Txikipedia:Kopepodo

Kokepodoa

Inn ibaia

Kopepodoa itsasoan eta ur gezan aurkitu ahal dira , nahiz eta lur-erdiko espezieak ere aurki daitezkeen, tamaina txikiko krustazeo klasea bat da, planeta osoan oso zabalduta , batez ere zooplanktona osatzen dutenak, Munduan zehar leku asko kolonizatzeaz gain, artropodo ugarienak dira.

Barietatea

12.000 espezie inguru ezagutzen dira, gehienak askeak, baina genero batzuk bizimodu komensaletara eta are parasitismora egokitu daude, eta parasitoak direnak hainbat motatako ostalariek euki ahal ditu, baina batez ere zetazeoei, arrainei eta moluskuei eraginten diete, eta parasitoaren transmisioa eta sakabanaketa nahiko erraza da.

Nekazaritzan arazo handi bat izan ahal dira kokepodo asko leku batean elkartzen badira.

Oso erabilgarriak dira zientzian beren dohain bereziengatik

Ezaugarriak

Oso txikia da, gardena eta bi antena ditu, Kopepodoek ez dute maskorrik, haien garapena nauplius larba batetik hasten da, eta fitoplanktona (mikroalgak) jaten dute. Cyclops eta Diaptomus dira ur gezako gehien aztertzen diren bi espeziak, Cyclops generoko espeziearen kasuan, bere itxura krustazeo dekapodo batena da.

Parasioak bihurtu diren espezieak molusku bezala dituzten ezaugarri nagusiak galdu dituzte, eta hori gehiago nabaritzen da emakumeen kasuan.

Kokepoadoak begi bakarra dute, bi begitik eboluzionatu zuena, antena nagusiak dituzte, oso artikulatuak dira, askoz handiagoak dira bigarren mailakoak baino. Toraxeko 4 eranskin pare dituzte, igeri egiteko balio dietenak, eta bosgarren pare baten aztarnak, kopepodo espezie batzuetan nabarmenagoak direnak. Masailezur eta maxilez gain, beren lehenengo eranskin torazikoak bigarren mailako maxila bihurtu dira.

Gehineak gardenak izanez gain, batzuk kolere apur bat euki ahal dute, Anomalazeraren kasuan adibidez, eta ikus daitekeenez, zeharrargiak diren espezie batzuek ura ugari koloreztatzen dute beren gorputzetatik argia igarotzean denean difrakzioaren ondorioz.

Bitxikeriak

Kopepodoak hain ugariak dira itsasoko uretan, plankton-lagin guztiek espezie honetako bat daukete gutxienez, eta ur gezan ere oso zabalduta daude.

Espezie askok gehigarri lumatsuak dituzte, eta kasu askotan 4 edo 6 aldiz gaindi dezakete animaliaren tamaina.

Baraiek parasitosk izanez gain, kokepodoen barruan prarsito ezpezie asko bizi dira, arrain zorriak esate baterako.

Ohitura bitxien beste bizkarroi bat Lernazea da, zeinaren larbak nauplio moduan jaiotzen baitira eta beren bizitza parasitoa pleuronektidoen familiako arrain baten gainean hasten, mihi-arraina bezal, eta estaltze denboran huespeak uzten dituzte, estaldu ondoren arrak hil egiten dira, eta emeak ostalari berri baten bila ibiltzen dira, normalean bakailao edo legatz baten bila.