Nitrosobentzeno

konposatu kimiko

Nitrosobentzenoa C6H5NO formulako konposatu organikoa da. Nitroso konposatuen adibide tipikoa da. Nitroso funtzio-taldearen ezaugarria da espezie berde ilunak orekan daudela kolore hori hitseko beren dimeroekin. Monomeroa zein dimeroa diamagnetikoak dira.

Nitrosobentzeno
Formula kimikoaC6H5NO
SMILES kanonikoa2D eredua
SMILES isomerikoa
[2H]C1=C(C(=C(C(=C1[2H])[2H])N=O)[2H])[2H]
MolView3D eredua
KonposizioaNitrogeno, oxigeno eta karbono
Motanitroso compound (en) Itzuli eta phenyl compound (en) Itzuli
Masa molekularra112,06849751 Da
Identifikatzaileak
InChlKeyNLRKCXQQSUWLCH-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia586-96-9
ChemSpider24783950
PubChem11473
Reaxys605688
Gmelin27986
ChEMBLCHEMBL98797
RTECS zenbakiaDA6497525
DSSTox zenbakiaDA6497525
EC zenbakia209-591-1
ECHA100.008.721
Human Metabolome DatabaseHMDB0255658
UNIIZI9W9E8G2Z
KEGGC06876
PDB LigandNBE

Monomero-dimero oreka aldatu

Nitrosobentzenoa eta beste nitrosoarenoak monomero-dimero oreka baten partaide dira. Normalean dimeroak solidoak dira eta monomeroak disoluzioan edo tenperatura altuetan agertzen dira. Dimeroaren formula honela ager daiteke: Ar(O)N=N(O)Ar. Nitrogenoen arteko lotura bikoitzaren ondorioz cis- eta trans-isomeroak sortzen dira. cis-trans isomeria monomeroa bitartekoa dela gertatzen da[1].

 
Nitrosobentzenoaren dimeroa

Prestakuntza aldatu

Adolf von Baeyer-ek prestatu zuen lehen aldiz nitrosobentzenoa difenilmerkurioa eta nitrosil bromuroa erreakzionaraziz[2],

(C6H5)2Hg + BrNO → C6H5NO + C6H5HgBr

Sintesi modernoan nitrobentzenoa fenilhidroxilaminara (C6H5NHOH) erreduzitzen da eta segidan sodio dikromatoz (Na2Cr2O7) oxidatzen da[3].

Halaber, presta daiteke anilina azido peroximonosulfurikoz oxidatuz.

Erreakzioak aldatu

Nitrosobentzenoa dienoekin erreakzionatzen du Diels-Alder erreakzioaren bidez[4]. Anilinarekin kondentsatzen denean azobentzenoa sintetizatzen da[5]. Bestetik, nitrosobentzenoa erreduzituz anilina lortzen da.

Erreferentziak aldatu

  1. Beaudoin, Daniel; Wuest, James D.. (2016-01-13). «Dimerization of Aromatic C-Nitroso Compounds» Chemical Reviews 116 (1): 258–286.  doi:10.1021/cr500520s. ISSN 0009-2665. (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  2. (Alemanez) Baeyer, Adolf. (1874). «Nitrosobenzol und Nitrosonaphtalin» Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft 7 (2): 1638–1640.  doi:10.1002/cber.187400702214. ISSN 1099-0682. (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  3. (Ingelesez) «Organic Syntheses Procedure» orgsyn.org (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).
  4. (Ingelesez) Yamamoto, H. & Momiyama, N.. (2005). Rich Chemistry of Nitroso Compounds. Chemical Communications, 3514–25 or..
  5. (Ingelesez) «Organic Syntheses Procedure» www.orgsyn.org (Noiz kontsultatua: 2021-03-21).

Kanpo estekak aldatu