Zelula ziklo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
erreferentziak eta argazkia
81. lerroa:
 
== Ziklo zelularraren erregulazioa ==
Ziklo zelularraren erregulazioak zelula baten biziraupenerako funtsezkoak diren prozesuak barne hartzen ditu, baita kalte genetikoak detektatu eta konpontzea eta kontrolik gabeko zelula-zatiketaren prebentzioa ere. Ziklo zelularra kontrolatzen duten gertaera molekularrak ordenatuak eta gidatuak dira, hau da, prozesu bakoitza modu sekuentzialean gertatzen da eta ezinezkoa da zikloa "alderantzikatzea".<ref>{{Erreferentzia|izena=Gavin|abizena=Brooks|izenburua=Cyclins, Cyclin-Dependent Kinases, and Cyclin-Dependent Kinase Inhibitors: Detection Methods and Activity Measurements|argitaletxea=Humana Press|orrialdeak=291–298|url=http://dx.doi.org/10.1385/1-59259-857-9:291|aldizkaria=Cell Cycle Control|isbn=1-59259-857-9|sartze-data=2021-03-08}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Jacques|abizena=Robert|izenburua=Les voies de contrôle du cycle cellulaire|argitaletxea=Springer Paris|orrialdeak=199–213|data=2010|url=http://dx.doi.org/10.1007/978-2-8178-0028-8_18|aldizkaria=Signalisation cellulaire et cancer|isbn=978-2-8178-0027-1|sartze-data=2021-03-08}}</ref>
 
'''Nola bikoizten da DNA behin bakarrik?'''
 
G1 fasean, CDK-k (ziklina) DANarenDNAren erreplikazioaren jatorria ezagutzeko konplexuari Cdc6 izeneko erreguladore batzuk gehitzea sustatzen du, hauek Mcm erreplikazio aurreko DNA konplexu bat eratuz, erreplikazio genetikoaren makineria biltzen duena. S fasea hasten denean, Cdk-S delakoak Cdc6ren disoziazioa eta haren ondorengo proteolisia sortzen ditu, baita Mcm-ren zitosolera esportatzea ere; beraz, erreplikazioaren jatorriak ezin du erreplikazio aurreko konplexu bat bildu hurrengo zikloraino (degradazio proteolitikoek beti dakarte atzeraezintasuna, gire zikloa gertatu arte). G2 eta m bitartean, aurreerreplikazio-egituraren bakartasuna mantentzen da, harik eta, mitosiaren ondoren, Cdk jarduera-maila erori eta hurrengo ziklorako Cdc6 eta Mdm gehitu arte.
 
'''Nola sartzen da mitosi fasean?'''
[[Fitxategi:Regulación ciclo celular.png|thumb|Ziklo zelularraren erregulazioan inplikatutako elementu garrantzitsuenen eskema orokorra.]]
 
B ziklina, Cdk-Mn ohikoa, ziklo zelular osoan dago. Gertatzen daNormalean Cdk (ciclina)ziklina normaleanfosforilazio fosforilazioakbidez inhibitzen duelada Wee proteinaren bidezeraginez, baina, G2ren amaieran, Cdc25 izeneko fosfatasa bat aktibatzen da, fosfato inhibitzailea ezabatzen duena eta bere jarduera handitzea ahalbidetzen duena. Cdc25 Wee inhibitu eta Cdk-M aktibatu egiten du, eta horrek atzeraelikadura positiboa eragiten du, Cdk-M metatzea ahalbidetzen duena.
 
'''Nola banatzen dira ahizpa kromatidoak?'''
 
Mitosian, ardatz akromatikoa sortu eta zinetokoroak lotzeko muga gainditu ondoren, kromatidek beren kohesina-hezurdura ezabatu behar dute, elkartzen dituena. Horretarako, Cdk-Mk APC aktibatzen laguntzen du, ubikuitina ligasa bat, Cdc20rekin lotuz. APC horrek segurinaren proteasomaren ondorengo degradazioa ubikuitinizatu eta errazten du, kohesinak bereizi behar dituen separasa entzimaren inhibitzailea baita.
 
Metafase berantiarra: kromatidak bereizi aurreko plaka metafisikoa.
 
'''Nola bukatzen da mitosia?'''