10:30, 6 urria 2020ko berrikusketa aldatu Xabier Armendaritz (eztabaida \| ekarpenak) Burokratak, Interfazeko administratzaileak, Administratzaileak 85.324 edits t 74.121.188.186 wikilariaren aldaketak ezabatuz, TheklanBot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da. Etiketa: lehengoratzea ← Aurreko ezberdintasuna		10:36, 6 urria 2020ko berrikusketa aldatu desegin Xabier Armendaritz (eztabaida \| ekarpenak) Burokratak, Interfazeko administratzaileak, Administratzaileak 85.324 edits t formatua Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Industria 4.0 euskaraz.png\|thumb\|500px\|Industriaren bilakaera bere iraultzetan zehar]] '''4.0 Industria''' ~~kontzeptua (~~—'''laugarren industria iraultza~~<ref>''~~''',<ref>{{Erreferentzia\|izena=Valeria\|abizena=Perasso\|izenburua=Qué es la cuarta revolución industrial (y por qué debería preocuparnos)\|hizkuntza=en-GB\|data=2016-10-12\|url=https://www.bbc.com/mundo/noticias-37631834\|aldizkaria=BBC News Mundo\|sartze-data=2018-11-21}}~~'''''~~</ref>, '''industria adimentsua'''<ref>~~'''''~~{{erreferentzia\|url=http://www.tecnalia.com/es/industria-transporte/eventos/industria-40-la-fabrica-inteligente.htm\|izenburua=La fabrica inteligente\|sartze-data=\|egunkaria=\|aldizkaria=\|abizena=\|izena=Tecnalia\|egile-lotura=\|data=2014ko urriak 15\|hizkuntza=\|formatua=}}~~'''''~~</ref> edo '''etorkizuneko ziberindustria'''<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=El futuro de la industria de Defensa (y V): capacidades futuras, UAV y «ciber»\|hizkuntza=es-ES\|data=2013-12-18\|url=http://abcblogs.abc.es/tierra-mar-aire/public/post/el-futuro-de-la-industria-de-defensa-y-v-capacidades-futuras-16660.asp/\|aldizkaria=Por Tierra, Mar y Aire\|sartze-data=2018-11-21}}</ref> izenez ere ezaguna),— [[Ekoizpen-bide\|ekoizpen baliabideak]] antolatzeko era berri ~~bati~~bat ~~dagokio~~da. Lortu nahi den helburua da beharrizan eta ekoizpen prozesuei moldagarritasun handiagoa eskaintzeko eta baliabideen esleipena era efizienteagoan egiteko gai diren fabrika adimenduak ([[Smart factories\|''smart factories'']]) abiaraztea da, [[Industria Iraultza\|industria iraultza]] berri honi bidea irekiz.<ref name=":0">{{Erreferentzia\|izenburua=Demain des usines pilotées par internet\|hizkuntza=fr\|url=http://www.challenges.fr/high-tech/20130305.CHA6937/demain-des-usines-pilotees-par-internet.html\|aldizkaria=Challenges\|sartze-data=2018-11-21}}</ref> Joera hau kontzeptu teknologiko berri batzuetan oinarritzen da, besteak beste: [[Gauzen Internet]]; [[Sistema ziberfisikoak]], ''Cultura maker'' ([[«Zuk zeuk egin» metodoa\|zuk zeuk egin metodoa]]), [[Fabrika 4.0\|4.0 fabrika]]…<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Les Etats-Unis misent gros sur la cyber-physique - L'Atelier BNP Paribas\|hizkuntza=fr-FR\|url=http://www.atelier.net/trends/articles/etats-unis-misent-gros-cyber-physique\|aldizkaria=L'Atelier BNP Paribas\|sartze-data=2018-11-21}}</ref><ref>{{Erreferentzia\|izenburua=CERIST - AUTOMNE SCHOOL\|data=2014-04-15\|url=https://web.archive.org/web/20140415053037/http://cpsschool2013.cerist.dz/indexfr.php\|sartze-data=2018-11-21}}</ref> Hala ere, 4.0 Industria ez da esandako puntuetara mugatzen, hori baino gehiago da. 4.0 Industria laugarren industria iraultzaren oinarri sendoa da, ekonomiaren unitate emankor guztien digitalizazio eta koordinazioaren ideiaren garrantzia azpimarratzen duena.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Global consulting\|hizkuntza=en\|url=http://www.think-act.com/blog/2014/industry-4-0-a-quantum-leap-for-industry/\|aldizkaria=Roland Berger\|sartze-data=2018-11-28}}</ref>. 