Emilio Lopez: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Ksarasola (eztabaida | ekarpenak)
zirriborro egoera kentzea
Ksarasola (eztabaida | ekarpenak)
Militantzia, landutako gaiak, erreferentziak
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Emilio Lopez Adan''' ([[Gasteiz]], [[Araba]], [[1946]]ko [[urtarrilaren 15]]a - ) medikua eta euskal idazlea. '''''Beltza''''' ezizenaz ezaguna da.<ref name=":0">{{Erreferentzia|abizena=Sudupe Elorza, Pako.|izenburua=Emilio López Adán : euskal iraultza libertarioaren pentsalari|argitaletxea=Udako Unibertsitatea eta Euskal Herriko Unibertsitatea|data=2020|url=http://worldcat.org/oclc/1184658193|isbn=978-84-8438-738-1|pmc=1184658193|sartze-data=2020-08-23}}</ref>
 
[[Eusko abertzaletasun|Euskal nazionalismoari]] eta [[Euskal Herriko historia]]ri buruzko lan ugari argitara eman ditu, gai horietan aditu esanguratsua da.<ref>{{Erreferentzia|izena=Mikel|abizena=Asurmendi|izenburua='ETAn diziplina baloratu da, sorkuntzaren gainetik'|hizkuntza=eu|data=2012-09-16|url=https://www.argia.eus/argia-astekaria/2336/emilio-lopez-adan-beltza|aldizkaria=Argia|sartze-data=2019-12-14}}</ref>
 
[[Frankismo|Frankismoaren]] garaian [[Euskadi Ta Askatasuna|ETAko]] kidea izan zen, 1963tik 1974ra. Garai hartan “Pravi” ezizena zuen eta Biltzar Ttipiko kidea zen (Komite Exekutibo TaktikokoTaktiko, (KET) kidea zen. Erakundeak 1966an egindako V. Batzarretik aurrera, langile-internazionalismoaren barruan jarrera independentistari eutsi zion. 1968. urteaz geroztik erbestean bizi da. 1969tikBiltzar aurreraTtipiko kidea izan zenean (1966-1968) medikuntzako ikasketak utziak izan zituen, baina ondotik, Bruselara erbesteratuta, han bukatu zituen medikuntzako ikasketak. 1974an utzi zuen ETA Langile Fronteko jendearekin, eta 1976ko hasieran “Gatazka”Bruselatik taldeanAngelura arituitzuli zen. “Euskadi2003tik ta2012ra, Askatasuna”[[Abertzaleen manifestuaBatasuna|Iparraldeko sinatuAbertzaleen zuenBatasuneko]] (1970)militantea izan zen, hain zuzen ETAk ABko militanteak "toruraren konplizeak" zirela esan zuenetik, ETAren su-etena arte.<ref name=":0" />
 
1969tik aurrera “Gatazka” taldean aritu zen. “Euskadi ta Askatasuna” manifestua sinatu zuen (1970). '''Lopez Adanen''' jardueran alde ideologiko-intelektuala gailentzen da; gehiago izan da teorikoa ekintzailea baino; hori esan orduko erantsi behar da, baina, alde teorikoa praktikarekin oso loturik garatu izan duela beti.<ref name=":0" />
Bere lanen artean honako hauek azpimarra daitezke: El Nacionalismo Vasco (1876-1936), Mugalde, Henday (1974); El Nacionalismo Vasco y Clases Sociales (1976) (Donostiako eta Durangoko liburu-azoketan saritutako lana); El Nacionalismo Vasco en el exilio (1936-1960) (1977); Del Carlismo al Nacionalismo burgués (1978); Bortu Gordetan Lainope (1982); Zazpigarren alaba (1984), hainbat garaitan girotutako hamar ipuinen bilduma.
 
