Marica Andallón

Espainiako Independentzia Gerraren heroia

 

Marica Andallón
Bizitza
JaiotzaOviedo1764ko urtarrilaren 8a
Herrialdea Espainia
Heriotza1848ko urtarrilaren 2a (83 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
JarduerakHeroia

María Josefa Francisca González eta Suárez, Marica Andallón izenez ezagunagoa (Oviedo, 1764 - Ibidem, 1848ko urtarrilaren 2a), Espainiako Independentzia Gerraren heroia izan zen.[1]

Ibilbidea aldatu

María Oviedon jaio zen, Las Regueras kontzejuko Andallóndik zetorren familia batean, eta hortik datorkio goitizena.[2] Bere familiaren tabernetan lan egin zuen Jesus kalean eta Oviedoko Fontan plazan.[2] Ezkongabe zegoela alaba bat izan zuen, eta Isabel Iglesias deitu zion. Oviedoko Errege Hospizioan hartu zuten.[2] Andallón umezurtz geratu zen, eta Oviedon ondo kokatutako pertsona baten abusua jasan zuen. Azkenean, kondenatu egin zuten.[3] Ondoren, Sierra familiak bere etxean hartu zuen, eta Madril, Andaluzia, Paris eta Bordelen beraien zerbitzari gisa lan egin zuen.[3] Oviedora itzuli zen, eta Rosal kalean abazeria bat gobernatu zuen.[3] Bere alaba Hospiziotik jaso zuen.[3]

1808ko maiatzaren 9an, Madrilen maiatzaren 2ko altxamenduaren gertaeren berri izan ondoren, Juaca Bobelarekin eta aldekoen talde batekin, Joaquín Murat jeneral frantsesaren idazkariari bando bat argitaratzea eragotzi zion.[2]

1808ko maiatzaren 25ean altxamenduan parte hartu zuen, eta haren prestaketetan lagundu zuen.

Independentzia-gerran, osasun-arloko talde baten sorreran parte hartu zuen, bi aldeetako borrokalari zaurituei laguntzeko. Osasun-produktuak lortzen zituen, eta Santa Klarako eta San Frantziskoko kanpaina-ospitaleetara eramaten zituen.

1808ko ekainaren 19an, Oviedoko tropa herrikoiek eta Castropolgo erregimentukoek Meléndez Valdés, La Llave, Ladrón de Guevara eta Fitz-Gerald atxilotu zituzten, exekutatzeko frantziarren alde borrokatu zutelako.[3] Andallonek, jakin zuenean, Oviedoko kabildoari jakinarazi zion Prozesio bat antolatuz, Cruz de la Victoria buru zuela, presoen bizitza salbatzeko. Azkenean, lortu egin zuen.

1814an, Fernando VII. erregeak, harrera erreal baten ondoren, egunean 3 errealeko pentsioa bizi osorako eman zion gerrako merituengatik.[2]

Aintzatespenak aldatu

  • Oviedoko hiriak kale bat izendatu zuen Marica Andallón izenarekin.[4]
  • Hiri horretan bertan, Cimadevilla plazako izkinan Altamirano kalearekin bat egitean, plaka bat jarri zen 1808ko maiatzaren 9an Napoleon tropen kontra altxatzearen oroigarri. Bertan Andallón aipatzen da beste izen batzuen ondoan.[4]

Erreferentziak aldatu

  1. SL, Información facilitada por EuroWeb Media. «Andallón, Marica» www.biografiasasturias.es.
  2. a b c d e «María Josefa Francisca González y Suárez | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es.
  3. a b c d e «Andallón y Bobela, heroínas contra Napoleón» La Nueva España 2008-05-11.
  4. a b «Juaca Bobela y Marica Andallón: dos asturianas contra Napoleón» Nortes | Centradas en la periferia 2021-05-24.

 Kanpo estekak aldatu