Mugimendu homosexualak: berrikuspenen arteko aldeak

Lehenengo mugimendu homosexualek, XIX. mendearen erdian Europa mendebaldeko estatuetan eta haien kolonietan izan zuten hasiera. Bertan, sodomia ilegala zen eta homosexualak kartzeleratuak izaten ziren (5-10 urte bitarteko zigorrak eta batzuetan betiko kartzela zigorrak).

Egoera honen ondorioz, homosexualitatea zigortzen zen lekuetan despenalizazioa aldarrikatzen zuten iniziatibak sortzen hasi ziren. Hasieran lehenengo aktibisten akzio indibidualak izan ziren, baina mendearen amaieran Alemanian (Weimarren Errepublikan izan zen garai aktiboena) elkarte batzuk antolatzen hasi ziren homosexual maskulinoen praktiken despenalizazioa lortzeko helburuarekin.

1897. urtean, munduko lehenengo elkarte homosexuala sortu zen haien eskubideen alde borrokatzeko, Batzorde Zientifiko Humanitarioa (WhK). Elkarte honen helburua, Alemaniako kode penalaren 175. artikuluaren kontra egitea eta homosexualen eta transexualen onarpen soziala lortzea zen. 5000 sinadura baino gehiago lortu zituzten baina ez zen onartua izan Alderdi Sozialdemokrataren gutxiengoaren laguntza izan zuelako.

XX. mendearen hasieran munduko bigarren LGBT erakundea sortu zuten, Propioen komunitatea. Erakunde honen fundatzaileen ideala gizon maskulinoen arteko maitasun homosexuala eta eredu grekoko pederastia zen. Gizon gay-en maskulinitatea defendatzen zuten. Garaiaren homosexualitateari buruzko teoria-medikuek errefusatzen zituzten homosexual afeminatuen estereotipoa zabaltzen zutelako. Elkarte honek munduko lehen aldizkari homosexual erregularra kaleratu zuen. 20. hamarkadan WhKrekin 175. artikuluaren abolizioaren aldeko borrokan parte hartu zuten.

1969 ko ekainaren 28an New Yorkeko gay komunitateak jasan zituen eraso polizialen ondorioz gertatutako Stonenwallen istiluak inflexio puntu bat izan ziren mundu osoko homosexualen eskubide zibilen borrokan. Istiluak hiru egun iraun zuten eta elkarte homofiliko txikiak batzeko balio izan zuen. Uztailean, New Yorken Gay Askapen Frontea (GLF) sortu zen eta urte amaierarako estatu osoko unibertsitate eta hirietan taldeak zituen. Antzeko helburuak zituzten hainbat elkarte sortu ziren mundu osoan zehar.