Txikipedia:Monoceros
Monoceros edo Adarbakarra, ipar-hemisferioko neguko zeruko konstelazio bat da. Mendebaldean Orionekin muga egiten du, Canis Mayorrekin hegoaldean, Geminirekin iparraldean eta Hydrarekin ekialdean.
Konstelazioa aldatu
Teleskopio txiki batekin ikus daitekeen izar bat da. William Herschelek aurkitu zuen 1781ean ''zeruko ikuspegirik ederrenetako bat'' bezala deskribatu zuen. Gugandik 3000 argi urteko distantziara dago.
Sorrera aldatu
Monoceros konstelazio moderno bat da. Bere izena Petrus Plancius herbeheretar astronomo eta teologoari ematen zaio 1613an. Hala ere, Heinrich Wilhelm Olbersek eta Ludwig Idelerrek konstelazioa askoz antzinagokoa dela diote, "Bikietatik eta Karramarrotik hegoalderako bigarren zaldia" bezala agertuz 1564ko idazkietan.
Izar nagusiak aldatu
- α Monocerotis (Lucida / Ctesias), 3,93ko magnitudekoa, 144 argi-urtera dagoen izar erraldoi hori-laranja.
- β Monocerotis (Cerastes), 4,7, 5,2 eta 6,1 magnitudeko hiru izar zuri-urdinskak osatutako izar sistema hirukoitz txundigarria, Izarrak teleskopio txiki batekin ikus daitezke.
- γ Monocerotis (Tempestris), 3,98 magnitudekoa, hau ere erraldoi laranja, baina α Monocerotis baino urrunago dagoena.
- δ Monocerotis (Kardegan), sekuentzia nagusiko izar zuria de 4,15 magnitudekoa.
- ε Monocerotis, izar bitarra. Bere osagaiak, 4,41 eta 6,60 magnitudekoak, elkarrengandik 12,1 arku segundura daude.