13:06, 3 ekaina 2018ko berrikusketa aldatu Xirkan (eztabaida \| ekarpenak) 42.260 edits t →‎Artea ← Aurreko ezberdintasuna		18:10, 3 ekaina 2018ko berrikusketa aldatu desegin Xirkan (eztabaida \| ekarpenak) 42.260 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
119. lerroa: Mesopotamiako artea aginpindearen mende zegoen. Horrek bi ondorio nagusi izan zituen: banakako lanik edo lan pribaturik ez izatea eta egile guztiak anonimoak izatea. Lanak, bestalde, kanon formal eta ideologiko jakin batzuen mende zeuden eta, hori zela eta, uko egiten zitzaion norbanakoaren berezko adierazpenari. Hala ere, Mesopotamiako artistek talentu handia erakutsi zuten inguruneak jartzen zizkien eragozpenak -harri eta zur urritasuna, adibidez- gainditzen. [[Uruk Aroa]]n lan sofistikatuak egin ziren, hala nola ''Warkako Edontzia'' eta [[zigilu zilindriko]]ak. [[Elam]]go ''Guennolgo Lehoi Emea'', [[kareharri]]zko eskultura bikaina da, [[K. a. ~~3000–2800~~3000]]–[[K. a. 2800\|2800]] aldean egindakoa. Aipagarriak dira [[Eshnunna]]ko irudiak ([[K. a. ~~2900–2550~~2900]]–[[K. a. 2550\|2550]]), gehienak [[alabastro]]zkoak, jainko-jainkosak eta apaizak irudikatzen dituztenak. Estatuaren tamainarekin alderatuz, oso begi handiak dituzte denek, eta jainko-jainkosek besteek baino begi nini handiagoak. Hala gorputzak nola aurpegiak eskematikoak dira, begiek beregana dezaten arreta osoa. Metalak lantzeko antzean [[brontze]]a beste material batzuekin konbinatzen zen, [[zur]], [[urre]]zko xafla eta [[lapislazuli]]arekin. Lanik aipagarrienetako bat Urko hilobietan aurkitutako ''Ahuntza kimu jaten'' da ([[K. a. 2600]] aldean); metro erdiko goratasuna du, eta euskarri gisa erabiliko zen segur aski: ahuntz bat da eta zutik dago, zuhaixka loratu batean bermaturik. Aipagarriak dira, baita ere, [[titakadura]] lanak, hau da, zurean txertatutako maskor eta harri puskez egindako mosaiko modukoak, hala nola ''Urko estandartea'' ([[K. a. 2500]] aldean, [[British Museum]], [[Londres]]), 20 x 48 zentimetroko egurrezko kutxa baten apaingarria, non gerrako eta bakealdiko eszenak eta gai mitologikoak irudikatzen baitira. [[Akad]]tar eskultoreak erregeen zerbitzura zeuden eta lanean sumertar tradizioari jarraitu bazioten ere, haiek baino errealismo handiagoaz irudikatu zituzten erregeen eszenak eta erretratuak. Akadtar lehen errege [[Sargon Akadekoa\|Sargonen]] garaitik (K. a 2334-2279) alabastrozko buru txiki bat gorde da. [[Ninive]]n brontzeko buru bat aurkitu zen, akadtar errege ezezagun batena, Naramsin. Lan horrek argi erakusten du beren maisutasuna zizelatze eta moldatze lanetan. Akadtar erliebeek erregeen gerra egitandi gogoangarriak goresteko helburua zute; ospetsuena ''[[Naram-Simen estela]]'' da. Bertan, bi metroko [[harlauza]] zut batean, erregea ikusten da, bere gudarostearen buru, etsaiak zanpatzen. Aurreko errege batzuen estelak ere daude, baina zatiak baizik ez dira gorde. Akadtarrek trebetasun handia erakutsi zuten buztinazko oholtxotarako zigilu zilindrikoak egiten. Harri mota desberdinak erabili zituzten horretarako: harri kristala, lapislazulia eta jaspea edo harnabarra. Mitologia gaiak irudikatzen zituzten gehienbat, giza itxurako jainkoak, baina baita eguneroko bizitzako eszenak ere. [[Lagash]] hiri estatuko jaun [[Gudea]]ren (K. a. 2144–2124 bitartean agintean) hogeita hamarretik gora estatua gorde dira, gehienak [[diorita]] harrian eginak, lantzeko oso zaila den gaia. Gudea [[longain]]ez jantzia irudikatua dago eskultura guztietan, besagaina eta ezkerreko besoa agerian dituela. [[Artile]] kizkurtuez egindako kapelu zilindriko bat darama buruan. Oinutsik ageri da beti, eskuak bularraldean elkartuak dituela, jainkozale baten gisa. Estatua gehienek idazkunak dituzte jainkoei eskainiak. Estatua horietatik ezagunena Gudea eseria da, osorik gorde den bakarra. Gorde diren buruen artean, berriz, Louvren dagoena da hoberena, Gudearen buru turbanteduna. == Arkitektura ==

Mesopotamia: berrikuspenen arteko aldeak