Arma nuklear: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary
tNo edit summary
3. lerroa:
[[Fitxategi:Enewetak atomic detonations.ogg|thumb|250px|Bonba atomikoen frogen bideoa.]]
[[Fitxategi:Mk4 Fat Man bomb.jpg|thumb|250px|"Fat Man" [[plutonio]]zko bonba nuklearra, Bigarren Mundu Gerran erabilitakoaren antzekoa.]]
'''Arma nuklearra''', '''bonba nuklearra''' edo '''bonba atomikoa''' [[atomo nukleo]]en [[fisio nuklear|fisio]] edo [[fusio nuklear|fusio]] erreakzioetan askatzen den energia erabiltzen duen [[arma]] da.<ref name = ElhuyarZT>{{Erreferentzia | izenburua=ZTarma Hizteginuklear Berria| url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/arma%20nuklear|aldizkaria=zthiztegia.elhuyar.eusElhuyar Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoa | sartze-data=2019-05-21}}</ref> Hiru mota daude: [[fisio bonba]] (A); hidrogeno bonba edo [[bonba termonuklear]]ra (H); eta [[neutroi bonba]].<ref name = ElhuyarZT /> Ahalmen txikiko bonba nuklearrak ohiko lehergaiak baino askoz suntsigarriagoak dira, eta arma bakarra ere hiri oso bat hondatzeko gai da.
 
Gerragintzaren historian, bitan baino ez dira arma nuklearrak erabili, [[Bigarren Mundu Gerra]]ren amaieran. Bonba nuklearraren lehenengo detonazioa 1945eko uztailaren 16an Alamogordon, [[Ameriketako Estatu Batu]]etan, egin zen, [[Manhattan proiektua]]ren atal esperimentaltzat. Desertuan egin zen, eta Estatu Batuetako kargu militar altuak pozik geratu ziren probarekin. Horregatik, [[1945]]eko [[abuztuaren 6]]an gertatu zen, Estatu Batuek [[Hiroshima]]ren gainean Little Boy («Mutiltxoa») izeneko bonba bota zutenean. Bigarrena, Fat Man («Gizon Lodia») hiru egun geroago jaurti zuten, [[Nagasaki]] hirian. Arma horien erabilpenaren ondorioz, 120.000 pertsonatik gora hil ziren unean bertan, eta gehiago denborak aurrera egin ahala.