Greziar tenplu: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
212.142.159.144 (eztabaida) wikilariaren 6657439 berrikuspena desegin da (bandalismoa) Etiketa: Desegin |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
1. lerroa:
{{erreferentzia falta}}
[[Fitxategi:Paestum BW 2013-05-17 15-01-57.jpg|thumb|320px|Poseidonen tenplua, [[Paestum]] ([[Italia]])]]
'''Greziar tenplua''' [[eraikin]] erlijioso mota bat da, [[Antzinako Grezia]]n itxuratua. Tenplu hauek greziar [[politeismo]]aren gurtza gune garatuenak ziren, eta [[arkitektura]]ko maisulan ugari eman ditu, hala nola [[Partenoia]]. Greziar politeismoaren ondoren ere, tenpluen arkitektura inspirazio iturri izan dira, [[erromatar arkitektura]] eta [[arkitektura neoklasikoa|neoklasikoa]] garatzeko unean.
== Kokapena eta kontzeptu orokorrak ==
10. lerroa:
== Ordenak ==
{{sakontzeko|Ordena klasiko}}
[[Fitxategi:Schema Saeulenordnungen.jpg|thumb|300px|
Aztergai berezi gisa tenpluetako zutabeak hartuz gero, gerora [[Erromatar Inperioa|erromatarrek]] berrartuko zituzten hiru [[Ordena klasiko|arkitektura-ordena]] grekoen ezaugarriak bereizi ditugu: doriar ordena, joniar ordena eta korintoar ordena.
18. lerroa:
== Garaiak ==
[[Fitxategi:Athens Acropolis.jpg|thumb|350px|[[Partenoia]], [[Atenas]]eko [[
Hiru garai desberdintzen dira Grezian arteari dagokionez:
* Garai Arkaikoa: [[K. a. VIII. mendea|VIII]]-[[K. a. VI. mendea|VI]] mendeen artean. Arkaismoaren ezaugarriak oraindik. Polis garrantzitsuenak [[Atenas]] eta [[Esparta]].
* Garai Klasikoa: [[K. a. V. mendea|V. mendea]], [[Perikles]]en mendea ere deitua, garaiko politikari garrantzitsuena eta [[akropoli]]a eraikitzeko agindua eman zuena. Urrezko mendea bezala ere ezagutzen da. Emaitza garrantzitsuenak aldi honetakoak dira, eta polis aipagarriena [[Atenas]] da.
* Garai Helenistikoa: [[K. a. IV. mendea|IV. mendetik]] 323 [[Alexandro Handia]] eta [[Erromatar Inperioa|Erroma]] Grezia konkistatu arte.
Greziako hiriek [[Polis]] hiri independenteetan antolatzen ziren, autogobernu maila handia zutenak. Garrantzitsuenak [[Atenas]] eta [[Esparta]] izan ziren.
64. lerroa:
* '' Pseudoperipteroa'': Anfiprostiloaren antekoada baina zutebeak ez dituzten aldeen hormetan zutabeerdiak itsatsita daude.
* ''Diptero'': Bi zutabe lerroz inguratuta daude hormak, horretaz gain [[Naos]]aren alde luzeetan zutabeak daude ere.
* ''Pseudodiptero'': Bi zutabe lerron inguratuta du aurreko fatxada, bestea lerro bakar batez, horman zutabeerdiak ditu itsatsiak.
* ''Tholos'': Oinplano zirkularra du eta zutabez inguratua.
| |||