Sistema metriko hamartarra: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
 
1. lerroa:
[[Fitxategi:Kilometre definition.svg|thumb|Definizioz, metroa «''Paristik pasatzen den meridianoaren luzeraren laurdenaren hamar miloirenaren luzera''» zela erabaki zen.]]
'''Sistema metriko hamartarra''' neurketa-unitateen multzo bat da, XVIII. mendearen[[Frantzia]]n bukaera[[1790eko aldeanhamarkada]]n hainbatsartu jakintsukzen proposatua,[[metro]]an orduraoinarritutako artesistema erabilidezimalizatuaren ohi zirenondorengo neurketa-sistema askotarikoakbat  sistemada. unibertsalSistema bakarhorien batezbilakaera ordezkatzekohistorikoa [[Nazioarteko Unitate Sistema|Nazioarteko Unitate Sistemaren]] (SI) definizioarekin amaitu zen [[XX.  mende]]aren erdialdean, normalizaziorako nazioarteko erakunde baten ikuskaritzapean. [[Metrifikazio]]a esaten zaio sistema metrikoari.
 
Sistema metrikoen bilakaera historikoak hainbat printzipio aitortzea ekarri du. [[Natura]]ren funtsezko dimentsioetako bakoitza [[neurketa]]ko [[oinarrizko unitate]] bakar baten bidez adierazten da. Oinarrizko unitateen definizioa gero eta gehiago egin da printzipio naturaletatik abiatuta, artefaktu fisikoen kopien ordez. Sistemaren oinarrizko unitateetatik eratorritako kantitateetarako, oinarrizko unitateetatik eratorritako unitateak erabiltzen dira; adibidez, [[metro koadro]]a eremutik eratorritako unitatea da, [[luzera]]tik eratorritako kantitatea. Unitate eratorri horiek koherenteak dira, eta horrek esan nahi du oinarrizko unitateetako potentzien produktuak baino ez dituztela inplikatzen, faktore enpirikorik gabe. Unitateak izen eta sinbolo bereziak dituen edozein kantitatetarako, unitate txiki eta nagusien multzo handitu bat definitzen da, hamarreko potentzien faktoreen arabera erlazionatzen direnak. [[Denbora-unitate]]ak [[segundo]]a da; luzera-unitateak metroa edo horren multiplo hamartarra izan beharko luke; eta masa-unitateak [[gramo]]a edo haren multiplo hamartarra izan beharko luke.
 
Sistema metriko hamartarra munduko herrialde ia guztietan onartu da ofizialki, [[Myanmar]], [[Liberia]] eta [[Ameriketako Estatu Batu]]etan izan ezik.
 
== Sorrera ==