Toscana: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
18. lerroa:
'''Toscana'''<ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0154.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|data = 2008-05-30|izenburua= 154. araua: Europako eskualde historiko-politiko nagusiak}}</ref> [[Italia]]ko iparraldeko eskualdea da, [[Apeninoak|Apenino]] mendien eta [[Tirreniar itsasoa]]ren artean kokaturik dagoena. 22.987 km²ko eremua du eta 2015eko uztailean 3.745.547 biztanle zituen<ref>[http://demo.istat.it/bilmens2015gen/index.html Bilancio demografico anno 2015 (dati provvisori). Regione: Toscana] demo.istat.it</ref>.
Italiako eskualderik handienetakoa da eta kulturaren eta historiaren aldetik, garrantzitsuenetakoa. Izan ere, [[Pizkundea]] izeneko garai emankorrak garapen handia izan zuen Toscanan.
Toscanako biztanle gehienak [[Arno (ibaia)|Arno]] ibaiaren haranean bizi dira: [[Arezzo]]n, [[Siena]]n, [[Florentzia]] hiriburuan, [[Prato]]n, [[Pistoia]]n, [[Pisa]]n eta [[Livorno]]n. Beste hiri nagusi batzuk dira [[Grosseto]], [[Lucca]], [[Massa]] eta [[Carrara]].
== Geografia ==
35. lerroa:
== Probintziak ==
[[Fitxategi:Tuscany landscape west of Siena.jpg|
Toscanak bederatzi probintzia ditu:
* [[Arezzoko probintzia|Arezzo]]
* [[Grossetoko probintzia|Grosseto]]
48. lerroa:
* [[Sienako probintzia|Siena]]
== Hiri nagusiak ==
Hauek dira 50.000 biztnaletik gorako udalerri toscanarrak:
# '''[[Florentzia]]''': 379.563 biztanle [[2016]]an.
# [[Prato]]: 194.603 biz.
# [[Livorno]]: 157.823 biz.
# [[Arezzo]]: 99.199 biz.
# [[Pistoia]]: 90.441 biz.
# [[Pisa]]: 88.880 biz.
# [[Lucca]]: 88.574 biz.
# [[Grosseto]]: 82.263 biz.
# [[Massa]]: 69.366 biz.
# [[Carrara]]: 62.923 biz.
# [[Viareggio]]: 62.332 biz.
# [[Siena]]: 54.019 biz.
# [[Scandicci]]: 50.551 biz.
== Ekonomia ==
69. lerroa:
== Ondasun nagusiak ==
[[Fitxategi:Leaning_Tower_of_Pisa.jpg|thumb|
=== Pisako katedrala, bataiategia eta dorrea ===
Dorreetan ospetsuenak oker baten ondorioari zor dio fama. [[Pisako dorrea]] artean bukatu gabe zegoela hasi zen okertzen, zimenduen sendotasunik ezagatik. Dorre horrek eta inguruan dituen [[Pisako katedrala|katedralak]] eta [[Pisako bataiategia|bataiategiak]] Toscanako [[arkitektura erromaniko|erromanikoaren]] monumentu multzo hoberena eratzen dute, [[Erdi Aroa]]n [[Pisa]]k izan zuen oparotasun handiaren erakusgarri.
83. lerroa:
Hain du klasikoen itxura, ezen [[Marte (mitologia)|Marteri]] eskainitako tenplua izan zela uste izan zuten florentziarrek berek mende batzuk geroago.
=== Sienako hirigunea ===
[[Gizateriaren Ondare]] izendatu dute hirigune historikoa: [[Sienako katedrala]] eta Piazza del Campo enparantzaren inguruan dauden momunentuak (Palazzo Comunale jauregia, Torre del Mangia dorrea, Cappella di Piazza kapera eta Fonte Gaia iturria).
=== Beste batzuk ===
* [[Gizateriaren Ondare]]:
** [[San Gimignano]]
** [[Pienza]]
93. lerroa:
** [[Val d'Orcia]]
* Beste batzuk:
** [[Lucca]]
** [[Volterra]]
108. lerroa:
* [[Roberto Benigni]] ([[1952]]-), zinemako aktorea eta zuzendaria.
== Argazki galeria ==
<gallery>
Sunflowers_in_bloom_-_Maremma_Toscana_-_Italy_-_25_June_2005.jpg|Ekiloreak Maremma aldean.
| |||