Hidroformilazioa edo oxo prozesu edo oxo sintesia prozesu industrial bat da aldheidoak sintetizatzeko alkenoetatik abiatuta[1]. Erreakzioa, finean, da formilo talde bat (CHO) eta hidrogeno-atomo bat eranstea karbono-karbono lotura bikoitz bati. Inportantea da aldehidoak usa daitezkeelako konposatu asko sintetizatzeko lehen gai gisa. Adibidez, aldehidoak hidrogenatzean alkoholak sintetiza daitezke.[2]

Hidroformilazio-erreakzioa

Erreakzioa gertatzeko katalizatzaileak ezinbestekoak dira. Historikoki kobalto-katalizatzaileak usatu izan dira, HCo(CO)4 (kobaltotetrakarbonil hidruro) adibidez[3]. 1970eko hamarkadaz geroztik rodio-katalizatzaileak nagusitu dira[4]. Erreakzioa presio handian (10 eta 100 atm bitartekoak) eta 40 eta 200 C arteko tenperaturak[5]

Erreferentziak aldatu

  1. (Ingelesez) Franke, Robert; Selent, Detlef; Börner, Armin. (2012-11-14). «Applied Hydroformylation» Chemical Reviews 112 (11): 5675–5732.  doi:10.1021/cr3001803. ISSN 0009-2665. (Noiz kontsultatua: 2023-01-11).
  2. (Ingelesez) Ojima, Iwao; Tsai, Chung-Ying; Tzamarioudaki, Maria; Bonafoux, Dominique. (2000-09-05). John Wiley & Sons, Inc. ed. «The Hydroformylation Reaction» Organic Reactions (John Wiley & Sons, Inc.): 1–354.  doi:10.1002/0471264180.or056.01. ISBN 978-0-471-26418-7. (Noiz kontsultatua: 2023-01-11).
  3. (Ingelesez) Cornils, Boy; Herrmann, Wolfgang A.; Rasch, Manfred. (1994-11-17). «Otto Roelen, Pioneer in Industrial Homogeneous Catalysis» Angewandte Chemie International Edition in English 33 (21): 2144–2163.  doi:10.1002/anie.199421441. ISSN 0570-0833. (Noiz kontsultatua: 2023-01-11).
  4. Hartwig, John F.. (2010). Organotransition metal chemistry : from bonding to catalysis. ISBN 978-1-891389-53-5. PMC 310401036. (Noiz kontsultatua: 2023-01-11).
  5. (Ingelesez) «"Aldehydes from olefins: cyclohexanecarboxaldehyde"» orgsyn.org (Organic Syntheses. 57): 11. (Noiz kontsultatua: 2023-01-11).