Bosniako gerrako bortxaketak: berrikuspenen arteko aldeak

[[Fitxategi:Bosnia mass grave.jpg|thumb | Bosniako ekialdeko hilobi masibo baten indusketa. Bosniako serbiar indar armatuetako kideek Fočako gizonezkoak exekutatu zituzten, eta Fočako emakumezkoak atxilotu eta behin eta berriz bortxatu.]]

 

'''Bortxaketak''', [[Bosniako gerra|Bosniako gerran]], [[Emakume|emakumeen]] aurkako indarkeria sistemiko masiboko politika bat izan ziren.<ref>{{Erreferentzia|izena=Albert|abizena=Doja|izenburua=Politics of mass rapes in ethnic conflict: a morphodynamics of raw madness and cooked evil|orrialdeak=541–580|hizkuntza=en|data=2019-06|url=http://link.springer.com/10.1007/s10611-018-9800-0|aldizkaria=Crime, Law and Social Change|alea=5|zenbakia=71|issn=0925-4994|doi=10.1007/s10611-018-9800-0|sartze-data=2021-07-21}}</ref> Talde etniko guztietako gizonek egin zituzten [[Bortxaketa|bortxaketak]]; baina gizon horietako gehienak [[Bosniako Serbiar Errepublikako Armada|Bosniako Serbiar Errepublikako Armadako]] (VRS) serbo-bosniar indarretakoak eta serbiar unitate paramilitarretakoak ziren, eta bortxaketa erabili zuten izu tresnatzat eta taktika giltzarritzat,<ref name = "Jared O. Bell, 2018-04-02">{{erreferentzia|izena=Jared O.|abizena=Bell|izenburua=4. Sexual Violence: Has a Justification for Thematic Prosecution Been Developed?|argitaletxea=Torkel Opsahl Academic Publisher|orrialdea=3|ISBN=978-82-8348-078-8|hizkuntza=en|url=https://books.google.com/books?id=MCC7DwAAQBAJ&q=Monography+about+Rape+and+Sexual+Violence+During+the+War+in+Bosnia+and+Herzegovina%E2%80%99&pg=PP3 | argitaratze-data = 2018-04-02 | aldizkakoa = The Bosnian War Crimes Justice Strategy a Decade Later}}</ref> garbiketa etnikoko programaren zati gisa.[3][4][5] Egin diren kalkuluek diotenez, gerran bortxatutako emakumeak 10.000 eta 50.000 bitarte izan ziren,<ref name = "Jared O. Bell, 2018-04-02" /><ref name="Turto-Independent-2017-Bosnian War rape">{{Cite web|url=https://www.independent.co.uk/news/long_reads/bosnia-war-rape-survivors-speak-serbian-soldiers-balkans-women-justice-suffering-a7846546.html|author=Sue Turto|accessdate=2 June 2020|title=Bosnian War rape survivors speak of their suffering 25 years on|work=The Independent}}</ref><ref name="Džidić-Balkan Insight-2015-20,000 Women">{{Cite web|url=https://balkaninsight.com/2015/09/29/bosnian-rape-victims-still-waiting-for-justice-09-28-2015/|author=Denic Džidić|accessdate=2 June 2020|title='20,000 Women Sexually Assaulted' During Bosnian War|work=Balkan Insight}}</ref><ref name="Reuters-2019-'Invisible'-Bosnians-born">{{Cite web|url=https://www.reuters.com/article/us-bosnia-war-play/invisible-bosnians-born-of-wartime-rape-use-art-to-find-their-voice-idUSKBN1WU1SC|accessdate=2 June 2020|title='Invisible' Bosnians born of wartime rape use art to find their voice|work=Reuters}}</ref><ref name="Gadzo-2017-Court-fees-fear">{{Cite web|url=https://www.aljazeera.com/indepth/features/court-fees-fear-bosnia-war-rape-victims-struggle-171227105627071.html|author=Gadzo|accessdate=2 June 2020|first=Mersiha|title=Court fees and fear: Bosnia war rape victims struggle|work=www.aljazeera.com}}</ref><ref name="TRIAL Int.-2020-In-Bosnia-sexual-violence">{{Cite web|url=https://trialinternational.org/latest-post/in-bosnia-and-herzegovina-stigmatization-persists-for-victims-of-wartime-sexual-violence/|accessdate=2 June 2020|title=In Bosnia and Herzegovina, stigmatization persists for victims of wartime sexual violence|work=TRIAL International}}</ref> eta salatutako bortxaketa bakoitzeko salatu gabeko beste 15 - 20 kasu bitartean daudela uste da.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=In Bosnia and Herzegovina, stigmatization persists for victims of wartime sexual violence|hizkuntza=en-US|url=https://trialinternational.org/latest-post/in-bosnia-and-herzegovina-stigmatization-persists-for-victims-of-wartime-sexual-violence/|aldizkaria=TRIAL International|sartze-data=2021-07-21}}</ref>