Iraultzaren eta bortxaren arteko harremanez gogoeta franko egin zituen, bere iritziak beste analista frantses eta amerikarrekin konparatu izan dira gero. Argudio ugari eskaintzen zituen askatasun eta erantzukizunetik.<ref name=":0" /><ref>{{Erreferentzia|izena=Aitor|abizena=Renteria|izenburua=«ETAren estrategia armatua soberan zen 1980tik»|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1485/009/001/2012-09-13/etaren-estrategia-armatua-soberan-zen-1980tik.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-08-23}}</ref> '''Adanen''' arabera, ETAren estrategia armatua soberan egon zen 1980ko hamarkadaz geroztik. Independentzia, sozialismoa, Euskal Herri euskalduna eta batua lortzeko helburuak 1960ko hamarkadarako finkatuta zeudela zioen.<ref>{{Erreferentzia|abizena=Erredakzioa|izenburua=Adan, ETAren estrategiaz|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1766/031/001/2012-10-06/adan-etaren-estrategiaz.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-08-23}}</ref>
Zenbait aldizkaritan, irratian eta telebistan jardun du laguntzaile, kulturari, politikari eta gizarteari lotutako gaietan.
 
Bestela ere, beste zenbait gai jakingarri landu ditu: nazioa eta estatua, [[Nazionalismo|nazionalismoa]] eta [[Humanismo|humanismo unibertsala]], demokrazia eta naziotasuna; [[Iraultza]] eta [[Frantzia|Hexagonoko]] nazio ukatuak; egungo esperantzak eta arazoak [[Ipar Euskal Herria|Ipar Euskal Herrian]]; [[Karl Marx|Marx]] eta iraultza, [[Ezker politiko|Ezkerra]] [[Europa|Europan]]; [[Ezker abertzalea|Ezker Abertzalearen]] estrategiaren analisia, eta [[Gatazkaren konponbidea sustatzeko nazioarteko konferentzia|negoziazioen]] nondik norakoena; [[Intelektualismo|Intelektualaren]] zeregina: literatur erreferentziak eta intelektual hurbilak: [[Krutwig|F. Krutwig]], [[Mark Légasse|M. Legasse]], [[Felix Likiniano|F. Likiniano]], [[Txillardegi]], [[Jon Mirande]].<ref name=":0" />
 
== Lanak ==
Bere lanen artean honako hauek azpimarra daitezke: El Nacionalismo Vasco (1876-1936), Mugalde, Henday (1974); El Nacionalismo Vasco y Clases Sociales (1976) (Donostiako eta Durangoko liburu-azoketan saritutako lana); El Nacionalismo Vasco en el exilio (1936-1960) (1977); Del Carlismo al Nacionalismo burgués (1978); Bortu Gordetan Lainope (1982); Zazpigarren alaba (1984), hainbat garaitan girotutako hamar ipuinen bilduma.
Inguma datu-basean 70 erreferentziatik gora ditu, horien artean euskarazko 6 liburu, 31 artikulu eta 22 hitzaldi agertzen dira.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Emilio Lopez Adan :: Inguma - Euskal komunitate zientifikoaren datu-basea|url=http://www.inguma.eus/egilea/ikusi/emilio-lopez-adan?mota=book&page=1|aldizkaria=www.inguma.eus|sartze-data=2019-12-14}}</ref>
 
Zenbait aldizkaritan, irratian eta telebistan jardun du laguntzaile, kulturari, politikari eta gizarteari lotutako gaietan, besteak beste, [[Argia (aldizkaria)|Argia]] eta [[Jakin]] aldizkarietan. Argia aldizkarian ehundaka artikulu idatzi ditu.
Argia aldizkarian ehundaka artikulu idatzi ditu.
 
Inguma datu-basean 70 erreferentziatik gora ditu, horien artean euskarazko 6 liburu, 31 artikulu eta 22 hitzaldi agertzen dira.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Emilio Lopez Adan :: Inguma - Euskal komunitate zientifikoaren datu-basea|url=http://www.inguma.eus/egilea/ikusi/emilio-lopez-adan?mota=book&page=1|aldizkaria=www.inguma.eus|sartze-data=2019-12-14}}</ref>
 
=== Narrazioa ===
43 ⟶ 47 lerroa:
*[http://zubitegia.armiarma.com/egileak/00095.htm Emilio Lopez Adan literaturaren zubitegian]
*[https://www.argia.eus/bilaketa?hasi=&bukatu=&q=emilio%20lopez%20adan&atala=argia Emilio Lopez Adan Argia aldizkarian] (600 dokumentu baino gehiago)
*[https://www.jakin.eus/egilea/emilio-lopez-adan/700 Emilio Lopez Adan Jakin aldizkarian] (10 artkulu baino gehiago. 1997-2007)
* {{es}} [http://www.euskomedia.org/aunamendi/89400 Emilio Lopez Adan Auñamendi entziklopedian]