Maiatzaren Plazako Amak: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
1. lerroa:
{{erakunde infotaula}}
'''Maiatzaren Plazako Amak''' ({{lang-es|Madres de Plaza de Mayo}}) 1977ko apirilean sortutako elkarte sozio-poltiko [[Argentina|argentinarraargentina]]rra da, [[Jorge Rafael Videla|Jorge Rafael Videlaren]]ren diktadura militarrak eragindako pertsona “desagertuen” amek osatua.[[Fitxategi:Abuelas de Plaza de Mayo, Derechos Humanos, Madres de Plaza de Mayo, Marchas.jpg|thumb|Maiatzaren Plazako Amen manifestazioa|alt=|267x267px]]Elkartearen izena [[Buenos Aires|Buenos Airesen]]en kokatua dagoen [[Plaza de Mayo|Maiatzaren Plazatik]] hartu dago, elkarteak enparantza hau erabiltzen duelako bere agerpen zein protesta publikoak aurrera eramateko.
 
Gaur egun elkartea bitan banaturik aurkitzen da, alde batetik gehiengoa Maiatzaren Plazako Amen izenean jarduten dutenak ([[Hebe de Bonafini]] izanik haien lehendakaria) eta bestalde [[Maiatzaren Plazako Amak- Linea Sortzailea]] ([[Marta Ocampo de Vasquez]] buru).
28. lerroa:
 
=== Amatasunaren sozializazioa ===
1988. urtean Amek proposamen politiko bat garatu zuten, mugimenduaren oinarriak sakondu eta hedatu zituena, giza eskubideen zein gizartean zeuden zenbait eskakizun zein behar erantzutera bidean. Proposamen hau Amatasunaren Sozializazioa zen, mugimenduaren proposamen politiko garrantzitsuena, bereziki Hebe de Bonanifinik [[Kuba|Kubara]]ra egindako bidai baten ondorioz martxan jarritakoa.<ref>{{Cite aldizkari|hizkuntza=|izenburua=Una historia de las Madres de Plaza de Mayo|urtea=2009|abizena=Iramain|izena=Demetrio|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Revista Sueños Compartidos|ISBN=}}</ref>
 
Proposamena korronteetatik hedatzen du, alde batetik nabarmentzen da amatasunaren politizazioa, haien seme alaben bilaketan eta giza eskubideen defentsan barrenetik ateratzen zitzaien amatasun horren aldarrikapenean, bestalde, amatasunaren botere sortzailea aldarrikatzen dute patriarkatuak inposatzen duen botere zapaltzailearen aurrean. Azken hau emakumeen botere eta ahalduntzearearekin lotzen dute. Hasiera batean, Amek haien senideen askatasuna aldarrikatzen zuten errugabetasun printzipioetan oinarrituz, hainbat eztabaida eta hausnarketen ondorioz ordea, senideen borrokak ulertu eta Amek kontzientzia politiko eta ideologikoa eskuratzen hasi ziren, borrokaren aldeko hautua eginez. Honekin batera gorputzek borrokan duten garrantzia azpimarratu zuten, goputzak borrokan jarriz, hauek eta orokorroean bizitzak arriskatuz.
38. lerroa:
[[Fitxategi:Marcha de la Resistencia 2017 77.jpg|thumb|alt=|284x284px|2017an burututako Erresistentzia Martxa]]
 
Hori dela eta, zenbait proposamen eraman dituzten praktikara, praktika izanik mugimendu honen giltzarrietako bat. Garatu beharreko lan ildo ezberdinak praktikara eramateko espazio politiko, kultural eta sozialak sortu dituzte, egindako eta egiteke dagoen lana zabaldu eta esposatu ahal izateko. Horien artean, 2000. Urtean Herri Unibertsitatearen sorrera aurkitzen da <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Universidad Popular Madres de Plaza de Mayo|url=http://www.madres.org/navegar/nav.php?idsitio=2&idcat=&idindex=29|aldizkaria=www.madres.org|sartze-data=2019-04-09}}</ref>, jakintza ezberdinen topagune eta testigantzen balorazio gune izateko, jakintza kritikoa sustatzeko, memoria eraikitzeko eta eraldaketa sozialerako espazio modura aritzeko. Esperientzia honen erdigunean [[Paulo Freire|Paulo Freireren]]ren ekarpenak kokatuko dira, bereziki bere “''pedagogía de la liberacion”.'' Bestelako oinarri batzuk nabarmentze aldera, giza eskubideen defentsa, hezkuntza herritarra, integrazio soziala eta elkartasuna aurkituko lirateke. <ref>{{Erreferentzia|izena=Teresa|abizena=Basile|izenburua=La Universidad Popular de las Madres de Plaza de Mayo: emergencia de nuevas prácticas en cultura y poder en la Argentina de la Posdictadura|hizkuntza=en|url=https://www.academia.edu/22811753/La_Universidad_Popular_de_las_Madres_de_Plaza_de_Mayo_emergencia_de_nuevas_pr%C3%A1cticas_en_cultura_y_poder_en_la_Argentina_de_la_Posdictadura|sartze-data=2019-04-09}}</ref>
 
Bestalde, Amek editorial bat sortu zuten “Ediciones de Madres de la Plaza de Mayo” testigantzak argitaratzeko eta era berean amei hitza emateko baliabide modura. Honi esker memoriaren zabalkunde bat gauzatzeko aukera irekitzen zen, herraminta berriak sortuz.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Editorial de Las Madres|url=http://www.madres.org/navegar/nav.php?idsitio=14&idcat=470&idindex=51|aldizkaria=www.madres.org|sartze-data=2019-04-09}}</ref>
 
Beraz, Maiatzaren Plazako Amek uneoro giza eskubideen zein bestelako borroka sozialetan inplikatu izan dira beti, kontzientzia politikoa sortuz eta hedatuz. Beharra dagoen tokietan arituko dira haien laguntza eskeiniz. Hortaz gain, komeni aipatzea, Maiatzaren Plazako Amek beti mugimendu iraultzailetzat jo dutela haien burua eta Latino Amerikako hainbat eragile iraultzaileekin harremanetan egon direla: [[Fidel Castro]] eta Kuba, [[EZLN]] [[Mexiko|Mexikon]]n, [[MST]] [[Brasil|Brasilen]]en, [[MRTA]] [[Peru|Perun]]n…<ref name=":1" />
 
== Sariak ==