17:31, 30 ekaina 2020ko berrikusketa aldatu Luistxo (eztabaida \| ekarpenak) 28.298 edits t +Kategoria:Harriak; Stomes - Piedras - Harriak (QuickCategories batch #2274) Etiketa: QuickCategories [1.1] ← Aurreko ezberdintasuna		Hauxe da oraingo bertsioa, 22:40, 6 iraila 2020 data duena aldatu desegin TheklanBot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak, Administratzaileak 2.164.308 edits t Robota: Aldaketa kosmetikoak
4. lerroa: '''Galtzadarria''' edo '''galtzada-harria''' [[paralelepipedo]] forma duen [[harri]] landua da, [[harbide]]ak lauzatzeko erabiltzen dena. Galtzadarrizki [[zoladura]]k egiteko gehien erabiltzen den materialetako bat [[~~Granito\|granitoa~~granito]]a da, lan egiteko duen erraztasunagatik eta erresistentziagatik, baina batez ere [[~~Basalto\|basaltoa~~basalto]]a erabiltzen da, gogorra izateaz gain, basaltoko harrietan ebaketak erraz egiten direlako<ref> ''Salvat hiztegia entziklopedikoa'', 1967, 12. edizioa, II. Liburukia, 19. or. 545. </ref>. Galtzada-harrien neurriak 20 cm luze eta 15 cm zabal izan ohi dira, izan ere, neurri hauek esku bakarrez maneiatzea errazten du. Galtzada-harriz osatutako zoladurak egiteko lehendabizi [[hondar]] edo [[hartxintxar]]<nowiki/>rezko [[geruza]] bat ezartzen da, honen gainean [[zementu]]<nowiki/>zko geruza mehe bat jar daiteke eta ondoren, ilara [[paralelo]]<nowiki/>tan gehienetan, galtzada-harriak jartzen dira. Bukatzeko galtzada-harrien arteko hutsuneak bete egingo dira. 14. lerroa: == Historia == [[Fitxategi:Appian_Way.jpg\|thumb\| [[Via Appia\|Via Apia]] [[Erroma]]<nowiki/>ko hegoaldean, basalto beltzeko bloke zilindrikoekin eraikia. ]] Galtzada-harrien jatorria duela 25 mendekoa da. [[Kartago~~\|Kartagotarrek~~]]tarrek eta [[Antzinako Erroma\|erromatarrek]] beren bide nagusietan abiadura eta iraupena lortzeko eraiki zituzten. Garraio erosoago bat lortzeko, gainazal jarraikorraren beharra ikusi zuten eta ordura arte zuten egoera naturalean zizelkatu gabeko harri zoladurarekin ezin zen hori lortu. Galtzada-harrizko zoladurak funtzionalki XIX. mendearen amaiera arte erabili ziren. [[Napoleon Bonaparte\|Napoleonen garaian]], bide handiak eraiki ziren [[hiri]]<nowiki/>etan, besteak beste, [[artilleria]] pieza handiak [[kale]]<nowiki/>etan zehar zirkulatu ahal izateko. Gerora [[frantses]]<nowiki/>ek [[espaloi]]<nowiki/>en bideak eraiki zituzten. [[Auto]]<nowiki/>ak agertu ahala, galtzada-harrizko zoladurak gutxitu eta errentagarriak izateari utzi zioten. == Erabilerak == Gaur egun, galtzada-harri zoladurak motibo estetikoekin erabiltzen dira eta aspaldiko zoladura asko zerbitzuan eta egoera onean daude oraindik. [[Belgika~~\|Belgikan~~]]n eta [[Frantzia\|Frantzian ere]] [[Errepideko txirrindularitza\|txirrindularitzako lehiaketetarako]] erabiltzen dira, <ref>Corsi, Luca. «[http://www.diariovasco.com/v/20120224/deportes/ciclismo/adoquines-gloria-20120224.html Los adoquines de la gloria]», ''Diario Vasco'', 24 de febrero de 2012.</ref> sistema honen sendotasun handia dela frogatuz. Era berean, [[~~Hormigoi\|hormigoizko~~hormigoi]]zko ''zoladurak'' garatu dira, harrizko ''zoladura'' zaharrak modu berdinean erabiltzen direnak: hauek ''zoladura artikulatuak'' izena hartzen dute. Batzuetan, [[kareharri]] modernoei [[koloratzaile]]<nowiki/>ak gehitzen zaizkie, emaitza estetiko hobea lortzeko. == Erreferentziak == {{Erreferentzia zerrenda}} == Ikus, gainera == * [[Harlauza]] == Kanpo estekak ==

Galtzadarri: berrikuspenen arteko aldeak