Izotz kristal

Izotz kristalak izotz solidoaren zatiak dira, ordenamendu atomikoa hainbat luzera-eskalatan dutenak. Bere barnean zutabe hexagonalak, plaka hexagonalak, kristal dendritikoak eta izotz-prismak daude.

Sorrera aldatu

Forma oso simetrikoak deposizioaren hazkundearen ondorio dira, hau da, ura zuzenean lurruntzen da izotz-kristalaren gainean. Giro-tenperaturaren eta hezetasunaren arabera, izotz-kristalak hasierako prisma hexagonaletik forma simetriko askotara gara daitezke. Izotz-kristaletarako forma posibleak zutabeak, orratzak, plakak eta dendritak dira. Kristalak ingurumen-baldintza desberdinak dituzten eskualdeetara migratzen badu, hazkunde-eredua alda daiteke, eta azken kristalak eredu mistoak erakuts ditzake. Izotz-kristalak beren ardatz nagusia horizontalean lerrokatuta dutela erortzen dira, eta, beraz, radar meteorologiko polarimetrikoetan ikus daitezke, erreflektibitate diferentzialeko balio hobetuekin (positiboak). Izotz-kristalen elektrifikazioak horizontalaren lerrokadura desberdinak eragin ditzake. Elektrifikatutako izotz-kristalak ere ondo detekta daitezke radar meteorologiko polarimetrikoen bidez.

Tenperaturak eta hezetasunak forma kristalino ezberdin asko baldintzatzen dituzte.^[1] Izotz-kristalak atmosferako hainbat gertakari optikoren erantzuleak dira.^[2]

Izotz-hodeiak izotz-kristalez osatuta daude; nabarmenenak zirru-hodeiak eta izotz-lainoa dira. Troposferan izotz-kristalek eragindako zeru urdin argi baten zuritze arina fronte bat (eta euria) hurbiltzen den seinale bat izan daiteke, aire hezea maila altuetara eramaten baita eta izotz-kristaletan izozten baita.

Geometria aldatu

Tenperaturan eta giro-presioan, ur-molekulek V forma dute. Hidrogeno-atomo biek bat egiten dute oxigeno-atomoarekin 105°-ko angeluan.^[3]

Izotz kristal arruntak simetrikoak dira eta hexagono-patroi bat dute.

Izotz-kristal karratuak aldatu

Izotz kristal karratuak giro-tenperaturan garatzen dira, grafenozko bi geruzaren artean konprimitzen direnean. Materiala izotzaren kristaltze-fase berri bat da, beste 17rekin bat eginez. Ikerketa aurreko aurkikuntzaren ondorio izan zen, alegia, ur-lurruna eta ur likidoa grafeno oxidozko xafla ijeztuetatik pasa zitezkeela, helioa bezalako molekula txikiagoetan ez bezala. Efektua Van der Waalsen indarrak bultzatzen duela uste dute, 10.000 presio atmosfera baino gehiago izan baititzake.^[3]