Gerrarekin amaitzeko gerra

Gerrarekin amaitzeko gerra Lehen Mundu Gerra deskribatzeko erabili zen esaldia izan zen.[1] Hasieran idealista zen, eta orain mespretxuz erabiltzen da nagusiki.

H. G. Wells

Jatorria aldatu

1914ko abuztuan, Lehen Mundu Gerra hasi eta berehala, H. G. Wells autore britainiar eta iruzkingile sozialak artikulu batzuk argitaratu zituen Londresko egunkarietan, eta, ondoren, The War That Will End War (Gerra amaituko duen gerra) izeneko liburuan agertu ziren.

Wellsek Potentzia Zentralen errua egotzi zuen gerra iristeagatik, eta argudiatu zuen Alemaniako militarismoaren porrotak bakarrik amai zezakeela gerra. Wellsek forma motzagoa erabili zuen, "gerra amaitzeko", The Fourth Year-en (1918), eta bertan adierazi zuen esaldia "zirkulazioan" zegoela 1914ko bigarren seihilekoan. Izan ere, gerrako eslogan arruntenetako bat bihurtu zen.

Hurrengo urteetan, terminoa Woodrow Wilsonekin lotu zen, nahiz eta Wilsonek behin bakarrik erabili zuen. "Demokraziarako mundu segurua egitea" esaldiarekin batera, Wilsonek uste du Estatu Batuak gerran sartzea beharrezkoa zela giza askatasuna gordetzeko.

Geroko erabilera aldatu

Lehen Mundu Gerran ere, esaldia eszeptizismo apur batekin erabili zen. David Lloyd Georgeri egotzi zaio "gerra hau, hurrengo gerra bezala, gerra amaitzeko gerra da" esaldia. Gerrak gerra bukatzea lortu ez zuenez, esaldiak kutsu zinikoagoa hartu zuen. Archibald Wavellek etsi-etsian esan zuen Parisko Bake Konferentzian: "Gerra amaitzeko gerraren ondoren", badirudi arrakasta handia izan duela Parisen "bakea amaitzeko bakeak". Wellsek berak ere modu ironikoan erabili zuen esaldia The Bulpington of Blup (1932) eleberrian. Walter Lippmannek 1967an idatzi zuen Newsweek-en: "Desilusioa da borrokan ari garen gerra guztiak gerra amaitzeko gerra direla"; Richard Nixonek, berriz, Gehiengo isilaren diskurtsoan, hau esan zuen: "Nik ez dut esaten Vietnamgo gerra gerrekin amaitzeko gerra denik".

Erreferentziak aldatu

  1. The war to end all wars BBC News 10 November 1998

Kanpo estekak aldatu