Kometa: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
145. lerroa:
 
Agerpen bakarreko kometak edo ez-periodikoak aldi luzeko kometen antzekoak dira, ibilbide [[Parabola (matematika)|parabolikoak]] edo [[Hiperbola|hiperboliko]] samarrak ere badituzte, barne Eguzki-sisteman [[perihelio]]tik gertu daudenean. Hala ere, planeta erraldoien grabitate perturbazioek euren orbitak aldatzea eragiten dute. Agerpen bakarreko kometek orbita oszilatzaile hiperboliko edo paraboliko bat dute, Eguzkiaren pasabide bakar baten ondoren Eguzki-sistematik etengabe irtetea ahalbidetzen diena<ref>{{Erreferentzia|abizena=Bhattacharya, Asit B.|izenburua=Astronomy and astrophysics|argitaletxea=Infinity Science Press|data=2008|url=https://www.worldcat.org/oclc/435671261|isbn=978-0-7637-8269-6|pmc=435671261|sartze-data=2020-03-15}}</ref>. Eguzkiaren [[Hillen esfera]]k 230.000 unitate astronomikoko gehienezko muga ezegonkorra du (1,1 [[Parsec|pc]]; 3,6 [[Argi-urte|ly]])<ref>{{Erreferentzia|izena=G. A.|abizena=Chebotarev|izenburua=Gravitational Spheres of the Major Planets, Moon and Sun|orrialdeak=618|hizkuntza=en|data=1964-04|url=https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/1964SvA.....7..618C/abstract|aldizkaria=SvA|zenbakia=7|issn=0038-5301|sartze-data=2020-03-15}}</ref>. Kometa gutxi batzuk ezagutzen dira orbita hiperboliko batera iritsi direnak (e > 1), periheliotik gertu<ref>{{Erreferentzia|izenburua=JPL Small-Body Database Search Engine|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb_query.cgi?obj_group=all;obj_kind=all;obj_numbered=all;OBJ_field=0;ORB_field=0;c1_group=ORB;c1_item=Bg;c1_op=%3E;c1_value=1;table_format=HTML;max_rows=100;format_option=comp;c_fields=AcBgBiBjBqChCk;.cgifields=format_option;.cgifields=ast_orbit_class;.cgifields=table_format;.cgifields=obj_kind;.cgifields=obj_group;.cgifields=obj_numbered;.cgifields=com_orbit_class&query=1&c_sort=BgD|aldizkaria=ssd.jpl.nasa.gov|sartze-data=2020-03-15}}</ref>, [[Bi gorputzen arazoa|bi gorputzeko]] [[Lerro doikuntza]] heliozentriko bat erabiliz, Eguzki-sistematik ihes egin dezaketela iradokitzen dutenak.
 
2019an bi objektu baino ez dira ezagutzen 1 baino handiagoa den eszentrikotasuna dutenak:[[1I/ʻOumuamua]] eta [[2I/Borisov]], Eguzki-sistematik kanpo sortu zirela iradokitzen duen datua. ʻOumuamuak, 1,2ko eszentrikotasunarekin, ez zuen kometa baten jardueraren seinale optikorik 2017ko urrian barne Eguzki-sistematik igaro zenean, baina bere ibilbidea aldatu zuenez pentsatzen da gasgabetze prozesuarn ondorioz izan zitekeela. Bestetik, [[2I/Borisov]]en eszentrikotasuna 3,36 da eta baditu kometa baten ezaugarriak; izarren arteko lehen kometa ezaguna da. [[C/1980 E1]]ren orbitaren periodoa 7,1 milioi urtekoa zen 1982an periheliotik pasa zenean, baina 1980an Jupiterretik gertu pasa zenean kometa asko azeleratu zen, 1.057ko eszentrikotasuna lortuz, ezagutzen den kometarik hiperbolikoena. Espero da [[C/1980 E1]], [[C/2000 U5]], [[C/2001 Q4]] (NEAT), [[C/2009 R1]], [[C/1956 R1]], eta [[C/2007 F1]] (LONEOS) kometak ez itzultzea inoiz barne Eguzki-sistemara.
 
=== Oorten hodeia eta Hillsen hodeia ===