Europar Batasuna: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
No edit summary Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin |
||
107. lerroa:
}}
'''Europar Batasuna'''<ref>{{Erreferentzia |egilea= EIMA | izenburua = Eskola-liburuetako onomastikaren, gertaera historikoen eta artelanen izenak |url = http://www.hezkuntza.ejgv.euskadi.net/r43-573/eu/contenidos/informacion/dih/eu_5490/adjuntos/estilo_liburua/ONOMASTIKA/IZEN%20ZERRENDAK.pdf | eskuratze data = 2013-02-26}}</ref> ('''EB''') batez ere [[Europa]]n kokatuta dauden 28 estatuz osaturiko [[batasun politiko]] eta [[batasun ekonomiko|ekonomikoa]] da<ref>{{Erreferentzia|abizena=Anonymous|izenburua=The EU in brief - EUROPA|hizkuntza=en|data=2016-06-16|url=https://europa.eu/european-union/about-eu/eu-in-brief_en|aldizkaria=European Union|sartze-data=2018-12-21}}</ref>. 4.475.757 km<sup>2</sup> ditu eta 513 milioi biztanle inguru. Europar Batasunak [[Europar merkatu bakarra|barne-merkatu bakarra]] garatu du [[Europar Batasuneko legeak|legedi sistema]] estandarizatu batekin; lege horiek estatu-kide guztiei eragiten diete legearen esparruan, eta soilik esparru horretan, estatuek hala erabakita. Europar Batasuneko politikek pertsonen, produktuen, zerbitzuen eta kapitalaren mugimendu askea baimentzera bideratzen dira eta barne-arazoak konpontzeko [[justizia]] komun bat izatera<ref>{{Erreferentzia|abizena=Anonymous|izenburua=One market without borders - EUROPA|hizkuntza=en|data=2016-06-16|url=https://europa.eu/european-union/topics/single-market_en|aldizkaria=European Union|sartze-data=2018-12-21}}</ref>; politika bateratuak daude gaur egun [[merkataritza]]<ref>{{Erreferentzia|izenburua=EUROPA - Glossary - Common commercial policy|data=2009-01-16|url=https://web.archive.org/web/20090116092625/http://europa.eu/scadplus/glossary/commercial_policy_en.htm|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2018-12-21}}</ref>, [[nekazaritza]], [[arrantza]] eta [[eskualde-garapen]]ean<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Inforegio - EU Regional Policy|hizkuntza=en|url=https://ec.europa.eu/regional_policy/index_en.cfm|aldizkaria=ec.europa.eu|sartze-data=2018-12-21}}</ref>. [[Schengen eremua]]ren barruan bidaiatzeko [[pasaporte]] kontrolik ez dago<ref>{{Erreferentzia|izenburua=WebCite query result|url=https://www.webcitation.org/617OENLLZ?url=http://ec.europa.eu/home-affairs/policies/borders/borders_schengen_en.htm|aldizkaria=www.webcitation.org|sartze-data=2018-12-21}}</ref>. [[1999]]an [[Euro]] txanpona sortu zen, 2002tik EBko 19 kidek erabiltzen duten txanpon bateratua.
EB eta [[europar herritartasun]]a [[Maastrichteko Ituna]] indarrean jarri zenean sortu ziren, 1993an<ref>{{Erreferentzia|izena=Craig, P. P. (Paul|abizena=P.)|izenburua=EU law : text, cases, and materials|argitaletxea=Oxford University Press|data=2011|url=https://www.worldcat.org/oclc/714724945|edizioa=5th ed|isbn=9780199576999|pmc=714724945|sartze-data=2018-12-21}}</ref>. EBren jatorria [[Europako Ikatz eta Altzairuaren Erkidegoa]]n eta [[Europako Ekonomia Erkidegoa]]n daude, hurrenez hurren [[1951]]eko [[Parisko Ituna (1951)|Parisko Itunean]] eta [[1957]]eko [[Erromako Ituna (1957)|Erromako Itunean]] sortu zirenak. Hasieran [[Europar Komunitateak]] deitu zenaren barnean zeuden herrialdeei [[Seien Europa]] deitzen zaio: [[Belgika]], [[Frantzia]], [[Italia]], [[Luxenburgo]], [[Herbehereak]] eta [[Mendebaldeko Alemania]]. Komunitateen ondoren sortu ziren erakundeek kide berriak izan zituzten, eta politika eremu berriak batu zizkioten. EBren azken aldaketa konstituzional nabarmena, [[Lisboako Ituna]], 2009ean jarri zen indarrean. Momentu honetara arte inongo herrialderik ez du utzi EB edo bere aurreko erakundeetako bat, baina [[Erresuma Batua]]k [[Brexit|batasuna uzteko negoziazioa]] abiatu zuen 2016ko ekainean egindako erreferendumaren ostean, eta 2019ko martxoaren 29ean uztea aurreikusten da.
== Historia ==
| |||