4.0 Industriaren kontzeptua ez da oraindik ere errealitate bermatu edo finkatu bat, [[Internet]]aren eta [[puntako teknologi]]en erabilera intentsiboa eginez hurrengo urteetan gizarte aldaketa nabarmenak lor ditzakeen garapen industrialaren une bereizgarri bat baizik. Hau dena, adimentsuagoak eta ingurumenarekiko jasangarriagoak diren eta bai elkarrekin bai eta [[Eskaintza eta eskaria\|eskari/eskaintza]] [[merkatu]]ekin hobeto komunikatuak egongo diren energia sorgailu zein industria plantak garatzeko helburuarekin.<ref name=":0" />. == Aurrekariak == [[Gizaki]]on ezaugarri bat da teknika ezberdinak erabiltzea [[lehengai]]ak gure beharrizanak asetuko dituen [[Produktu (argipena)\|produktu]] bilakatzeko. Esan daiteke, [[su]]aren erabilpena izan zela [[industria]] aktibitateen hasiera; hala, industria presente egon da historian zehar, nahiz eta ez duen XVIII. mendearen amaierara arte garrantzia hartzen, [[Industria Iraultza\|lehen Industria Iraultza]] gertatzen denean hain zuzen. [[Lurrun-makina\|Lurrun makina]]~~<nowiki/>~~k zeharo aldatu zituen ekoizpen prozesuak [[ehungintza]]n edo [[altzairu]]aren fabrikazio sektoreetan lurrunezko instrumentu mekaniko berriak sartzean. [[Ingalaterra]]k botere handia irabazi zuen industriaren arloko lurralde aitzindari bihurtuz. XIX. mendearen erdialdean, [[industria kimiko]], [[petrolio]] eta [[metalurgia]] sektoreetan garapen esanguratsuak eman ziren. Petrolioa, [[Gas natural\|gasa]] edo [[Argindar\|elektrizitatea]] bezalako [[Energia iturri\|energia-iturri]] berrien agerpenak eta hauen produkzio bortitzak [[bigarren Industria Iraultza]] ekarri zuen. Berrikuntza tekniko hauek industriara moldatu ziren lehen kate edo [[Muntaketa-kate\|lerro ekoizpenekin]]. 22. lerroa: 4.0 Industriaren termino hau laugarren industria iraultzatik dator. Aurreko hiru iraultzekin alderatuz, laugarren hau automatizaziotik haratago doa: helburua lehen isolaturik zeuden sistema ezberdinak elkar komunikatzea da, informazioa trukatu, prozesatu eta erabakiak hartu ditzaten, esan bezala, efizientzia handitu eta ekoizpen prozesuak hobetzeko bidean. Mugimendu hau [[Alemania]]ko gobernutik dator, zeinak egitura industrial sendo eta garrantzitsua izanik ingurune horren barruan agertu ziren teknologia berriak aplikatzeko aukera ikusi zuen 2010eko hamarkadaren hasieran; hau da, jarduera industrialak eta iraultza digitala uztartu nahi izan zituen lehiakortasuna handitzeko asmoz. Ideia hau, Alemaniatik munduko gainerako herrialdeetara hedatu zen. [[Nanoteknologia]], [[bioteknologia]], [[materialen zientzia]] eta bestelako eremuetako aurrerapen teknologiko nabarmenez gain, aro berri hau eragin digitalaren lekuko da sektore nahiz gizarte eremu guztietan. Informazio eta komunikazio teknologiak, Internetekin batera eguneroko bizitza erabat aldatzen ari dira: gizarte ereduak, [[Ekonomia\|eredu ekonomikoak]], [[politika]] eta nola ez, industria. Izan ere, nabarmena da industriak duen eragina herrialde baten [[Barne produktu gordin\|BPG]]~~<nowiki/>~~aren hazkundean.<ref>{{Cite aldizkari\|abizena=Navarro\|izena=Mikel\|egile-lotura=Xabier Salazabal\|izenburua=Reflexiones sobre la Industria 4.0 desde el caso vasco\|aldizkaria=Eskonomiaz\|argitaratze-lekua=\|liburukia=\|alea=89\|data=1.seihilekoa\|urtea=2016\|url=http://www.euskadi.eus/web01-a2reveko/es/k86aEkonomiazWar/ekonomiaz/downloadPDF?R01HNoPortal=true&idpubl=85&registro=10\|sartze-data=\|issn=}}</ref>. Iraultza honek berarekin dakartzan aukera eta erronkei dagokienez, enpresa prestatuagoa egongo da bezeroaren nahiak eta eskakizunak asebetetzeko haren neurrirako konponbide eta erantzun azkarrekin. Fabrikazio gehigarriak ekoizpena momentuko denborara moldatzea baimenduko du; [[Balio-kate\|balio katearen]] elementu guztien kolaborazio eta bateratzeak bezeroa prozesuaren erdigunean kokatuko du; [[sentsore]]en bitartez jasotako eta makinek zein produktuek igorritako seinaleen bitartez lortutako informazioak lan fluxuak eta prozesuen automatizazioa hobetzen lagunduko du. Honek guztiak, pertsonen, datuen eta [[Makina\|makinen]] elkarrekintza ahalbidetuko du, enpresaren eraginkortasun eta emankortasunean zuzenean eragingo duen sistema integratuak eratuz. 