Fine Gael: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
No edit summary
15. lerroa:
| webgunea = https://www.finegael.ie/
}}
'''Fine Gael''' (<ref>{{erreferentzia|url=https://www.berria.eus/estiloliburua/hiztegia/F#3934|egilea=[[euskaraBerria]]z|izenburua=Estilo ''Liburua}}</ref> ({{lang-eu|Irlandarren Familia'' edota ''Irlandarren Tribua''}}), [[Irlandako Errepublika]]ko alderdi politikoa da, 2011ko hauteskundeen ondotik, alderdi bozkatuena. Alderdiak bere burua honela izendatzen du: '''Fine Gael-The United Ireland Party''' (euskaraz, ''{{lang-eu|Fine Gael-Irlanda Batuaren Alderdia''}}).
 
Usadioz [[Irlanda]]n alderdi politiko hau [[1922]]ko [[Anglo-irlandar Ituna|Itun anglo-irlandarra]] eta [[Irlandako Estatu Askea]]ren alde agertu zirenen ondorengoekin irudikatu ohi da. Aldiz, itun horren eta Irlandaren banaketaren aurka, nahiz [[Irlandako Errepublika]]ren alde jarri zienak [[Fianna Fáil]] alderdiak ordezkatu ohi ditu. Nahiz eta gaur egun jada, eta hamarkada ugari iragan ostean, usadiozko banaketa hori hain garbia ez izan.
 
[[1933]]ko [[irailaren 3]]an [[Cumann na nGaedhael]], [[National Centre Party]] eta [[Blueshirts|Army Comrades Association]] alderdien elkarketatik sortu zen, [[Anglo-irlandar Ituna|Anglo-Irlandar Ituna]] eta [[Irlandako Estatu Askea]]ren independentzia tratatua defenditzen zuten, ondorioz [[Irlanda]]ko banaketa onartuz. [[Michael Collins]]en ideiak jarraituta sortu zen. Gaur egun bere burua zentroko alderdi erreformatzailetzat du, baina bere politika guztiz bat dator Europa mailako [[kristau demokrazia]]k burutzen duenarekin. [[Europar Batasuna|Europako Batasunaren]] aldekoak dira erabat, eta guztiz gaitzesten dituzte biolentzia erabiltzen duten mugimendu errepublikarerrepublikano irlandarrak, [[Irlandako Armada Errepublikarra|IRA]] nagusiki.
 
== Programa politikoa ==
 
Fine Gael Irlandako ''status quo''aren defendatzailetzat jo izan da beti. Bereziki geroago alderdia sortuko zutenak 1921eko [[Anglo-irlandar Ituna|Itun anglo-irlandarraren]] babesle sutsuak izan ziren eta Irlandako Gerra Zibilean (1922-23) itunaren aurka zeuden 77 errepublikarerrepublikano atxilotu eta hil zituzten.
 
[[Sinn Féin|Sinn Feinen]] barnean itunaren aldekoek osatu zuten alderdia 1933an. 1922an sortu zen Irlandako estatu askeko erakundeen defendatzailetzat zuten beraien burua, eta Gobernuan egon izan direnean gogor jo izan dute legearen eta Irlandako errepublikaren aurkako erasoen kontra.
 
Alderdiko kide gehienak [[kristau demokrazia]]ren jarraitzaileak dira, baina badaude kide [[sozialdemokrazia|sozialdemokratak]] ere. Bi sektore hauen artean gatazkarik ez sortzeko, alderdiak bere burua ''zentruzentro aurrerakoitzat'' jotzen du.
 
Nazioartean, [[Europar Batasuna|Europako Batasunaren]] aldekoak dira erabat, eta kide gehienek Irlanda [[Ipar Atlantikoko Itunaren Erakundea|NATOn]] sartzea defendatzen dute. Gai sozialei dagokienean, [[abortu]]aren aurkakoak dira, eta familia, osasuna eta elikagielikagai segurtasuna bermatzearen alde daude.
 
== 2007ko hauteskundeak ==
42. lerroa:
 
== Buruzagiak ==
{{commonskat}}
* [[Eoin O'Duffy]] (1933-1934)
* [[William T. Cosgrave]] (1934-1944)
54 ⟶ 53 lerroa:
* [[Enda Kenny]] (2002-2017)
* [[Leo Varadkar]] (2017-gaur egun)
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia_zerrenda}}
 
== Kanpo loturak ==
{{commonskat}}
* [https://www.finegael.ie/ Webgune ofiziala]
 
{{Txantiloi:Irlandako Errepublikako Alderdi Politikoak}}
 
[[Kategoria:Fine Gael| ]]