905eko Iruñeko estatu kolpea: berrikuspenen arteko aldeak

[[Antso I.a Gartzez|Antso Gartzes]] [[Gartzea Enekoitz]] [[870]]ean hil zenean [[Onsella]] ibaiaren haranean jauntxoa izan zen. Laster hasi zen inguruko lurraldeetan eskuak sartzen. [[905]]ean [[Alfontso III.a Leongoa|Alfontso III.a Asturiaskoa]], [[Garindo II.a Azearitz]] eta [[Ramon I.a Pallarsekoa]]ren laguntzarekin [[Iruñea]]n sartu eta [[Orti I.a Gartzez|Orti Gartzezek]], [[Aritza leinua]]ren azken erregea, tronuari bere alde uko egitera behartu zuen<ref>Pérez de Urbel, Justo. ''"Lo viejo y lo nuevo sobre el origin del Reino de Pamplona"''. Al-Andalus. ([[1954]])</ref>. Horretarako Ortiren semeen eskubideak indargabetu zituen [[Tota Aznar|Tota]] Ortiren iloba eta Antsoren emaztearen alde. Aritzatarra monje bihurtu eta [[Leire|Leireko monasterioa]] hil zen. Antso, berriz, bere buruarentzat "Iruñeko errege" titulua aldarrikatu zuen lehendabizikoa izan zen<ref name = "Collins"/>190. orr.</ref>.