28. lerroa: Makinak elkarren artean komunikatuko dira eta eragiketa kolaboratzaile konplexuak gauzatuko dituzte, segurtasun protokoloak antolatuz eta arazo eta irregulartasunak era zehatzean identifikatuz. Makinak elementu mekaniko soil izatetik prozesuaren funtsezko elementu adimentsuak izatera igaroko dira. Produktuak berak bere baitan izango duen informazioak garrantzia hartuko du: ekoizpen, [[merkatu]]ratze eta mantentzerako oinarri izango da eta bezeroengana zuzendutako negozio eredu berriak sortuko dira. Hau guztia lortzeko, informazio sistemen bateratzetik lortutako datu bolumen heterogeneo eta izugarria tratatzea erronka garrantzitsua da; beharrezkoa da informazio hori datu erabilgarri bihurtzea eta hau ''smart data'' edo datu ~~adimentsueri~~adimentsuei esker lortuko da. Nabarmentzeko beste erronka bat 4.0 Industriari atxikitzen zaion sistemen konektagarritasunean dago; komunikazio sistema estandarizatuen erabilpenak [[zibersegurtasun]]aren mehatxuen eraginpean egoteko aukera dakar. Ezinbestekoa da, hortaz, sare fidagarri, seguru eta sendoak edukitzea. 38. lerroa: * '''[[Datu handiak\|Big data]]:''' Egun, [[enpresa]] batek prozesu eta sistemen, zerbitzuen zein datuen trafikoaren inguruko informazioa itzela bil dezake, eta hau guztia eskuz kudeatzea ezinezkoa da. Orain arte erabilitako baliabide guztiak gainditzen dituen datuen bolumenaren aurrean gaude: [[posta elektroniko]]ak, [[argazki]]ak, mugikor seinaleak, [[kamera]]k, [[formulario]] datuak… Datuen analisiak prozesuen portaerari buruzko informazioa eman dezake: emaitzen antzemate edo neurri berezien bitartez, prozesuak eduki ditzakeen arazoak aurreikusi daitezke, edo prozesu konplexu batean erlazionaturik dauden elementuak zehaztu iragarpenaren eta [[probabilitate]]aren laguntzaz kudeaketa erraztuz. Lortutako informazio honekin guztiarekin, beharko diren baliabideen aurreikuspena egin daiteke [[simulazio]]ak erabiliz, beraien erabilera optimizatu eta etorkizuneko gertaerak iragarriz. * '''[[Fabrikazio gehigarria]] eta [[3D inprimaketa]]:''' Fabrikazio gehigarria pieza eta produktuak ekoizteko eredu berri bat da. Materialak optimizatu, forma berri eta konplexuakak sortu, diseinuak pertsonalizatu, produkzio denborak murriztu edo gastuak aurrezteko aukera eskaintzen du. 3D inprimaketa teknologietan [[polimero]]~~e<nowiki/>n<nowiki/>~~en erabilera gailentzen da. * '''Sistema ziberfisikoak eta gauzen Internet (''Internet of things''):''' Gauzen Internetek objektuek Internetekin duten interkonexio digitalari egiten dio erreferentzia. Sistema ziberfisikoek punta-puntako [[Software\|''sofware''ak]] sistema fisikoekin uztartzen dituzte. Hildo honetan, gauzen Internetek funtsezko garrantzia du elementu ~~g<nowiki/>uztien~~guztien lotura katalizatzerakoan. Hainbat elementu konektatzeak aukera emango du edoizen lekutatik prozesuaren, instalazioen edo makinen efizientziaren, zein hauen egoeren informazio xehatua lortzeko, prozesuen automatizazio hobea lortuz. * '''[[Zibersegurtasun]]a:''' Instalazio eta prozesu industrialak Internetekin konektatzean, mehatxu zibernetikoen eraginpean geratzen dira. Zibersegurtasuna, hain zuzen, erakunde edo industriako informazioaren erabiltze, prozesatze, biltegiratze eta transmisiotik eratorritako ziberespazioko arrisku edo mehatxu horiek ~~kude<nowiki/>atzeko~~kudeatzeko diseinatu den teknologia, praktika eta prozesuen multzoa da.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Nuevos retos de la Ciberseguridad en la Industria 4.0\|hizkuntza=es-ES\|data=2017-09-01\|url=https://www.cic.es/retos-ciberseguridad-en-la-industria-4-0/\|aldizkaria=CIC Consulting Informático\|sartze-data=2018-11-21}}</ref> == Erreferentziak ==

4.0 Industria: berrikuspenen arteko aldeak