La Vispesa

La Vispesa
La Vispesa; La Vispesa
	Ilergeteen hiria
Datuak
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Aragoi
Probintzia	Huescako probintzia
Aragoiko udalerria	Tamarite de Litera-Tamarit de Llitera
Koordenatuak	41°49′47″N 0°20′50″E / 41.82982°N 0.34717°E
Historia
Garaia	Bigarren Burdin Aroa, Erromatar Errepublika eta Erromatar Goi Inperioa
Uztea	K.a. III. mendea
Kultura	Iberiar, Erromatar
Metropolia(k)	Antzinako Erroma

La Vispesa ilergeteen asentamendu baten aztarnategia da, 304 metroko altitudea duen muino batean dagoena, Tamarite de Litera udalerrian, herrigunetik 10 kilometrora eta Algayónetik (Huescako probintzia) gertu^[1].

Historia

Ilergeteak erromatarrak Iberiar Penintsulan sartu aurretik gaur egun Lleida, Huesca eta Zaragoza probintziak diren lurraldean bizi izan ziren. K.a. III. mendeko aztarnak gordetzen ditu aztarnategiak eta bertan II. mendera arte bizi izan ziren. Ondo komunikatutako eremua da eta hortik dator haren garrantzia, handik oso hurbil igaro baitzen llerda-Osca (Lleida-Huesca) lotzen zuen erromatar bidea.

Aurkikuntzak

Aztarnategi honetan ura biltzeko zisterna bat, erromatar garaiko mosaikoen hondakinak eta La Vispesako monumentua aurkitu ziren, iberiar garaiko oroigarrizko monumentua (350-50 K. a. C.); hareharriz egina, gerrako gertakariren bat kontatzen du.

Estela hori gaur egun Huescako Museoan dago. Hilarria alderik zabalenaren gainean aurkitu zen zati bakarraren forma dela eta, hala ere, egungo kokapenarekiko 180 gradu biratuta erakutsi beharko liratekeela adierazi da, erdiko inskripzioa behar bezala irakur dadin. Kontserbatutako zatietan ilergete eta lantza ezkutu baten erliebezko irudikapena, gorpu mutilatuen irudiak eta grifo bat nabarmentzen dira, azken hau zatietako bat irensteko jarreran. Monumentua, hiletetakoa baino gehiago, oroimenezkoa da, eta Iberiar inskripzioan aipatzen denez, Neitin jainkoaren omenez eraiki behar izan zen.

Oroigarria Huescako museoan dago ikusgai.

Ignasi Garcésen arabera, idazkuna horrela irakurri behar da:^[2]

a		]tan : oŕkeikelaur.
b		]śkeŕ : ekisiŕan : neitin[

Erreferentziak

↑ https://www.dphuesca.es/web/ayuntamiento-de-tamarite-de-litera//yacimiento-íbero-romano-de-la-vispesa-
↑ GARCÉS ESTALLO, Ignasi (2007). «Nuevas interpretaciones sobre el monumento ibérico de La Vispesa (Tamarite de Litera, Huesca)». Caesaraugusta (78): 337-354. ISSN 0007-9502.

Kanpo estekak

Datuak: Q5965533

[1] ttps://www.dphuesca.es/web/ayuntamiento-de-tamarite-de-litera//yacimiento-íbero-romano-de-la-vispesa-

[2] GARCÉS ESTALLO, Ignasi (2007). «Nuevas interpretaciones sobre el monumento ibérico de La Vispesa (Tamarite de Litera, Huesca)». Caesaraugusta (78): 337-354. ISSN 0007-9502.

[1]

[2]