Bohr efektua

Odoleko CO2 edukiaren eta hemoglobinak oxigenoari lotzeko duen ahalmenaren arteko erlazioa: odolaren pHa jaitsi ahala, hots, CO2 edukia handitzean, hemoglobinak oxigenoa askatzen du.

Bohr efektua hemoglobinak oxigenoarekiko duen afinitatearen jaitsieran datza, odoleko CO2 kontzentrazioa handitzen denean. 1904an Christian Bohr fisiologoak (Niels Bohr fisikariaren aita) egiaztatu zuen bere izena daraman efektua.

Hemoglobinaren disoziazio kurbaren aldaketak. Puntu gorrien kurba Bohr efektuari dagokio

Bohr efektuak garrantzia handia du arnas-fisiologian: berari esker oxigenoa hemoglobinari lotzen da biriketan (bertan CO2 kontzentrazioa oso txikia baita) eta askatzen da ehunetan (CO2 kontzentrazioa handia delako eta -beraz- hemoglobinak afinitate gutxiago duelako oxigenoarekiko).

CO2-ko kontzentrazio handiak pHaren azidifikazioa dakar:

CO2 + H2O HCO3- + H+

Goiko erreakzioa eskuineruntz abiatzen da karbono dioxidoaren kontzentrazioa handia denean, pHa jaisten duen H+ agertuz. Ustez, pHaren jaitsiera horrek hemoglobinaren konformazioa aldatzen du eta bere oxigenoarekiko afinitatea jaitsi egiten du:

HbO2 + H+ HbH+ + O2

Kanpo estekak aldatu