Azido adipiko

COOH(CH2)4COOH formulako azido dikarboxilikoa. Solido zuri kristalinoa. Hexametilendiaminarekin kondentsatzean nylona osatzen du

Azido adipikoa[1] edo azido hexanodioikoa CH2=CHCO2H (CH2)4(CO2H)2 formula duen molekula organiko bat da. Industriaren ikuspegitik, azido dikarboxilikorik garrantzitsuena da: urtero hauts zuri kristalino horren 2.500 milioi kilogramo ekoizten dira, batez ere nylonaren ekoizpenaren aitzindari gisa. Azido adipikoa oso gutxitan agertzen da naturan.[2] Dieterlek lortu zen,[3] errizino-olioa azido nitrikoarekin oxidatuz. 1902an sintetizatu zuten tetrametileno bromurotik abiatuta.

Azido adipiko
Formula kimikoaC6H10O4
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno, karbono eta hidrogeno
Base konjokatuaadipate(1-) (en) Itzuli
MotaGantz-azido eta dicarboxylic acid (en) Itzuli
Ezaugarriak
Dentsitatea
1,36 g/cm³
Biskositate dinamikoa4,54 mPa s (160 °C)
Momentu dipolarra0 C m
Fusio-puntua153 °C
153,2 °C
Irakite-puntua265 °C (100 mmHg)
337,5 °C (101,325 kPa)
Fusio-entalpia0 C m
Baporizazio entalpia18,7 kJ/mol
Errekuntza entalpia−2.800 kJ/mol
Masa molekularra146,058 Da
Arriskuak
NFPA 704
1
2
0
Identifikatzaileak
InChlKeyWNLRTRBMVRJNCN-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia124-04-9
ChemSpider191
PubChem196
Reaxys1209788
Gmelin30832
ChEBI3166
ChEMBLCHEMBL1157
RTECS zenbakiaAU8400000
ZVG12050
DSSTox zenbakiaAU8400000
EC zenbakia204-673-3
ECHA100.004.250
CosIng74283
RxNorm17050
Human Metabolome DatabaseHMDB0000448
KNApSAcKC00001178
UNII76A0JE0FKJ
KEGGD08839 eta C06104
PDB Ligand0L1

Erreferentziak aldatu

  1. Euskalterm: [Hiztegi terminologikoa] [2009]
  2. Musser, M. T.. (2005). Adipic Acid. in: Ullmann's Encylopedia of Industrial Chemistry. Weinheim: Wiley-VCH  doi:10.1002/14356007.a01 269..
  3. Ber. 1884, 17, 2221

Kanpo estekak aldatu


  Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.