Iruñeko Lehen Zabalgunea

Lehen Zabalgunea (I. Zabalgunea batzuetan; Primer Ensanche, gaztelaniaz eta Primer Ensanche/Lehen Zabalgunea, ofizialki) Iruñeko auzoa bat da, hiriaren erdialdean dago. 1890ko hamarkadan sortutako hirigintza-garapenekin bat dator.

Lehen Zabalgunea
Iruña,  Nafarroa Garaia

Bandera


Armarria


Map
Izen ofiziala Primer Ensanche/Lehen Zabalgunea[1]
Sorrera1890ko hamarkada
Kokapena
UdalerriaIruña
Probintzia Nafarroa Garaia
Herrialdea Euskal Herria
Altuera447 m
Azalera0,65 km²
Biztanleria (2020)
AuzotarraIruindar
Posta kodea31001

Iparraldean Arrotxapea auzoko artean dago, ekialdean Alde Zaharra eta II. Zabalguneko artean, hegoaldean Arrosadia auzoen eta mendebaldean Iturrama eta Donibane auzoen artean.

Kokapena aldatu

Lehen Zabalgunea Iruñeko Alde Zaharraren hego-mendebaldean eta Iruñeko Ziudadelaren iparraldean dago. Mendebaldean Zitadela-Takonera parke eremua du, eta ekialdean Iruñeko Bigarren Zabalgunea.

 
Lehen Zabalgunearen kokapen mapa.

Historia aldatu

1888. urtean, Iruñeko lehen zabalgunerako proiektua aurkeztu zen. Egitasmo haren arabera, sei etxalde eraikiko ziren Gotorlekua eta Iruñeko Alde Zaharraren artean, biztanlerik gabeko gune batean. Zabalgunea gauzatu beharreko gunean, debekaturik zegoen inolako eraikuntzarik altxatzea, aspaldiko arrazoi militarrak zirela eta. Dena den, azkenik zabalguneko planoak prestatu eta lehen eraikuntzak altxatzen hasi ziren.

Eraikin gehienak modernismoaren estilo arkitektonikoaren ezaugarriak oinarri hartuta diseinatu ziren, Nafarroako parlamentua, edo Justizia Jauregia esaterako. Erabilera militarrak XXI. mendearen hasierara arte iraun zuen, baina 2001. urtean koartelak bota eta Baluarte Batzar Jauregia eta Nafarroako Auditorioa izeneko eraikina egin zuten.

Ondarea aldatu

Eraikin nabarmenak aldatu

Monumentuak aldatu

Kaleak aldatu

Plazak aldatu

Garraioa aldatu

Auzo honetan Eskualdeko Hiri Garraioaren 16 linea daude:

Argazkiak aldatu

Ikus, gainera aldatu

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Iruñea


Kanpo estekak aldatu

  1. https://www.pamplona.es/eu/node/15378