Manuel Martinez de Ubago

Nafar arkitektoa, 1869-1928

Manuel Martinez de Ubago Lizarraga (Iruñea, Nafarroa Garaia, 1869Zaragoza, Espainia, 1928ko urtarrilaren 16a) arkitektoa izan zen. Estilo eklektikoa zuen, eta Art Nouveauren eragina ere izan zuen.

Manuel Martinez de Ubago

Bizitza
JaiotzaIruñea, 1869
Herrialdea Nafarroa Garaia, Euskal Herria
HeriotzaZaragoza1928ko urtarrilaren 16a (58/59 urte)
Jarduerak
Jarduerakarkitektoa

Bereziki Nafarroa Garaian eta Aragoin utzi zuen bere arrastoa. Euskal Herrian, aipagarriak dira Iruñeko Nafarroako Foruen Monumentua (Nafarroako foru askatasunen defentsaren sinbolo) eta Chinchilla Jeneralaren kaleko 6. zenbakiko eraikina (arkitektura burges modernistaren adibide bikaina). Zaragozan, bere anaia Josérekin batera musika kioskoa diseinatu zuen 1908an, Hispano-Frantziar Erakusketarako sortutako egitura modernista dotorea. Gainera, 1916an Zaragozako zezen-plazaren handitze eta berrikuntza lanetan parte hartu zuen, eraikinari egungo itxura emateko.[1][2]

Bizitza

aldatu

Martinez de Ubago Iruñean jaio zen 1869an. Gaztetatik arte eta eraikuntzarekiko interesa izan zuen. Arkitektura ikasketak Madrilen egin zituen, Madrilgo Goi Eskolan, 1892 urtera arte. Madriletik itzuli ondoren, Nafarroan hasi zen lanean, eta 1893an Foruen Monumentua diseinatzeko enkargua jaso zuen. 1903an inauguratu zuten, eta bere lehen lan esanguratsua izan zen. Gainera, Nafarroako hainbat herritan etxebizitzak eta eraikin publikoak eraiki zituen, modernismoaren eta eklektizismoaren eragina nabarmenduz. Nafarroan hasi zuen bere jarduera profesionala, baina 1903 urtean, jada Foruen monumentua bukatuta, 1904tik aurrera Aragoin lan egin zuen.[1]

 
Foruen monumentua Iruñean (1893)
 
Musika kioskoa, Zaragozan (1908)

1904an Zaragozara bizitzera joan zen, han lan eskaintza hobeak baitzituen. Elizbarrutiko Arkitekto izendatu zuten, eta hainbat eraikin erlijioso eta zibiletan lan egin zuen. 1908ko Hispano-Frantziar Erakusketan musika kioskoa diseinatu zuen, gaur egun Primo de Rivera parkean kokatua. 1916an, Miguel Ángel Navarro Pérez arkitektoarekin batera, Zaragozako Miserikordia zezen-plaza berritu zuen.

1920an erretiratu zen, eta urte batzuk geroago, 1928 urtean hil zen Zaragozan. Bere lana Nafarroako eta Zaragozako hiri paisaian geratu da, eta bere estilo eklektiko eta modernistak arkitektura garaikidean eragina izan du.

Lan adierazgarriak

aldatu
  • Foruen monumentua (Iruñea, 1893-1903)
  • Musika kioskoa, Hispano-Frantziar Erakusketan (Zaragoza, 1908)
  • Miserikordiako zezen-plaza handitzea eta berritzea (Zaragoza, 1916)
  • San Migel elizaren zaharberritzea (Lizarra)
  • Zuerako parrokiaren zaharberritzea (Zuera, Zaragoza)
  • Cipriano Salvatierra etxea, Chinchilla Jeneralaren kalean (Iruñea)
  • Ruiseñores pasealekuko eta San José kaleko etxeak (Zaragoza)
  • Coliseo proiektua, Jose Yarza Garciarekin batera (Zaragoza)

Erreferentziak

aldatu
  1. a b Fernández Altuna, José Javier. «Martinez de Ubago Lizarraga, Manuel» Auñamendi Eusko Entziklopedia (Noiz kontsultatua: 2022-06-19).
  2. Martinez de Ubago Lizarraga, Manuel. Gran Enciclopedia de Navarra, enciclopedianavarra.com (Noiz kontsultatua: 2022-06-19).

Kanpo estekak

aldatu