Txonta arrunt: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
6. lerroa:
'''Txonta arrunta''' (''Fringilla coelebs''), '''txonta''', '''elur txori''', '''elur-txori''', '''neguta''', '''negu txori''' (<small>[[Ipar Euskal Herria|Ipar.]]</small>) edo '''negu-txori''' (<small>[[Ipar Euskal Herria|Ipar.]]</small>) izenaz ere ezaguna,
[[fringillidae]] [[familia (biologia)|familiako]] hegazti [[Passeriformes|paseriformea]] da, [[Europa]] osoan, mendebaldeko [[Asia]]n, ipar-mendebaldeko [[Afrika]]n eta [[Makaronesia]]n bizi dena<ref>Thorpe, W. (1958). ''The learning of song patterns by birds, with special reference to the song of the Chaffinch, "Fringilla coelebs".'' Ibis 100:535-570.</ref>.<ref name=":0">{{erreferentzia|hizkuntza=|izenburua=Kristina Enea-Gladys Parkea. Historia-Flora-Fauna|urtea=2009|abizena=de Vicente de Viana|izena=Joseba Gurutz|orrialdeak=602-604|orrialdea=|argitaletxea=Haritzalde Naturzaleen Elkartea|ISBN=978-84-613-2455-2}}</ref>
Euskal Herrian oso arrunta da, toki gehienetan ikus daiteke, mota guztietako basoetan. Arra eta emea tonu desberdinak dituzte. Arrak bizkarralde arrea du, buru-ingurua gris-urdinska eta sabelaldea arrosa edo arre argia; hegal beltzetan marra zuri oso ikusgarri dituzte hegan ari direla. Emeak ez ditu arraren tonu gris eta nabar gorrixkak, arre-berdaska da.<ref>{{Erreferentzia|izena=Larrañaga,|abizena=Jon.|izenburua=Euskal herriko fauna : (ornodun lehortarrak) : anfibioak, narrastiak, hegaztiak, ugaztunak|argitaletxea=Elhuyar Kultur Elkartea|data=[1996]|url=https://www.worldcat.org/oclc/431668363|isbn=8487114091}}</ref><ref name=":0" />
 
Neguan Euskal Herrian askoz gehiago izaten dira emeak arrak baino. Arrak Europako iparraldean edo ekialdean geratzen baitira, umeak hazteko lurraldeak babesteko eta ez galtzeko.<ref name=":0" />
 
== Taxonomia ==
Txonta arruntaren [[azpiespezie]]ak bi multzotan banatzen dira:
 
'''[[Eurasia]], [[iparraldeko Afrika]] eta [[Mediterraneoa|Mediterraniar]] uharteetako multzoa''':
* ''F. c. africana'' J. Levaillant, 1850
* ''F. c. alexandrovi'' [[Nikolai Zarudni|Zarudni]], 1916
20. lerroa:
* ''F. c. coelebs'' [[Lineo|Linnaeus]], 1758
* ''F. c. gengleri'' [[Otto Kleinschmidt|O. Kleinschmidt]], 1909
* ''F. c. sarda'' Rapine, 1925
* ''F. c. schiebeli'' [[Erwin Stresemann]], 1925
* ''F. c. solomkoi'' [[Mikhail Aleksandrovitx Menzbier|Menzbier]] & Sushkin, 1913
65. lerroa:
batzuetan
''xur-xori.
Tokiko gaztelaniaz:
''chonta,
''chinchuin,
''nevero.</small>
 
Horrez gain, euskal testuetan agertzen ez diren izen hauek ahoz jaso dira:
''[[Passer domesticus|artatxori]],
''pintxan,