Kosmopolitanismo (soziologia)

Kosmopolitanismoa gizaki guztiak komunitate bakarrekoak direla postulatzen duen ideologia da, partekatutako moral batean oinarrituta. Kosmopolitanismoaren ideiari (bere edozein formatan) atxikitzen zaion pertsonari, kosmopolita deitzen zaio.

Kosmopolitanismoa, grezierazko cosmos Κόσμος (Unibertsoa) eta polis Πόλις (hiria). Munduko gobernu baten ideia gainditzen duen kontzeptua da.

Komunitate kosmopolita moral inklusibo batean, harreman ekonomiko partekatu batean edo nazio desberdinak biltzen dituen egitura politiko batean oinarritu liteke. Komunitate kosmopolitan, leku ezberdinetako gizabanakoek (adibidez, estatu-nazioek) elkarrekiko errespetuzko harremanak sortzen dituzte. Adibide gisa, Kwame Anthony Appiah-ek komunitate kosmopolitaren aukera iradokitzen du: kokapen ezberdinetako jendea (fisikoak, ekonomikoak, eta abar) elkarrekiko errespetuzko harremanetan sartzen direla sinesmen desberdinak izan arren (erlijiosoa, politikoa, eta abar)[1].

Hainbat hiri eta leku, iraganeko zein gaur egungoak, kosmopolita gisa identifikatu izan dira edo daude; horrek ez du zertan esan nahi bertako biztanle guztiek edo gehienek, kontzienteki, goiko filosofia hartzen dutenik. Beste aldetik, lekuei kosmopolita dei dakieke jatorri etniko, kultural eta/edo erlijioso ezberdineko jendea hurbiletik bizi delako eta elkarren artean elkar eragiten duelako.

Jatorriz, kosmopolitanismoak gizateria osoa hartuko lukeen kosmo polis edo «munduko estatu» bat ezartzea iradokitzen du. Kosmopolitanismoa nazioen arteko bakea eta harmonia irudikatzera iritsi da, ulermenean, tolerantzian eta elkarrekiko mendekotasunean oinarrituta.

Etimologia aldatu

Hitza κοσμοπολίτης antzinako grezieratik dator, kosmopolites «munduko hiritarra», κόσμος kósmos «mundua» eta πολίτης polítes «herritarra»-ren konposatua da[2].

Erreferentziak aldatu

  1. Anthony Appiah, Kwame. (1997). «Cosmopolitan Patriots» Critical Inquiry 23 (3): 617–39.  doi:10.1086/448846..
  2. cosmopolitan. . cosmopolite. Online Etymology Dictionary.

Bibliografia aldatu

  • Amanda Anderson. 1998. Cosmopolitanism, Universalism, and the Divided Legacies of Modernity. In Cosmopolitics: Thinking and Feeling beyond the Nation, edited by P. Cheah and B. Robbins. Minneapolis and London: University of Minnesota Press.
  • Ankerl, Guy. Global communication without universal civilization. INU societal research. Vol.1: Coexisting contemporary civilizations : Arabo-Muslim, Bharati, Chinese, and Western. Geneva: INU Press. isbn 2-88155-004-5.
  • Daniele Archibugi eta David Held. editors, 1995. Cosmopolitan Democracy. An Agenda for a New World Order. Cambridge: Polity Press.
  • Bilbeny, Norbert (2007). La identidad cosmopolita: Los límites del patriotismo en la era global. Barcelona: Editorial Kairós. ISBN 978-84-7245-656-3
  • Kwame Anthony Appiah, 2006. Cosmopolitanism: Ethics in a world of strangers. New York: W. W. Norton and Co.
  • Fernández Manzano, Juan Antonio, 2010 “Cosmopolitan citizens without global institutions” Filosofia Gaztearen XLVII Kongresuko Aktak, Murtzia, Fundación Caja Murcia, editr.um eta Murtziako Unibertsitatea.
  • Luke Martel. 2008. Beck's Cosmopolitan Politics Contemporary Politics 2008.
  • Ortega Carcelén, Martin, Cosmocracy: global politics for the 21st century, Editorial Síntesis, Madril, 2006.
  • Bruce Robbins . 1998. Kosmopolitismo konparatuak. Cosmopolitics: Thinking and Feeling beyond the Nation, P. Cheah eta B. Robbins-ek zuzenduta. Minneapolis eta Londres: University of Minnesota Press.
  • 2005. The Political Philosophy of Cosmopolitanism, Gillian Brock eta Harry Brighouse-k zuzendua. [1] Cambridge University Press.
  • 2005. Power in the Global Age, Ulrich Beck-en eskutik. Cambridge: Polity Press .
  • Kleingeld, Pauline; Brown, Eric. Edward N. Zalta, ed. Kosmopolitismoa (2002ko udazkeneko edizioa). Stanfordeko Filosofia Entziklopedia. 
  • ref 1: GTI Paper Series ikusi Dawn of the Cosmopolitan: The Hope of a Global Citizens Movement, paper # 15, eta Global Politics and Institutions, paper # 3
  • Velasco, Juan Carlos, "Kosmopolitismo kantianoaren atzo eta gaur", in: "Isegoría. Filosofia moral eta politikoaren aldizkaria”, 16. zk., 2007, 91-117.
  • Danilo Zolo (2002), « Globalismo juridikoaren kritika errealista Kantengandik Kelsen eta Habermasengana », in Anales de la Cátedra Francisco Suárez, 36. zk., or. 197-218
  • Giddens, A. (1997), "Modernitatea eta norberaren identitatea". Bartzelona: Penintsula.
  • Scuccimarra, Luca, Munduaren muturrak. Kosmopolitismoaren historia Antzinatetik, Oviedo, KRK, 2017

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu