta kolesterola gutxitzeko eta gaixotasun kardiobaskularrak prebenitzeko erabiltzen da. Lobastatina, ''Aspergillus terreus'' delakotik eratorritako substantzia, mebastatinarekin batera 1970eko hamarkadaren amaieran lortutako lehen estatinetako bat izan zen. Ikerketa farmazeutikoaren Galien Sarietako bat lortu zuen, 1991n hain zuzen ere. Sagrario Mochales mikrobiologa espainiarrak aurkitu zuena.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:1023:10, 15 martxoa 2023 ezb. hist +194 B Mebalonato Orri berria: «'''Azido mebalonikoa''' edo bere forma ionizatua, '''mebalonatoa''', bitarteko metabolito garrantzitsua da kolesterolaren biosintesian. Mebalonatoaren eraketa azetil-CoA bidegurutzean hasten da.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:0923:09, 15 martxoa 2023 ezb. hist +598 B Estatina Orri berria: «Farmakologiari dagokionez, '''estatina''' esaten zaio kolesterola eta triglizeridoak modu desberdinetan murrizteko erabiltzen den farmako-talde bati, hauek maila altuan dituzten pazienteen kasuan (adibidez, hiperkolesterolemia dutenak) erabiltzen dira, eta, beraz, ateroesklerosia garatzeko eta patologia kardiobaskularreko gertakariak izateko arrisku handiagoa dute. Farmakologiaren ikuspegitik, HMG-CoA erreduktasaren inhibitzaileak deitzen dira, nahiz eta orokorrean estanina...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 23:0923:09, 15 martxoa 2023 ezb. hist +482 B Hipokolesterolemia Orri berria: «'''Hipokolesterolemia''' odolean (-emia) ohi baino kolesterol-maila baxuagoak (hipo) izatean oinarritzen da. Gorputzeko kolesterol-produkzioan akatsen bat izanez gero, ondorio kaltegarriak eragin ditzake. Kolesterola ugaztunen zelula-mintzen funtsezko osagaia da, eta beharrezkoa da mintzaren iragazkortasun eta jariakortasun egokiak ezartzeko. Ez dago argi batez bestekotik beherako kolesterol-maila zuzenean kaltegarria den; hala ere, askotan gaixotasun partikularretan egoten...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:5822:58, 15 martxoa 2023 ezb. hist +528 B Ziklosporina Orri berria: «Ziklosporina (NIB) bi pertsonen arteko organoen transplantean asko erabiltzen den farmako immunosupresorea da, pazientearen immunitate-sistemaren jarduera eta organoak baztertzeko duen arriskua murrizteko. Azalaren, bihotzaren, giltzurrunaren, birikaren, pankrearen, hezur-muinaren eta hesteen transplantetan aztertu da. Ziklosporina 11 aminoazidoko (undekapeptidoa) peptido ez-erribosomal ziklikoa da, ''Tolypocladium inflatum Gams'' onddoak sortutakoa. Fitxategi:Ciclospori...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:5522:55, 15 martxoa 2023 ezb. hist +805 B Trichoderma Orri berria: «'''''Trichoderma''', Hypocreaceae'' familiako onddo genero bat da. Mota hontako onddoak hormetan hazten diren lizunak, elikagaiak, egurrak eta zuhaitz-enborrak dira; etxeetan askotan egoten den "lizun berdea” barne. Espezie batzuk landare mutualista sinbionteak dira, baina beste batzuk toxikoak izan daitezke gizakientzat. Batzuek interes industriala dute. 89 espezie deskribatu dira, eta teleomorfoak edo anamorfoak izan daitezke. Fitxategi:Trichoderma harzianum.jpg|thumb...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:2922:29, 15 martxoa 2023 ezb. hist +669 B Entrophospora Orri berria: «Entrophospora ''Glomeromycota'' filumeko ''Acaulosporaceae'' familiako onddo genero bat da. Izena grezierazko en (barrukoa), trofo (elikatua edo hazia) eta spora (espora) hitzetatik dator. Deskribapen orokorra 2011n egin zen. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Entrophospora'' |- | colspan="2" |Sailkapen zientifikoa |- |Erreinua: |Fungi |- |Dibisioa: |Glomeromycota |- |Klase (biologia)|Klasea:...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:2322:23, 15 martxoa 2023 ezb. hist +159 Pestalotiopsis microspora No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:2122:21, 15 martxoa 2023 ezb. hist +755 B Pestalotiopsis microspora Orri berria: «thumb|''Pestalotiopsis microspora-''ren espora ''Pestalotiopsis mikrospora'' onddo endofitoa da, baldintza aerobiko eta anaerobikoetan poliuretanoa digeritzeko gai dena. Jatorriz, Argentinako huntz arruntetik (''Hedera helix'') eroritako hostoetan identifikatu zen, Japoniako zuhaixken Hidcoten (''Hypericum patulum'') hosto-orbana ere eragiten duena. {| class="wikitable" |+ ! colspan="2" |''Pestal...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:1322:13, 15 martxoa 2023 ezb. hist +170 B Endofito Orri berria: «Endofito hitzak «landarearen barruan» esan nahi du, eta landare baten barruan bizi diren organismoak izendatzeko erabili da, harekin duten harremana kontuan hartu gabe.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:1022:10, 15 martxoa 2023 ezb. hist +137 Fusarium No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:0822:08, 15 martxoa 2023 ezb. hist +340 Fusarium No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 22:0822:08, 15 martxoa 2023 ezb. hist +4 Neurobabesle No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 21:5421:54, 15 martxoa 2023 ezb. hist +559 B Fusarium Orri berria: «'''''Fusarium''''' mikroonddo filamentosoen genero zabala da, lurzoruan eta landareei lotua oso zabalduta dagoena. Espezie gehienak saprofitak dira eta lurreko mikrobiotaren atal nahiko ugaria dira. Onddoaren esporak erraz antzeman daitezke mikroskopioan, ilargi erdi edo kanoa formagatik. Espezie batzuek mikotoxinak sortzen dituzte zerealetan, eta horiek eragina izan dezakete pertsonen eta animalien osasunean, horiek elikatze-katean sartzen badira. ''Fusarium'' generoko esp...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 21:5321:53, 15 martxoa 2023 ezb. hist +1.045 B Kanptotekina Orri berria: «Kanptotekina farmako zitotoxikoa da, eta zenbait tumore gaiztoren (biriketako minbizia, koloneko minbizia eta bularreko minbizia barne) gaineko propietate antiugaltzaileak ditu. 1958an isolatu zuten lehen aldiz M.E. Wallek eta M.C. Wanik, minbizien aurkako propietateak zituzten produktu naturalak sistematikoki aztertzen zituzten bitartean. 1966an, haren egitura kimikoa zehaztu zen. ''Camptotheca...» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 21:4921:49, 15 martxoa 2023 ezb. hist +482 Taxol No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa
- 21:4821:48, 15 martxoa 2023 ezb. hist +376 B Taxol Orri berria: «Paclitaxela (taxol) minbizia tratatzeko erabiltzen den farmakoa da. Research Triangle Institute-k (RTI) aurkitu zuen 1968an, Monroe E. Wall-ek eta Mansukh C. Wanik Ozeano Bare<nowiki/>ko haginaren azalean dagoen konposatua, Taxus ''brevifolia'', isolatu zutenean, eta tumore mota batzuen aurkako jarduera behatu zutenean.» Etiketa: Ikusizko edizioa
- 21:4521:45, 15 martxoa 2023 ezb. hist +4 Pichia pastoris No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa