Industria Iraultza: berrikuspenen arteko aldeak

=== [[Kapitalismo]]arenKapitalismoaren jaiotza ===

Baina aldaketaAldaketa ekonomikoak ez ziren bakarrik produkzio bideetan izan, Iraultza honen ondorioz sistema[[ekonomia ekonomikosistema]] berria agertu baitzen,: [[kapitalismo izenekoa]]a, gaur egun oraindikmunduan dugunanagusi dugun ekonomia sistema.

Baina ideia hauek industralizazioaindustrializazioa ailegatzerakoan guztiz aldatu zen. Garai honetan [[Adam Smith]] ekonomialariak bere teoria berriak aurkeztu zituen eta hauek arrakasta handia izan zuten. Hauen arabera herrialde baten aberastasuna bertako biztanleen aberastasunen batura zen, Estatuak berak ekonomian inolako eraginik izan gabe. Norbanakoaren aberastasun hauek “kapitala” zuten izena eta haien lanean edo negozioetan lortutako irabazi edo aurrezkietatik zetozen, hauek hasieran egiten zen inbertsioaren eta azkenean jasotzen zen etekinaren arteko aldea zirelarik. Ekimen eta interes partikularrak era askean garatzearen aldekoa zen. Beste alde batetik merkataritzan ere aldaketak egon ziren. Sistema berrian Estatuak ez zuen harreman komertzialik arautzen eta hauek eskaintzaren eta eskariaren legetik bakarrik gidatzen ziren. Lehenago merkataritzarako zeuden zailtasun asko ere ezabatu ziren, aduanak, errepideen zergak edo neurri ezberdinak esate baterako. Modu honetan merkatariek askatasun guztia zuten harreman komertzialetan.

Hasiera batean industriak bakoitzak bere baliabideekin finanziatzenfinantzatzen zituzten, txikiak baitziren eta ez baitzuten behar diru inbertsio handirik. Baina industrializazio prozesua aurrera joan ahala gastuak eta egin beharreko inbertsioak gero eta altuagoak bihurtzen joan ziren. Horregatik agertu zen beste finantziazio mota batzuk aurkitzeko beharra.

Modu honetan agertu ziren gaur egun hain ugariak diren Elkarte Anonimoak. Elkarte berri hauetan enpresa batean egin behar zen inbertsioa zatitan banatzen zen, “akzioak” deiturikoak, eta pertsona ezberdinek zati hauek erosten zituzten. Gero enpresa hauen irabaziak, eta galerak baita ere, modu proportzionalean banatzen ziren akziodun guztien artean, zituzten akzio kopuruaren arabera. Era berean akzio hauek saldu egin ahal ziren, eta haien prezioa enpresa momentu horretan zegoen irabazi edo galera egoeraren arabera aldatzen zen. Akzioen salerosketak egiten ziren lekuak baloreen burtsa izena hartu zuen eta horiek kokatzeko eraikin handiak eraiki ziren hiri garrantzitsuetan XIX. mendean zehar.