14:11, 23 apirila 2020ko berrikusketa aldatu Theklan (eztabaida \| ekarpenak) Burokratak, Interfazeko administratzaileak, Administratzaileak 409.539 edits →‎Zaldiak Euskal Herian: atala kendu eta hipikara eraman Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin ← Aurreko ezberdintasuna		11:00, 13 maiatza 2020ko berrikusketa aldatu desegin Aioramu (eztabaida \| ekarpenak) Kontu sortzailea 3.459 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:Equestrian pictogram.svg\|thumb]] '''Hipika''' '''Olinpikoa''' [[Olinpiar Jokoak\|Olinpiar Jokoetan]] [[zaldi]] edo [[Behor\|behorrek]] parte hartzen duten [[hipika]] modalitate orori esaten zaio.<ref>{{Erreferentzia\|izena=\|abizena=\|urtea=\|izenburua=Hipika\|argitaletxea=\|orrialdea=\|orrialdeak=\|ISBN=\|hizkuntza=eu\|data=2019-11-27\|url=https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Hipika&oldid=7224013\|sartze-data=2020-04-01\|encyclopedia=Wikipedia, entziklopedia askea.}}</ref> Beraz, [[Doma klasiko\|doma klasikoa]], [[jauzi lehiaketa]] eta [[hiru eguneko zaldi txapelketa]] osoa biltzen ditu gaur egun, bakarkako zein taldekakoak izan daitezkeenak. Hala ere, historian zehar hiru modalitate hauek ez dira izan Olinpiar Jokoetan zaldiak ikusteko izan ditugun aukera bakarrak, errepikatuenak eta praktikatuenak izan diren arren. Hortaz, zaldiek antzinatik parte hartu izan dute Olinpiar Jokoetan, 1896 eta 1904. urteetan izan ezik, ez baizen zaldirik ikusteko aukerarik izan. Bestalde, antzinan zaldiekin egiten ziren [[kirol]] modalitetateak eta gaur egungoak ez dira berdinak, [[1900eko Udako Olinpiar Jokoak\|1900. urteko Pariseko Olinpiar Jokoetan]] jauzi lasterketa eta zaldiekin egindako altuera eta luzera jauzien lehiaketak zeuden, doma klasikoa eta hiru eguneko txapelketa beranduago sartu ziren Olinpiar Jokoen zerrendara, 1912an hain zuzen ere. Gainera, zaldiketen multzoaren barnean sartzen ez bada ere, poloa ere ikusgai izan zen bost urtetan Olinpiar Jokoetan, non halaber zaldien erabilera ezinbestekoa den, lehen edizioa 1900. urtean ikusi genuen Parisen. Azkenik, [[Volteo\|''volteo'']] deritzon modalitatea ere, zaldiaren gainean [[gimnastika]] egitean datzan kirola, ikusgai izan zen [[1920ko Udako Olinpiar Jokoak\|1920ko Amberesko Olinpiar Jokoetan]]. Beraz, esan daiteke hipika kirolak betidanik izan direla Olinpiar jokoetan.<ref ~~name=":0"~~>{{Erreferentzia\|izenburua=~~Hípica~~Hipica Equus - La equitación en los Juegos Olímpicos\|hizkuntza=es\|data=~~2020~~2016-0307-1413\|url=https://eswww.~~wikipedia~~hipicaequus.~~org~~com/wla-equitacion-los-juegos-olimpicos/~~index.php?title~~\|aldizkaria=~~H%C3%ADpica_en_los_Juegos_Ol%C3%ADmpicos&oldid=124247064~~Hipica Equus\|sartze-data=2020-0405-~~01\|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre~~13}}</ref> Aipatzekoa da [[Zaldiketa\|zaldiketen]] kirol modalitate desberdinetan gizon eta emakumeak batera lehiatzen direla, eta hori oso kirol gutxitan gertatzen da. Hala ere, hori ez da betidanik horrela izan; izan ere, [[1952ko Udako Olinpiar Jokoak\|1952ko Helsinkiko Olinpiar Jokoetara]] arte soilik [[Armada\|armadako]] [[Ofizial (armada)\|ofizialek]] har zezaketen parte zaldi gaineko modalitate hauetan, baina joko haietan herritarren parte hartzea baimendu zen.<ref name=":3">{{Erreferentzia\|izenburua=Learn Which Three Sports are Contested By Olympic Equestrians\|hizkuntza=en\|url=https://www.thesprucepets.com/what-are-the-olympic-equestrian-sports-1886888\|aldizkaria=The Spruce Pets\|sartze-data=2020-04-01}}</ref> 14. lerroa: Beranduago, [[1921\|1921ean]], Nazioarteko Hipika Federazioa (berez [[Fédération Équestre Internationale\|FEI, ''Fédération Équestre Internationale'']]) sortu zen, eta nazioarteko eskumenen, Olinpiar Jokoen eta zaldi gaineko beste diziplina batzuen araudiak homologatu ziren. Federazioa zortzi federazio nazionalen ordezkariek sortu zuten, eta gaur egun 134 federazio daude afiliatuta. 1990. urtetik [[Munduko Zaldiketa Txapelketa]] antolatzeaz arduratzen dira. Bestalde, [[Polo (kirola)\|poloa]], [[Rodeo\|rodeoa]] eta [[Zaldi lasterketa. Irteera baino lehen\|zaldi lasterketak]] ez daude beraien eskumenean, beste federazioenetan baizik.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Federación Ecuestre Internacional - EcuRed\|hizkuntza=es\|url=https://www.ecured.cu/Federaci%C3%B3n_Ecuestre_Internacional\|aldizkaria=www.ecured.cu\|sartze-data=2020-04-06}}</ref> Bukatzeko, aurrez esan bezala, gaur egun hiru dira Olinpiar Jokoetan ikusi ditzakegun modalitateak, eta 1928. urtetik Olinpiar Jokoen zerrendan mantentzen dira. Beste zenbait modalitate ikusteko aukera ere egon da, baina hauek gaur egun ez dira olinpiarrak kontsideratzen.~~<ref name=":0" />~~ == Olinpiar Jokoetan Bilakaera == {\| class="wikitable" \|+ ~~\|+<ref name=":0" />~~ ! ! colspan="28" \|OOJJ urteak 432. lerroa: === Domina-zerrenda === {\| class="wikitable" \|+ ~~\|+<ref name=":0" />~~ ! !Herrialdea 686. lerroa: == Materiala == Edozein zaldi disziplina praktikatu aurretik beharrezkoa izango da ekipamendu egoki bat izatea, zaldi-zaldizko bikotea praktikan zehar eroso sentitu dadin. Gainera, ekipamendu egokiaren bitartez bikotea arriskuetatik babestuko da. Garrantzitsua da lortutako material hipikoa homologatuta dagoela ziurtatzea, horrek kalitatea ona dela adierazten baitu, beraz segurtasuna bermatuko du. Material horiek, bi multzotan sailkatuko dira: Zaldunaren ekipamendua eta zaldiaren ekipamendua.<ref>{{Erreferentzia\|izena=Jenny\|abizena=Monge\|izenburua=¿Qué equipamiento necesitas para montar a caballo?\|hizkuntza=es\|data=2019-01-11\|url=https://www.noticaballos.com/equipamiento-para-montar-a-caballo.html\|aldizkaria=Noti Caballos\|sartze-data=2020-04-08}}</ref> [[Fitxategi:VelvetHelmet.jpg\|link=https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:VelvetHelmet.jpg\|thumb\|147x147px\|Gaur egungo kaskoa.]]

Hipika Olinpiar Jokoetan: berrikuspenen arteko aldeak