Necker kubo

Necker kuboa» orritik birbideratua)

Necker-en kuboa ilusio optiko bat da, Louis Albert Necker suitzar kristalografoak 1832an lehen aldiz argitaratu zuena. [1] Erreferentzia-marko soil bat da, kubo baten bi dimentsioko marrazkia. Orientazioari dagokionez ikus-seinalerik gabea; beraz, behatzaileak interpreta dezake beheko ezkerreko karratua edo goiko eskuineko karratua duela aurrealdeko alde gisa.

Necker kuboa, ezkerretara. Eskuinean giza pertzepzioak eskaini ohi dizkigun bi aukerak.

Anbiguotasuna aldatu

Necker kuboa marrazki anbiguoa da. Bi interpretazio onartzen ditu.

 
Necker kuboa ezkerrean, ezinezko kuboa eskuinean.

Irudiaren zati bakoitza bere aldetik anbiguoa da, baina giza ikusmen-sistemak zati bakoitzaren interpretazio bat aukeratzen du, eta horrek dena tinkoa bihurtzen du. Necker-en kuboa, batzuetan, giza ikusmen-sistemaren konputagailu-ereduak probatzeko erabiltzen da, ikusteko ea gizakiak bezala irits daitezkeen irudiaren interpretazio sendoetara.

Gizaki batzuek ez dute kuboaren interpretazio tinkoa ikusten. Bere ertzek tinko gurutzatzen duten kubo bat ezinezko objektu baten adibide bat da, bereziki ezinezko kubo bat (Cf. Penroseren triangelua).

 
Bi Necker kubo berdinen adibidea, ezkerrekoa, tarteko objektu bat erakusten duena (barra urdina), "goitik" sartzen dena; eskuinekoa, berriz, "behetik" sartzen den objektua, erakusten duena irudiak nola alda dezakeen bere perspektiba, esku hartzen duen objektuaren atzean agertzen den aurpegia (aurrean edo atzean) aldatuz.

Pertzepzioaren aldaketa kuboaren zati batean edo bestean kontzentratuz gerta daiteke. Batek lehen interpretazioa eskuinerantz ikusten badu, bigarrenera alda daiteke kuboaren oinarrian zentratuz, aldaketa bigarren interpretazioan gertatu arte. Era berean, bat bigarren interpretazioa ikusten ari bada, kuboaren ezkerraldean zentratzeak lehenengora aldatzea eragin dezake.

Necker-en kuboak giza pertzepzioa eta giza ikusmen-sistema hobeto ulertzeko balio dezake. [2] Fenomeno horrek erakusten du gauza jakina dena, giza garuna neurona-sare bat dela, bi egoera egonkor trukagarri posible dituena. [3] Sidney Bradford itsua zen hamar hilabetetik aurrera, baina ikusmena berreskuratu zue 52 urterekin operazio bat egin ondoren. Ez zuen hauteman behatzaile arruntek anbiguotasunik egiten dutenik; irudi laua besterik ez zuen hauteman, ez zituen hautematen 3D bi aukerak. [8][2]

1970eko hamarkadan, Londreseko City Unibertsitateko Psikologia Saileko ikasleek beren Barnerakoitasuna - Kanporakoitasuna orientazioak neurtzeko lanak jaso zituzten, Necker kuboko Aurrekaldeko eta Atzealdeko pertzepzioen artean aldaketak eragin zizkien denboran.[4]

Itxurazko ikuspegia aldatu

Necker-en kuboaren orientazioa alda daiteke, behatzailearen ikuspuntua aldatuz. Itxuraz goian dagoenetik begiratuta, aurpegi bat hurbilagotik ikusteko joera du; eta kontrastean, beherago dagoen ikuspegi subjektibotik ikusten denean, beste aurpegi bat agertzen da. [5]

Erreferentziak herri-kulturan aldatu

Necker-en kuboa, neurri horretan, Robert J. Sawyer-en zientzia-fikziozko eleberrian (1998) eztabaidatzen da, Factoring Humanityer-en arabera, "Necker" aditz bihurtzen da, eta horrek garuna hunkitzea esan nahi du, ikuspegi edo pertzepzio batetik bestera aldatzeko. [6]

Erreferentziak aldatu

  1. Necker 1832.
  2. Ward & Scholl 2015.
  3. Marr 1982.
  4. (Ingelesez) Lindauer, Martin S.; Reukauf, Lynn C.. (1971). «Introversion-extraversion and figure-ground perception.» Journal of Personality and Social Psychology 19 (1): 107–113.  doi:10.1037/h0031103. ISSN 1939-1315..
  5. Martelli, Kubovy & Claessens 1998.
  6. Sawyer 1998.

 

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu