Eguzkia: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Wikipederasta2.0 wikilariaren aldaketak ezabatuz, Aosbot wikilariaren azken bertsiora itzularazi da.
Etiketa: lehengoratzea
3. lerroa:
{{artikulu nabarmendua}}
{{Argitzeko|izarrari|Eguzki (argipena)}}
{{Astronomia infotaula
[[Fitxategi:Obama Portrait 2006.jpg|thumb|Obaamiitaa obamiitaaa]]
|ihes-abiadura = 617.54 km/s
}}
'''Eguzkia''' edo '''ekia''' [[eguzki-sistema]]ren erdian dagoen [[izar]]ra da, eta guregandik hurbilen dagoena. [[Plasma (fisika)|Plasma]] beroz osatutako [[esfera]] ia perfektua da<ref>{{Erreferentzia|izenburua=How Round is the Sun? {{!}} Science Mission Directorate|hizkuntza=en|url=https://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2008/02oct_oblatesun/|sartze-data=2017-10-14}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=First Ever STEREO Images of the Entire Sun {{!}} Science Mission Directorate|hizkuntza=en|url=https://science.nasa.gov/science-news/science-at-nasa/2011/06feb_fullsun/|sartze-data=2017-10-14}}</ref>, barne mugimendu [[konbekzio|konbektiboarekin]], [[dinamo]] batek duen prozesu berarekin [[eremu magnetiko]]a sortzen duena<ref name=":5">{{Erreferentzia|izena=Paul|abizena=Charbonneau|izenburua=Solar Dynamo Theory|orrialdeak=251–290|data=2014-08-18|url=http://www.annualreviews.org/doi/10.1146/annurev-astro-081913-040012|aldizkaria=Annual Review of Astronomy and Astrophysics|alea=1|zenbakia=52|issn=0066-4146|doi=10.1146/annurev-astro-081913-040012|sartze-data=2017-10-14}}</ref>. [[Lurra|Lurrean]] bizitzarako energia-iturri nagusia da Eguzkia, bertan bizidun [[autotrofo]]ek, [[fotosintesi]]aren bidez, argi-izpien bitartez bidaltzen digun energia ekoizten baitute. 1.390 milioi kilometroko diametroa du, hau da, Lurrarena baino 109 aldiz handiagoa. Bere masa Lurrarena baino 330.000 aldiz handiagoa da, Eguzki-sistema osoaren masaren % 99,86<ref>{{Erreferentzia|izena=Michael|abizena=Woolfson|izenburua=The origin and evolution of the solar system|orrialdeak=1.12–1.19|data=2000-02-01|url=https://academic.oup.com/astrogeo/article/41/1/1.12/182262/The-origin-and-evolution-of-the-solar-system|aldizkaria=Astronomy & Geophysics|alea=1|zenbakia=41|issn=1366-8781|doi=10.1046/j.1468-4004.2000.00012.x|sartze-data=2017-10-14}}</ref>. Eguzkiaren hiru laurden inguru (~%73) [[hidrogeno]]a da; gainontzeko ia guztia [[helio]]a da (~% 25), eta kopuru txikiagotan beste elementu batzuk aurki daitezke, hala nola [[oxigeno]]a, [[karbono]]a, [[neoi]]a eta [[burdin]]a<ref name=":1">{{Erreferentzia|izena=Sarbani|abizena=Basu|izenburua=Helioseismology and solar abundances|orrialdeak=217–283|abizena2=Antia|izena2=H.M.|url=https://doi.org/10.1016/j.physrep.2007.12.002|aldizkaria=Physics Reports|alea=5-6|zenbakia=457|doi=10.1016/j.physrep.2007.12.002|sartze-data=2017-10-14}}</ref>.